Sáng 20/12 tại Hà Nội, Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì Diễn đàn quốc gia phát triển kinh tế số và xã hội số lần thứ 3 với chủ đề “Phát triển kinh tế số, xã hội số toàn diện, bao trùm – Đạt mục tiêu tăng trưởng GDP hai con số giai đoạn 2026–2030”.
Phát biểu kết luận, Thủ tướng yêu cầu Bộ Khoa học và Công nghệ nghiên cứu, tiếp thu các ý kiến tại Diễn đàn để bổ sung, hoàn thiện Chương trình Phát triển kinh tế số, xã hội số giai đoạn 2026–2030, bảo đảm thống nhất triển khai thực hiện từ Trung ương đến cơ sở.
Theo Thủ tướng, chuyển đổi số là yêu cầu khách quan, lựa chọn chiến lược, ưu tiên hàng đầu; muốn phát triển kinh tế số thì phải có xã hội số, muốn có xã hội số thì phải có công dân số.
Khái quát nhiều kết quả tích cực trong phát triển kinh tế số, xã hội số thời gian qua, Thủ tướng cho biết số lượng doanh nghiệp công nghệ số tăng nhanh từ 58.000 năm 2020 lên khoảng 80.000 năm 2025. Kim ngạch xuất khẩu sản phẩm công nghệ số năm 2025 ước đạt 172 tỷ USD, tăng gấp hơn 1,7 lần so với năm 2020. Thương mại điện tử bứt phá mạnh mẽ, ước đạt 36 tỷ USD năm 2025, tăng gấp 3 lần so với năm 2020.
Thanh toán không dùng tiền mặt được phổ cập đến mọi doanh nghiệp, mọi nhà, mọi người. Đến cuối năm 2025, ước giá trị thanh toán không dùng tiền mặt gấp 26 lần GDP với hơn 20,2 tỷ giao dịch mỗi năm. Thu thuế từ thương mại điện tử cũng đạt hơn 208.000 tỷ đồng, tăng 2,5 lần so với năm 2022.
Giáo dục, y tế đẩy mạnh ứng dụng các nền tảng số trong học trực tuyến, khám chữa bệnh bảo hiểm y tế bằng căn cước công dân, triển khai bệnh án điện tử. Việc chi trả trợ cấp được thực hiện qua ngân hàng, đồng thời tích hợp hơn 17 triệu tài khoản an sinh xã hội trên nền tảng VNeID.
Bên cạnh những kết quả đạt được, Thủ tướng thẳng thắn chỉ rõ những tồn tại, hạn chế trong phát triển kinh tế số, xã hội số thời gian qua.
Theo đó, thể chế, cơ chế, chính sách về kinh tế số, xã hội số và dữ liệu số chưa đồng bộ, đầy đủ. Phát triển hạ tầng số chưa đồng đều; nhiều khu vực miền núi, hải đảo vẫn còn khó khăn trong tiếp cận internet và dịch vụ số; triển khai hạ tầng 5G và internet vệ tinh chưa đạt mục tiêu đề ra. Nguồn nhân lực số còn yếu và thiếu; năng lực đổi mới sáng tạo và nghiên cứu – phát triển (R&D) còn hạn chế.
Nhiều doanh nghiệp Việt Nam đối mặt với khó khăn, thách thức lớn trong chuyển đổi số, nhất là về tài chính, nhân lực, văn hóa, nhận thức và công nghệ. Công tác bảo đảm an ninh mạng ở nhiều nơi chưa được quan tâm đúng mức; tình trạng lừa đảo trực tuyến, tấn công mạng, lộ lọt thông tin cá nhân vẫn diễn biến phức tạp.
Thủ tướng cho rằng nguyên nhân lớn nhất là người đứng đầu ở một số nơi chưa quan tâm đúng mức đến công tác lãnh đạo, chỉ đạo, đầu tư, tạo động lực và truyền cảm hứng cho bộ máy; thể chế, cơ chế, chính sách còn nhiều vướng mắc trong tổ chức thực hiện, chưa theo kịp yêu cầu thực tiễn.
Để hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng hai con số, Thủ tướng quán triệt thực hiện “5 tiên phong”, “5 có” và “5 không”.
“5 tiên phong” gồm: tiên phong trong xây dựng thể chế; tiên phong trong phát triển công nghệ; tiên phong trong xây dựng hạ tầng số; tiên phong trong phát triển cơ sở dữ liệu; tiên phong trong thực hiện trách nhiệm xã hội.
Tinh thần “5 có” gồm: có hạ tầng số hiện đại, đồng bộ, thông suốt; có dữ liệu “đúng – đủ – sạch – sống – thống nhất – liên thông – dùng chung”; có nguồn nhân lực số chất lượng cao và phổ cập kỹ năng số toàn dân; có nhiều doanh nghiệp công nghệ số Việt Nam phát triển mạnh, hiệu quả; có môi trường số an toàn, văn minh, nhân văn, hiện đại.
Về nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm thời gian tới, Thủ tướng yêu cầu tất cả các chủ thể, bộ, ngành, địa phương, cơ quan thúc đẩy phát triển xã hội số, kinh tế số, công dân số; đẩy mạnh chuyển đổi số trong mọi ngành, lĩnh vực của nền kinh tế, hướng tới xã hội số bao trùm, nhân văn.
Cùng với hoàn thiện thể chế, Thủ tướng yêu cầu phát triển hạ tầng số, nhân lực số quốc gia; khẩn trương hoàn thiện cơ sở dữ liệu quốc gia và cơ sở dữ liệu của các bộ, ngành, địa phương.
Thủ tướng giao Bộ Công an, Bộ Quốc phòng triển khai đồng bộ các giải pháp bảo đảm an ninh mạng quốc gia, an ninh dữ liệu và bảo vệ dữ liệu cá nhân.
Lãnh đạo Chính phủ nhấn mạnh các bộ, ngành, địa phương cần nâng cao nhận thức, thay đổi tư duy, đẩy mạnh đổi mới sáng tạo; tiếp tục hoàn thiện thể chế, đầu tư hạ tầng, đào tạo nhân lực, tăng cường phối hợp, bảo đảm an ninh, an toàn công nghệ số, đồng thời bảo đảm tiến bộ và công bằng xã hội trong quá trình chuyển đổi số.
