|
Trong cuộc gặp với Thái tử Bộ trưởng Quốc phòng Ả rập Xê út có sự tham gia của ngoại trưởng Sergei Lavrov, bộ trưởng bộ công thương Denis Manturov, bộ trưởng Bộ Năng lượng Alexander Novak, nhà lãnh đạo nước cộng hòa Ingushetia Yunus-Bek Yevkurov.
Đây là cuộc hội đàm được thế giới quan tâm nhất vì trên thực tế, Ả rập Xê út hậu thuẫn cho lực lượng đối lập ở Syria với mục đích công khai rõ ràng, lật đổ chế độ của ông Bashar al-Assad. Còn Nga ủng hộ chính quyền hợp pháp của đất nước này và trực tiếp can thiệp quân sự vào Syria nhằm mục đích tiêu diệt lực lượng khủng bố đang hoàn hành ở Syria và đe dọa khu vực.
Sự mâu thuẫn giữa hai quan điểm của hai nước có thể dẫn đến nội chiến sẽ kéo dài đối với Syria nếu không tìm được một giải pháp chính trị phù hợp với quan điểm của hai bên. Đồng thời những lực lượng khủng bố quốc tế đang tàn phá Syria có khả năng sẽ tiếp tục reo rắc thêm nhiều tội ác.
Mặc dù quan điểm của Riyadh rất cứng rắn với vấn đề Assad, nhưng cuộc không kích của Nga và sự có mặt của thái tử kế nhiệm vương triều Ả rập Xê út ở Sochia cho thấy, vương quốc dầu mỏ này muốn tìm kiếm một trả lời cụ thể cho vấn đề Syria, từ đó đưa ra định hướng đảm bảo lợi ích cốt lõi của mình trong khu vực.
Ngược lại, Moscow có mục tiêu phải dứt điểm vấn đề khủng bố và bình ổn tình hình Syria, từ đó hình thành một liên minh chống IS, tổ chức khủng bố đang đe dọa trực tiếp nước Nga. Hơn nữa, Nga muốn củng cố và gia tăng vị thế của mình để trước hết, bảo vệ đồng minh và lợi ích an ninh trong khu vực.
Theo phụ tá tổng thống Nga ông Yury Ushakov: các cuộc hội đàm của Tổng thống Nga V.Putin và Thái tử Abu Dhabi, bộ trưởng Quốc phòng Saudi ông Al Saud rất tích cực, hai bên cùng tìm kiếm sự hiểu biết lẫn nhau và sự đồng thuận trong vấn đề trọng tâm là Syria. V.Putin đã cố gắng giải thích rất chi tiết và cởi mở về quan điểm, lập trường của chính phủ Nga trong vấn đề nóng bỏng với Ả rập Xê út này.
Ngoại trưởng Sergei Lavrov trong buổi họp báo phát biểu: “Buổi làm việc với thái tử, bộ trưởng Quốc phòng Saudi Arabia ở Sochi chưa thể giải quyết được tất cả các vấn đề về ổn định tình hình Syria, nhưng hai bên đã hiểu nhiều hơn về tiến trình tìm kiếm một giải pháp chính trị cho vấn đề Syria. Đồng nghiệp của ông, bộ trưởng Ngoại giao Saudi Adil Al Dzhubeyr đồng ý với ý kiến này: "Cuộc hội đàm rất hữu ích, cởi mở và có tính xây dựng cao”.
Tổng thống Vladimir Putin và thái tử Muhammad ibn Salman Al Saud đặc biệt quan tâm đến vấn đề Syria. Điều này được khẳng định bởi sự trùng hợp mục tiêu mà hai bên mong muốn đạt được - trước hết là ngăn chặn khả năng bành trướng của tổ chức khủng bố quốc tế “nhà nước Hồi giáo” Caliphate .
Tổng thống Nga nhấn mạnh, ông hiểu rất rõ những lo ngại xuất hiện trong vương triều về chiến dịch không kích của Nga ở Syria. Ông khẳng định, quân đội Nga tiến hành chiến dịch với mục tiêu chủ chốt là nhằm vào tổ chức IS và các lực lượng khủng bố khác. Mục tiêu thứ hai mà cả Nga và Syria muốn đạt được, đó là hòa giải dân tộc, hoạt động chính trị chiếm ưu thế trong đời sống xã hội và tất cả người Syria thấy mình là chủ đất nước, không phân biệt dân tộc, tôn giáo.
Tổng thống Nga V.Putin cũng làm tan đi những nghi ngờ cho rằng chiến dịch không kích của Nga ở Syria có thể hiểu như là sự hình thành liên minh quân sự Nga và Iran, ngoại trưởng Ả rập Xê út Al Dzhubeyr cho biết: “những người bạn Nga đã giải thích, mục đích chủ yếu là chiến đấu với IS và chủ nghĩa khủng bố " ông nói: “quan điểm của chúng tôi không thay đổi: chúng tôi ủng hộ một giải pháp chính trị cho vấn đề Syria và kêu gọi thực hiện những nguyên tắc Thông cáo chung Geneva.
