Chưa diệt xong kẻ thù chung IS, người Kurd đã đòi ly khai khỏi Syria

Lực lượng người Kurd tại Syria đang cố gắng thiết lập một khu vực riêng nằm dưới quyền kiểm soát của mình, các quan chức người Kurd cho biết vào ngày 16.3. 
Người Kurd đòi ly khai khỏi Syria.
Người Kurd đòi ly khai khỏi Syria.

Theo hãng tin Times, bộ phận người Kurd tại Syria đang nỗ lực tạo ra một khu vực nằm dưới quyền kiểm soát của chính mình, tham gia vào hệ thống liên bang. Động thái này có thể làm phức tạp thêm những nỗ lực ngoại giao nhằm chấm dứt cuộc xung đột kéo dài 5 năm qua tại Syria.

Thông báo từ lực lượng người Kurd ở Syria, Liên minh Đảng Dân chủ (PYD) vào hôm 16.3 sẽ tiến hành các chiến dịch chống lại lực lượng nổi dậy Arab đang đối đầu với Tổng thống Bashar Assad. Trong tháng 2.2016, lực lượng dân quân người Kurd cũng khiến các nhóm đối lập giận dữ khi cố gắng chiếm giữ lãnh thổ phía tây bắc Syria.

Ngoài ra, động thái của PYD có thể chọc giận quốc gia láng giềng Thổ Nhĩ Kỳ, đang bị cuốn vào cuộc xung đột chết người với Đảng Công nhân người Kurd (PKK).

Hiện tại, lực lượng dân quân người Kurd tiếp tục kiểm soát một số khu vực tự trị ở Syria, đóng vai trò quan trọng trong cuộc chiến giữa các bên tại quốc gia Tây Á. PYD nhận được sự ủng hộ từ cả Nga và Mỹ, và hiện là đồng minh quan trọng trong liên minh do Mỹ đứng đầu chiến đấu chống lại Nhà nước Hồi giáo IS.

Cả Thổ Nhĩ Kỳ và Mỹ đều coi PKK là một tổ chức khủng bố, trong khi PYD nhận được sự ủng hộ từ phía Washington. Dù PKK và PYD đều là các tổ chức chính trị của người Kurd, có quan hệ chặt chẽ với các phong trào chính trị của dân tộc này tại Syria, Thổ Nhĩ Kỳ, Iran và Iraq.

Người Kurdcần được trao những quyền lợi lớn hơn trong bàn đàm phán.
Người Kurdcần được trao những quyền lợi lớn hơn trong bàn đàm phán.

Vai trò chi phối của PYD trong xung đột Syria có thể nhận thấy tại các cuộc đàm phán hòa bình ở Geneva, khi giới chức Liên Hiệp Quốc cố gắng tái lập hòa bình bên trong khu vực. Tuy nhiên, mặc dù có vai trò quan trong việc quyết định tương lai chính trị của Syria, nhưng PYD không thể tham dự các cuộc đàm phán do sự phản đối từ phía Thổ Nhĩ Kỳ.

Các quan chức PYD đã tuyên bố một liên bang có thể được thành lập, nhằm giúp người Kurd nắm giữ vai trò lớn hơn trong tình hình chính trị hiện tại ở Syria.

Aaron Stein, thành viên thường trú cấp cao tại Hội đồng Đại Tây Dương ở Washington, cho biết: “Do người Kurd không thể tham gia các cuộc đàm phán ở Geneva vì quyền phủ quyết của Thổ Nhĩ Kỳ, nên họ phải thực hiện các kế hoạch trên mặt đất và buộc cộng đồng quốc tế đối phó. Người Kurd là một lực lượng chiến đấu mạnh mẽ bên trong Syria, là một thành viên của liên minh chống IS. Do đó, khi bị từ chối tham gia các cuộc đàm phán, họ quyết định thực hiện những kế hoạch riêng”.

Kế hoạch của người Kurd đã gặp phải sự phản đối từ chính quyền Tổng thống Assad và các nhóm đối lập. Ngoại trưởng Syria Walid Muallem nói với hãng tin Associated Press: “Là một công dân của Syria, tôi phản đối các cuộc đàm phán về kế hoạch thành lập một Syria liên bang”. Các quan chức đối lập Syria cũng tỏ ra nghi ngờ về nỗ lực chia rẽ Syria, thiết lập một hệ thống liên bang.

Tuy nhiên, phản ứng quyết liệt nhất đến từ chính phủ Ankara. Một quan chức Bộ Ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ nói với tờ báo Hurriyet vào ngày 16.3: “Hành vi đơn phương không có bất kỳ giá trị nào”.

Động thái của người Kurd đang cho thấy sự tự tin ngày càng tăng từ dân tộc này, bất chấp tình hình bạo lực đe dọa tại nhiều khu vực. Sự xuất hiện những vùng đất của người Kurd ở Syria đã tạo ra động lực cho một phong trào chính trị lan rộng, thúc đẩy lực lượng người Kurd tại Thổ Nhĩ Kỳ tham gia chiến đấu cho kế hoạch thành lập một quốc gia độc lập.

Theo Time, Một thế giới