Kể từ khi trí tuệ nhân tạo (AI) bùng nổ, ngành công nghiệp điện ảnh và Hollywood đã phải đối mặt với một câu hỏi lớn: liệu công nghệ này sẽ là công cụ sáng tạo hay là mối đe dọa lớn? Trong khi các lĩnh vực kinh doanh khác đón nhận AI để tăng năng suất, nghệ thuật thứ bảy lại tỏ sự ngần ngại trước làn sóng thay đổi này.
Việc các bộ phim có thực sự sử dụng AI trong quá trình sản xuất hay không là một vấn đề phức tạp, nhưng câu trả lời khách quan là "có" và sự ứng dụng này diễn ra dưới nhiều hình thức khác nhau.
AI được sử dụng như thế nào trong Hollywood?
Trước khi đi sâu vào các cuộc tranh cãi, cần xác định rõ "cách thức" AI được ứng dụng. Công nghệ này rất rộng lớn, đặc biệt là AI tạo sinh (generative AI) có khả năng ứng dụng sâu rộng trong làm phim. Một trong những ứng dụng dễ thấy nhất là AI có thể (và có khả năng đang) được sử dụng để soạn thảo kịch bản và lên ý tưởng cho cốt truyện. Giống như việc sử dụng AI để viết một email khó, các biên kịch có thể dùng công cụ AI để phác thảo các nét chính cho cốt truyện hoặc kịch bản. Điều này giúp rút ngắn đáng kể tiến độ tiền sản xuất và giải quyết tình trạng bế tắc ý tưởng.
Tuy nhiên, việc này đã vấp phải sự hoài nghi và phản đối kịch liệt, dẫn đến các cuộc đình công gần đây của SAG-AFTRA và các công đoàn lớn ở Hollywood. Mặc dù nhiều biên kịch lo sợ AI sẽ làm giảm vai trò của họ, một số người đang bắt đầu chấp nhận nó như một công cụ hỗ trợ năng suất hữu ích.
Việc sử dụng AI cho các hiệu ứng hình ảnh (Visual Effects) và cảnh quay thực tế, hoặc deepfake, lại là một câu chuyện khác. Một số nhà làm phim phản đối vì tính minh bạch về nguồn dữ liệu mà AI sử dụng, trong khi những người khác ca ngợi nó như một công cụ hiệu quả. Các hãng phim đang chuyển sang các sản phẩm như Deep Voodoo để ghi lại hình ảnh diễn viên nhằm mục đích trẻ hóa hoặc bổ sung các cảnh quay thực tế mà không cần phải thực hiện ở trường quay.
Các nhà sản xuất phim stock footage (cảnh quay tư liệu) cũng đang bắt đầu cung cấp hình ảnh và video do AI tạo ra được dán nhãn "an toàn thương mại" từ các thư viện đáng tin cậy như Getty Images – một dấu hiệu cho thấy việc ứng dụng AI trong phim ảnh có thể không chỉ mang tính chất xấu xa và tiêu cực. Ngoài ra, AI cũng được áp dụng một cách tinh tế hơn để nâng cao hiệu quả công việc hành chính, quản lý dữ liệu hoặc các quy trình kinh doanh khác của hãng phim.
Những ví dụ đáng chú ý về AI trong phim ảnh
Trong khi nhiều hãng phim giữ kín về việc sử dụng AI, bạn vẫn có thể tìm thấy một số ví dụ nổi bật đã gây ra tranh cãi trong ngành. Theo đó, mặc dù bộ phim được đề cử giải Oscar năm 2024 - "The Brutalist" được khen ngợi vì bức chân dung phức tạp về tầm nhìn nghệ thuật, một cuộc phỏng vấn với biên tập viên Dávid Jancsó đã làm đảo lộn sự đón nhận tích cực của nó.
Ông Jancsó chia sẻ rằng bộ phim đã tận dụng công nghệ giọng nói AI để truyền tải giọng Hungary chân thực hơn cho phần lồng tiếng của các diễn viên chính. Điều này đã gây ra rất nhiều phản ứng dữ dội từ các chuyên gia kỹ thuật phim ảnh và nhiều người thậm chí còn than phiền rằng nó làm giảm hiệu quả của bộ phim.
Không chỉ vậy, các hãng phim hàng đầu như Apple và Marvel nổi tiếng với việc nhượng lại hình ảnh nhân vật để sử dụng trong các nội dung bổ sung "deep fake" trong tương lai.
Những bộ phim đình đám như "The Irishman" của Scorsese sử dụng công nghệ tương tự để trẻ hóa diễn viên trong một số phân đoạn nhất định của câu chuyện. Đầu năm 2025, một hãng phim thậm chí còn thực hiện một pha mạo hiểm khi họ chia sẻ một "nữ diễn viên đầy tham vọng" hoàn toàn do AI tạo ra tên là Tilly Norwood, kèm theo các cảnh quay thử nghiệm và video quảng cáo hấp dẫn.
Mặc dù nội dung được tạo ra hoàn toàn từ AI hiện tại vẫn chưa thể cạnh tranh, nhưng công nghệ AI ngày một cải tiến và mang lại cảm giác chân thực hơn. Điều này khiến ngành điện ảnh sẽ tiếp tục thay đổi nhanh chóng trong tương lai bất chấp tranh cãi.
Từng kỳ vọng trở thành "siêu cường" AI, Nga giờ loay hoay vì xung đột và các lệnh trừng phạt
"Cú rơi của Icarus": Câu chuyện đằng sau bức ảnh chấn động bị cả thế giới nghi là AI
Sinh viên ĐH Bách khoa Hà Nội được đào tạo AI, 5G, Cloud chuẩn quốc tế