Theo người đứng đầu Bộ Ngoại giao Ả rập Xê út: cần có một chính phủ chuyển tiếp, chính phủ này sẽ phát triển các nguyên tắc cải cách, xây dựng Hiến pháp, tổng thống Syria ông Bashar al-Assad phải từ bỏ quyền lực.
Ngoại trưởng Lavrov cho rằng: Sự khác biệt về quan điểm của Moscow và Riyadh về vấn đề ông Assad không cản trở sự tiến bộ trong hợp tác với các nước khu vực nhằm đạt được một giải pháp chính trị.
Ông phát biểu: "Chúng tôi mong muốn rằng tất cả các nước ngoài, có những ảnh hưởng và tác động đến các tổ chức khác nhau ở Syria, góp phần thúc đẩy bước đầu tiên của các cuộc đối thoại chính trị", - ngoại trưởng Nga nói: "Hơn nữa, chúng tôi thực sự quan tâm đến sự hợp tác trong vấn đề này với một quốc gia quan trọng nhất trong khu vực, như Ả rập Xê út ".
Hai bên đã thảo luận một loạt những ý tưởng nhằm đưa vào hiên thực các nguyên tắc của Thông cáo chung Geneva. Hai bộ trưởng ngoại giao có sứ mệnh tăng cường hợp tác chặt chẽ nhất có thể. Trong lĩnh vực quân sự và tình báo - đẩy mạnh cuộc chiến chống khủng bố.
"Mục tiêu chủ yếu của Ả rập Xê út là tìm kiếm một cơ sở căn bản chung cho thực hiện các nguyên tắc của Thông cáo Geneva, duy trì một nhà nước thống nhất, tất cả đều sống trong hòa bình và hòa hợp, "- ông Al Dzhubeyr nói: " Chúng tôi dự định tiếp tục hợp tác với người bạn Nga của chúng tôi ... cùng nhau làm việc để đảm bảo tương lai của đất nước này ".
Ngoại trưởng Al Dzhubeyr nhấn mạnh: Ả rập Xê út luôn đi đầu trong cuộc chiến chống chủ nghĩa khủng bố và hệ thống tài chính của chúng, đất nước ông là một trong những nước đồng sáng lập liên minh chống khủng bố và cũng là một trong những nước đầu tiên ném bom IS. Ông nói: "Chúng tôi dự định sẽ tăng cường phối hợp với Nga để ngăn chặn, hạn chế sự lây lan của tai họa này trong khu vực”.
Ngoại trưởng Lavrov khẳng định: hai bên có rất nhiều cơ hội và khả năng để hợp tác song phương trong nhiều lĩnh vực khác nhau, bao gồm cả kinh tế và kỹ thuật quân sự.
Trong các cuộc hội đàm, các nhà lãnh đạo hai bên đề cập đến tình hình ở Yemen và các giải pháp giải quyết vấn dề Palestin – Israel.
Một điểm đáng chú ý, mặc dù có những mâu thuẫn sâu sắc về vấn đề chính quyền Syria, nhưng trong triển lãm vũ khí trang bị RAE-2015, đoàn khách tham dự của Saudi Arabia là một trong những đoàn có sự quan tâm cao nhất. Vừa đến họ lập tức ghé thăm gian trưng bày của tập đoàn "Uralvagonzavod", sau đó đi thăm khu trưng bày sản phẩm ngoài trời.
Cố vấn tổng Giám đốc Uralvagonzavod Alexei Maslov là người dẫn chương trình cho đoàn khách quan trọng này. Ảrập Xêút thể hiện sự hài lòng với những gì họ được xem và quan sát trên hiện trường. Các vị khách Ả rập Xê út đặc biệt quan tâm đến xe tăng T-90SM. Có thể trong tương lai gần, những chiếc xe tăng Nga sẽ được đưa vào biên chế trong quân đội Saudi Arabia, ngang hàng với những xe tăng Mỹ Abram.
Những thông tin cho thấy, mặc dù quan điểm của Ả rập Xê út khá cứng rắn với vấn đề chính quyền Syria đứng đầu là tổng thống Al – Assad, nhưng vương quyền của đất nước này cũng thừa nhận một vấn đề, sự can thiệp của Nga đã khiến tình hình chuyển sang một hướng mới. Khả năng can thiệp bằng tài chính và vũ khí nhằm lật đổ ông Assad không còn hy vọng.
Ả rập Xê út cũng như một số các nước khác trong khu vực đang tìm cách kéo dài thời gian, chấp nhận một giải pháp chuyển tiếp nhằm tìm cách đưa Syria trở về vùng ảnh hưởng của một số quốc gia khu vực và thế giới. Với những vấn đề đang đề cập đến, có thể nói, quyền chủ động đang dần chuyển về tay người dân Syria trong tiến trình tìm kiếm một giải pháp chính trị nhằm bình ổn tình hình Syria.
Trịnh Thái Bằng theo QPAN
