Ngày 14/12, nhà máy chủ lực của Sony đặt tại thành phố Huệ Châu (Quảng Đông) đã thông báo dừng hoạt động. Quyết định này không chỉ khiến hơn 30.000 lao động lập tức mất việc, mà còn đồng nghĩa với nguồn thu nhập của khoảng 30.000 gia đình bị cắt đứt, được dự báo sẽ tác động nghiêm trọng tới hệ sinh thái công nghiệp và đời sống dân sinh tại thành phố Huệ Châu.
Theo các nguồn tin, sự kiện Sony Huệ Châu rút đi không phải là sự kiện đơn lẻ của một doanh nghiệp. Việc hơn 30.000 người thất nghiệp sẽ khiến cả một tuyến phố thương mại phụ thuộc vào số lượng công nhân lớn này phải “tắt đèn”: từ nhà hàng ăn uống, phòng trọ cho thuê, cửa hàng bán lẻ, doanh nghiệp logistics cho tới các nhà máy phụ trợ thượng – hạ nguồn đều bị ảnh hưởng nặng nề. Nếu tính cả các doanh nghiệp vừa và nhỏ liên quan, số việc làm bị mất có thể lên tới 40.000, và thiệt hại thực sự khó có thể đo đếm hết.
Thậm chí có cư dân mạng ước tính rằng: “Không chỉ 30.000 người ở nhà máy thất nghiệp; nếu tính cả các cửa hàng xung quanh và các nhà máy vệ tinh đóng cửa theo, số người thất nghiệp có thể lên tới 300.000”.
Đối với mấy chục nghìn công nhân nhà máy và gia đình họ, điều này đồng nghĩa với việc “mất việc làm, đứt nguồn sống, lựa chọn ngày càng ít”. Một nhân viên mang nick “Stanley” than thở: “Khi thời cuộc rẽ ngoặt, những người bị hất văng khỏi cỗ xe đầu tiên, luôn là nhóm người im lặng nhất”.
Hiện nay, khu nhà máy Sony Huệ Châu đã hoàn toàn vắng bóng người và cơ sở này được biết sẽ chuyển sang Thái Lan. Nhìn lại lịch sử, đây là doanh nghiệp 100% vốn nước ngoài đầu tiên của Sony tại miền Nam Trung Quốc với hơn 30.000 nhân viên, được thành lập từ năm 1996. Thời kỳ đỉnh cao, một nửa số đầu DVD trên toàn cầu được sản xuất từ nhà máy này.
Nhà máy Sony Huệ Châu hiện chủ yếu sản xuất điện thoại di động, máy ảnh kỹ thuật số, máy quay kỹ thuật số, đầu đọc quang học, màn hình phẳng và linh kiện điện tử thế hệ mới. Trong đó, đầu đọc quang học chiếm 45% thị phần toàn cầu, là cơ sở sản xuất đầu đọc quang học lớn nhất thế giới.
Hào quang xưa không còn, nhưng Sony Huệ Châu rút đi trong thế “chơi đẹp”: khi rời Trung Quốc, công ty chi trả bồi thường cho người lao động theo mức N+3 (tức mỗi năm một tháng lương + 3 tháng. Ví dụ: nhân viên làm cho công ty 10 năm sẽ nhận được 13 tháng lương), trong khi luật lao động Trung Quốc quy định mức bồi thường là N hoặc N+1.
Nhiều công nhân kỳ cựu đã nhận được hơn 200.000 NDT (750 triệu đồng) tiền trợ cấp thôi việc, khiến không ít người lưu luyến một doanh nghiệp “có lương tâm” như vậy rời đi.
So sánh với trường hợp trước đó của Canon Trung Sơn, mức bồi thường hào phóng dành cho người lao động khi họ rút khỏi Trung Quốc cũng từng gây xôn xao mạng xã hội. Theo các tài khoản mạng xã hội của công nhân, tiền đền bù mà nhân viên Canon nhận được rất cao, ngay cả nhân viên vệ sinh cũng nhận tới 300.000 nhân dân tệ; công ty còn tặng thêm tiền lì xì Tết, tiền vé về quê cùng thư giới thiệu tìm việc làm.
Khi đó, nhiều nhân viên công ty Canon đã tự phát xếp hàng trước cổng nhà máy để tặng hoa cho ông chủ tịch công ty, thậm chí hơn 300 người bảo nhau ra tận sân bay tiễn ông Tổng giám đốc Canon khu vực Trung Quốc Ozawa Hideki, khiến chuyến bay phải cất cánh chậm 18 phút. So sánh với doanh nghiệp nội địa Trung Quốc, cư dân mạng đồng loạt khen ngợi đây là “doanh nghiệp nước ngoài có lương tâm”.
Theo NetEase, Creaders