Chính sách tiền tệ và Trung Quốc mở cửa trở lại sẽ là những biến số quan trọng của các thị trường hàng hóa toàn cầu trong năm 2023, sau khi giá nhiều loại hàng hóa đạt mốc cao lịch sử trong năm 2022 do cuộc chiến ở Ukraine và lạm phát tăng đột biến.

Trung Quốc mở cửa trở lại

Mặc dù giới phân tích đưa ra những dự báo tăng giảm khác nhau, nhưng có một điều mà họ đều nhất trí là phần lớn các loại hàng hóa khó có thể đạt được mức giá cao hơn so với hồi năm ngoái.

Dầu thô chính là một ví dụ. Giá dầu thô WTI đã tăng lên tới 122 USD/thùng trong tháng 6 năm ngoái khi mà nước sản xuất dầu lớn thứ ba thế giới, Nga, bị phương Tây trừng phạt vì phát động cuộc chiến ở Ukraine.

Đây là mức giá cao nhất tính từ năm 2008, thời điểm mà dầu WTI đạt mức giá cao lịch sử 145 USD/thùng. Tính đến đầu tháng 1, giá dầu WTI được giao dịch ở mức 76 USD.

Tatsufumi Okoshi, nhà kinh tế học đến từ Nomura Securities, dự báo rằng dầu WTI sẽ tăng lên mức 90 USD/thùng, do nhu cầu dầu toàn cầu dự kiến sẽ tăng khi Trung Quốc ngừng chính sách zero-COVID và hoạt động du lịch quốc tế phục hồi. Bắc Kinh đã gỡ bỏ quy định cách ly bắt buộc đối với du khách quốc tế bắt đầu từ ngày 8/1.

“Kể cả khi đã phục hồi kinh tế của Trung Quốc có bị hạ thấp và giá cả giảm, các nước thuộc OPEC+ có thể cắt giảm sản lượng để giữ giá dầu ở mức trên 70 USD,” ông Okoshi nói.

Giá khí đốt cũng tăng mạnh trong năm 2022. Chỉ số giá khí hóa lỏng JKM trong tháng 8 năm ngoái đã đạt mức kỷ lục là 69 USD trên 1 triệu BTU. Mức giá này là 29 USD tính trong đầu tháng 1 năm nay, nhờ vào lượng dự trữ khá cao ở châu Âu và Nhật Bản. Ông Okoshi dự báo rằng JKM sẽ tăng lên 40 USD hoặc cao hơn khi nền kinh tế Trung Quốc phục hồi.

Giá hàng hóa tăng mạnh trong năm 2022 do cuộc chiến ở Ukraine (Ảnh: Quick-FactSet)

Bất chấp số ca nhiễm COVID-19 mới tăng cao, bùng phát dịch ở Trung Quốc dự kiến sẽ đạt đỉnh vào ngày 13/1, với khoảng 3,7 triệu ca mỗi ngày, theo hãng phân tích y tế Airfinity của Anh.

“Sau đỉnh ca nhiễm mới, Trung Quốc có thể tăng cường các biện pháp kích thích để củng cố nền kinh tế trong quý từ tháng 4 đến tháng 6", ông Okoshi nói, thêm rằng động thái đó có thể tác động tới nhu cầu và dòng chảy hàng hóa trên toàn thế giới.

Đồng là thứ kim loại đặc biệt nhạy cảm với nhu cầu ở Trung Quốc, bởi quốc gia này đóng góp tới một nửa tổng lượng đồng của toàn cầu.

Giá đồng trong hợp đồng tương lai tại Sàn Giao dịch Kim loại London tăng lên 10.375 USD/tấn trong tháng 3 năm ngoái, chủ yếu do tình trạng bất ổn địa chính trị và xu hướng phi carbon của thế giới. Đồng hiện đang được giao dịch ở mức giá khoảng 8.300 USD/tấn.

Takayuki Honma, trưởng kinh tế gia đến từ Sumitomo Corporation Global Research, dự báo rằng giá đồng sẽ ở trong khoảng từ 7.000 – 9.000 USD trong năm nay, thêm rằng nó khó có thể đạt được mức trên 10.000 USD/tấn như trong năm 2022.

Chính sách tiền tệ ở Mỹ

Chính sách tiền tệ ở Mỹ là một nhân tố quan trọng khác để dự báo xu hướng giá đồng và các loại hàng hóa khác. Do tình trạng lạm phát gia tăng đột biến, Fed đã nâng lãi suất với nhịp độ cao trong suốt năm 2022, làm tăng sức mạnh đồng USD vốn thống trị các thị trường hàng hóa.

“Chúng tin rằng Trung Quốc sẽ có đà phục hồi nhờ vào gói hỗ trợ, kích thích. Thêm nữa, sự xoay trục chính sách của Fed sẽ đẩy giá đồng lên 8.500 USD/tấn vào cuối năm 2023,” các nhà kinh tế học của Citi Research nhận định.

Vàng là kim loại đặc biệt nhạy cảm với sự thay đổi về lãi suất, bởi bản thân nó không mang lại lợi suất. Những đợt nâng lãi suất thường khiến các nhà đầu tư bán vàng. Giá vàng giao trong các hợp đồng tương lai tại New York hiện ở mức khoảng 1.860 USD/ounce, giảm từ mức 2.058 USD trong tháng 3/2022.

Fed nâng lãi suất với nhịp độ cao trong năm 2022 (Ảnh: Quick-FactSet)

Hiện vẫn có nhiều bất trắc về việc Fed có giảm lãi suất trong năm nay hay không, trong khi giới phân tích cho rằng miễn là lạm phát còn tiếp diễn, động thái như vậy là khó có thể xảy ra, dù cho nền kinh tế Mỹ có chững lại.

“Phải chờ cho đến cuộc họp của Ủy ban Thị trường Mở (FOMC) trong tháng 3 năm nay, chúng ta mới có thể nắm được tín hiệu về thời điểm mà Fed ngừng nâng lãi suất,” chuyên gia phân tích thị trường vàng Koichiro Kamei đến từ Viện Chiến lược Thị trường, Tokyo, nói. Ông dự báo giá vàng sẽ ở trong khoảng 1.770 – 2.100 USD trong năm nay, khi đồng USD suy yếu.

Nhiều nhân tố khác cũng có thể ảnh hưởng tới thị trường hàng hóa.

Ông Honma cảnh báo rằng “chủ nghĩa dân tộc tài nguyên” có thể có thêm động lực ở một số quốc gia, gây ra sự gián đoạn nguồn cung các loại quặng quan trọng. Gần đây nhất, Indonesia trong tháng 12 năm ngoái tuyên bố sẽ cấm xuất khẩu quặng bauxite bắt đầu từ tháng 6 năm nay, một phần trong nỗ lực tăng cường sức mạnh của ngành công nghiệp khai khoáng trong nước.

Thiếu nguồn vốn đầu tư trong lĩnh vực hàng hóa cũng là một quan ngại khác.

“Chúng tôi kỳ vọng thị trường hàng hóa sẽ biến đổi do thiếu đầu tư trong năm 2023,” các nhà kinh tế học tại Goldman Sachs nhận định./.

Năm lạm phát 'càn quét' toàn cầu sắp qua, năm 2023 sẽ ra sao?

Lạm phát sẽ tiếp tục ám ảnh nền kinh tế châu Âu trong năm 2023

Lạm phát ở Mỹ hạ nhiệt, CPI tháng 11/2022 thấp nhất kể từ đầu năm

Theo Nikkei Asia