Tóm tắt bài viết
Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố Greenland là yếu tố thiết yếu đối với “an ninh quốc gia” của Washington, sau khi ông bổ nhiệm một đặc phái viên phụ trách hòn đảo Bắc Cực này – động thái ngay lập tức vấp phải phản ứng gay gắt từ Đan Mạch, quốc gia đang nắm chủ quyền đối với Greenland.
Kể từ khi quay trở lại Nhà Trắng hồi tháng 1, ông Trump đã khơi lại mối quan tâm lâu nay của mình đối với việc “mua lại” Greenland từ Đan Mạch, nhấn mạnh vị trí chiến lược cũng như tiềm năng tài nguyên khoáng sản của hòn đảo. Ông cũng không loại trừ khả năng sáp nhập Greenland vào Mỹ.
“Chúng ta cần Greenland vì an ninh quốc gia”, ông Trump nói với các phóng viên hôm đầu tuần này. “Nhìn dọc theo bờ biển, các bạn sẽ thấy tàu Nga và tàu Trung Quốc xuất hiện khắp nơi. Chúng ta cần Greenland cho an ninh quốc gia. Chúng ta phải có nó”, ông nhấn mạnh.
Phát biểu này được đưa ra sau khi ông Trump bổ nhiệm Thống đốc bang Louisiana, ông Jeff Landry, làm đặc phái viên Mỹ về Greenland, cho biết ông chọn Landry vì “ông ấy là kiểu người giỏi làm thỏa thuận”.
Khi công bố quyết định bổ nhiệm, ông Trump ca ngợi Landry là người hiểu rõ “Greenland quan trọng đến mức nào đối với an ninh quốc gia của chúng ta”.
Sau đó, ông Landry viết trên mạng xã hội X rằng ông cảm thấy “vinh dự khi được phục vụ” trong vai trò tình nguyện này nhằm “biến Greenland trở thành một phần của nước Mỹ”, đồng thời khẳng định nhiệm vụ mới sẽ không ảnh hưởng đến cương vị thống đốc của ông.
Đan Mạch, quốc gia kiên quyết phản đối nỗ lực của ông Trump nhằm tiếp quản Greenland, đã triệu tập Đại sứ Mỹ sau khi ông Landry được bổ nhiệm.
“Ngoài sức tưởng tượng, giờ đây lại xuất hiện một đặc phái viên tổng thống Mỹ, người mà theo chính lời ông ta nói, được giao nhiệm vụ tiếp quản Greenland”, Ngoại trưởng Đan Mạch Lars Lokke Rasmussen phát biểu trên kênh TV 2, gọi diễn biến này là “hoàn toàn không thể chấp nhận được”.
Greenland là một vùng lãnh thổ tự trị của Đan Mạch với khoảng 57.000 dân. Kể từ năm 1979, hòn đảo này đã tự quản hầu hết các vấn đề nội bộ, trong khi quốc phòng và chính sách đối ngoại vẫn thuộc thẩm quyền của Copenhagen.
Mỹ duy trì sự hiện diện quân sự tại Greenland từ thời Thế chiến II. Hồi tháng 3, Phó Tổng thống Mỹ J.D. Vance đã tới thăm một căn cứ của Lực lượng Không gian Mỹ ở bờ tây bắc Greenland, đồng thời tuyên bố Washington khó có khả năng sử dụng vũ lực để giành quyền kiểm soát hòn đảo, nhưng vẫn để ngỏ khả năng người dân Greenland thực hiện quyền tự quyết và tách khỏi Đan Mạch.
Theo RT