Tóm tắt bài viết
Các đặc phái viên của Mỹ và Ukraine hôm 21/12 đã ra tuyên bố chung, ca ngợi các cuộc thảo luận tại Miami là “mang tính xây dựng và hiệu quả”, song không công bố bất kỳ bước đột phá rõ ràng nào trong nỗ lực chấm dứt cuộc chiến với Nga.
Trong vài ngày qua, các đại diện cấp cao của Ukraine và Nga, cùng với các đồng minh châu Âu của Kiev, đã có mặt tại miền nam bang Florida để tham gia một loạt cuộc tiếp xúc riêng rẽ do đặc phái viên của Tổng thống Mỹ Donald Trump, ông Steve Witkoff, chủ trì.
Các cuộc gặp này là bước đi mới nhất trong chiến dịch ngoại giao dồn dập kéo dài nhiều tuần nhằm tìm kiếm lối thoát cho cuộc chiến, sau khi Washington tháng trước trình bày một đề xuất hòa bình gồm 28 điểm – vốn bị đánh giá là phản ánh nhiều yêu cầu từ phía Điện Kremlin. Kể từ đó, kế hoạch này đã được chỉnh sửa lại với sự tham gia của Ukraine và châu Âu, song nội dung cụ thể chưa được công bố.
“Trong ba ngày qua tại Florida, phái đoàn Ukraine đã tiến hành một loạt cuộc gặp mang tính xây dựng và hiệu quả với các đối tác Mỹ và châu Âu”, ông Steve Witkoff và trưởng đoàn đàm phán Ukraine, ông Rustem Umerov, cho biết trong các tuyên bố riêng rẽ đăng trên nền tảng X.
Theo các tuyên bố, một cuộc họp song phương Mỹ – Ukraine đã tập trung vào việc xây dựng và điều chỉnh lập trường liên quan đến “bốn văn kiện then chốt”, gồm: một “kế hoạch 20 điểm”, một “khung bảo đảm an ninh đa phương”, một “khung bảo đảm an ninh của Mỹ dành cho Ukraine” và một “kế hoạch kinh tế và thịnh vượng”.
“Đặc biệt chú trọng tới việc thảo luận về mốc thời gian và trình tự các bước tiếp theo”, hai bên cho biết, nhưng không thông báo về bất kỳ cuộc gặp kế tiếp nào.
Các cố vấn an ninh quốc gia của các đồng minh châu Âu của Kiev “cũng tham gia thảo luận nhằm thống nhất một cách tiếp cận chiến lược chung giữa Ukraine, Mỹ và châu Âu”, theo nội dung tuyên bố.
Đặc phái viên Nga, ông Kirill Dmitriev, cũng có mặt tại miền nam Florida và đã gặp phái đoàn Mỹ, trong đó có ông Steve Witkoff – một tỷ phú bất động sản – cùng ông Jared Kushner, con rể của Tổng thống Trump. Ông Witkoff ngày Chủ nhật cũng mô tả các cuộc gặp với ông Dmitriev là “mang tính xây dựng và hiệu quả”.
Trước đó, Điện Kremlin cho biết những thay đổi gần đây được đề xuất đối với kế hoạch chấm dứt chiến tranh là điều không thể chấp nhận. Người phát ngôn Điện Kremlin, ông Dmitry Peskov, nói với truyền hình nhà nước rằng ông Kirill Dmitriev “sẽ nhận được thông tin về những gì người Mỹ và châu Âu đã xây dựng trong kế hoạch” và báo cáo lại với Moscow sau đó.
Nga, quốc gia phát động chiến dịch quân sự đặc biệt tại Ukraine vào tháng 2/2022, coi châu Âu là bên “ủng hộ chiến tranh” và cho rằng việc châu Âu tham gia đàm phán chỉ khiến tiến trình trở nên khó khăn hơn. Dù vậy, trong khi rất ít thông tin được tiết lộ về các kế hoạch hòa bình mới nhất, Kiev nhiều khả năng sẽ bị yêu cầu nhượng lại một phần lãnh thổ – một viễn cảnh gây phẫn nộ cho không ít người Ukraine – để đổi lấy các bảo đảm an ninh từ Mỹ.
Mặc dù các đặc phái viên của cả Moscow và Kiev đều có mặt tại Miami, Điện Kremlin trước đó đã loại trừ khả năng tiến hành đàm phán ba bên.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky trước đó mô tả các cuộc thảo luận là “mang tính xây dựng” và cho biết tiến trình đang “diễn ra với tốc độ khá nhanh”. Tuy nhiên, ông cảnh báo rằng “nhiều điều vẫn phụ thuộc vào việc liệu Nga có thực sự cảm thấy cần phải chấm dứt chiến tranh hay không”.
Ông Zelensky cũng gọi tuần này là “mang tính lịch sử” đối với Ukraine, đồng thời cảm ơn châu Âu vì đã cam kết cung cấp 100 tỷ USD hỗ trợ tài chính trong 2 năm tới.
Trong khi đó, lực lượng Nga tiếp tục tiến quân đều đặn trên mặt trận phía đông trong những tháng gần đây. Tổng thống Nga Vladimir Putin hôm thứ Sáu tuần trước đã ca ngợi những bước tiến lãnh thổ của quân đội Nga và đe dọa sẽ còn mở rộng thêm trong những tuần tới.
Chỉ trong hơn một tuần, “Nga đã phóng khoảng 1.300 máy bay không người lái tấn công, gần 1.200 bom dẫn đường và 9 tên lửa các loại” nhằm vào Ukraine, theo ông Zelensky. Phần lớn các đợt tấn công này tập trung vào khu vực Biển Đen, đặc biệt là thành phố Odessa, nơi các cuộc không kích liên tiếp đã tàn phá cảng biển, cầu cống và cơ sở năng lượng.
Tại vùng Sumy ở phía đông, quân đội Nga đã tìm cách mở một mũi đột phá tại khu vực trước đó ít chịu ảnh hưởng bởi các chiến dịch trên bộ quy mô lớn. Theo Kiev, lực lượng Nga đã cưỡng bức di dời 50 người dân khỏi một ngôi làng địa phương.
Theo SCMP
