Không quân Mỹ đã triển khai ít nhất một máy bay cảnh báo sớm và chỉ huy trên không (AWACS) E-3 Sentry nhằm hỗ trợ các chiến dịch đang diễn ra, với mục tiêu tối đa hóa sức ép quân sự đối với Venezuela.
So với các máy bay E-2D đặt trên tàu sân bay đã hoạt động tại khu vực trong nhiều tuần qua, E-3 có khả năng đảm nhiệm chức năng chỉ huy – kiểm soát cho một lực lượng Mỹ rộng lớn hơn nhiều, bao gồm máy bay ném bom chiến lược, không đoàn tàu sân bay và các phi đội không quân triển khai trên mặt đất.
Máy bay này còn chia sẻ dữ liệu mục tiêu có giá trị cao cho toàn bộ lực lượng đó, thậm chí dẫn đường cho tên lửa tấn công mục tiêu. Với tầm hoạt động xa hơn đáng kể và hệ thống cảm biến mạnh hơn nhiều, sự hiện diện của E-3 được xem là một cú hích lớn cho bất kỳ chiến dịch tấn công tiềm tàng nào của Lực lượng Vũ trang Mỹ.
Tuy vậy, ngày càng có nhiều câu hỏi được đặt ra về khả năng đáp ứng của E-3 trong các cuộc xung đột hiện đại. Là một nền tảng có nguồn gốc từ thời Chiến tranh Lạnh, E-3 tích hợp các hệ thống radar bị đánh giá là kém hiệu quả trong việc theo dõi các mục tiêu có diện tích phản xạ radar thấp, đặc biệt trong môi trường bị gây nhiễu điện tử. Tuổi đời khung thân đã lên tới bốn thập kỷ cũng khiến tỷ lệ sẵn sàng chiến đấu của E-3 suy giảm do hao mòn theo thời gian.
Chính những hạn chế này đã khiến khả năng Lầu Năm Góc hủy bỏ kế hoạch tài trợ mua sắm máy bay AWACS E-7 gây tranh cãi dữ dội tại Mỹ, nhất là trong bối cảnh Trung Quốc đang dẫn đầu thế giới với tốc độ rất cao trong việc trang bị các hệ thống tương đương hiện đại của riêng mình, như KJ-500 và KJ-3000.
Dù còn nhiều điểm yếu – đặc biệt nghiêm trọng trong kịch bản Thái Bình Dương – năng lực của E-3 vẫn được cho là đủ để đối phó với lực lượng Venezuela, vốn được đánh giá là nổi trội trong khu vực Mỹ Latinh nhưng còn rất xa mới đạt trình độ công nghệ hàng đầu thế giới.
Mỹ bắt đầu mở rộng đáng kể việc triển khai lực lượng quanh Venezuela từ tháng 8, bao gồm một nhóm tác chiến tàu sân bay do tàu USS Gerald Ford dẫn đầu, các tiêm kích thế hệ thứ 5 F-35, máy bay tác chiến điện tử E/A-18G, các tàu đổ bộ tấn công của Thủy quân Lục chiến cùng nhiều khí tài khác.
Các máy bay ném bom chiến lược tầm liên lục địa B-52H Stratofortress và B-1B Lancer đã tiến hành các đòn tấn công mô phỏng và những màn trình diễn sức mạnh trên biển Caribe, đồng thời liên tục phô trương lực lượng trong khu vực từ giữa tháng 10.
Washington tiếp tục leo thang căng thẳng vào ngày 10/12, khi quân đội Mỹ được lệnh chiếm giữ một chuyến hàng dầu dân sự của Venezuela tại vùng biển quốc tế – động thái mà nhiều chuyên gia pháp lý coi là hành vi vi phạm luật pháp quốc tế một cách trắng trợn – như một phần trong chiến lược kết hợp sức ép quân sự và kinh tế nhằm buộc chính phủ Venezuela sụp đổ.
Theo MW
