Tuần này đánh dấu một chiến thắng lớn đối với quân đội Syria tại khu vực Sheikh Miskeen tỉnh Daraa, miền nam Syria. Đồng thời ở phía bắc, quân đội Syria tiếp tục phản công về hướng bắc căn cứ không quân chiến lược Kuweires.
Tuy nhiên, những thắng lợi quân sự trên bị che mờ bởi thông tin Mỹ đang thiết lập một căn cứ không quân tại miền bắc Syria, có thể gần Rmeilan, một thị trấn tại khu tự trị al-Hasakah, và nó có thể được Mỹ dùng để chuẩn bị cho một chiến dịch can thiệp quân sự trên bộ.
Điều thú vị là truyền thông Mỹ cũng lan truyền thông tin về việc Nga đang xây dựng căn cứ không quân thứ hai tại miền bắc Syria. Điều mà tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan tuyên bố “không dung thứ” với căn cứ quân sự Nga tại khu vực người Kurd tại Syria.
Rồi sau đó, phó tổng thống Mỹ Joe Biden nhắc tới một giải pháp quân sự của Mỹ tại Syria nếu như không đạt được giải pháp thông qua đàm phán. Trong khi đó, bộ trưởng quốc phòng Mỹ Ashton Carter tuyên bố rằng sư đoàn lính dù số 101 sẽ sớm được triển khai tại Iraq để chiến đấu chống IS tại Mosul và tại Syria để đánh IS tại Raqqa (trong khi tổng thống Obama đã 16 lần hứa không dùng quân đội Mỹ trên bộ tại các chiến trường này).
Như dự báo, một số báo chí phương Tây đã chạy những hàng tít dạng như “Mỹ và Thổ Nhĩ Kỳ bắt đầu chiến dịch trên bộ tại Syria. Nga sẽ đáp trả thế nào?”. Tuy nhiên, Unz Review tỏ ý nghi ngờ kế hoạch này khi sư đoàn 101 chỉ là một đơn vị trang bị nhẹ, đơn giản là không thích hợp với vai trò một cuộc chinh phạt trên bộ.
Trong một cuộc chiến thông thường, sư đoàn 101 sẽ hỗ trợ các lực lượng mặt đất, nhưng không thể thay thế được họ. Trong một cuộc chiến chống nổi dậy, sư đoàn 101 có thể gánh vác được nhiều nhiệm vụ, bao gồm đảm bảo an ninh, các chiến dịch chống khủng bố, huấn luyện lực lượng địa phương, thu thập tin tức tình báo…Song hình dung sư đoàn này sẽ đổ bộ xuống miền bắc Syria, tiến về Damascus để lật đổ Assad đơn giản là không thực tế.
Nếu đóng vai trò sân bay để Mỹ kiểm soát miền bắc Syria, cứ nhìn vào bản đồ để thấy rằng nơi này nằm xa khu vực đông bắc Syria, sát biên giới Thổ Nhĩ Kỳ và Iraq, nhưng lại rất, rất xa thành Damascus hay tránh xa tầm quét của hệ thống radar Nga ở Địa Trung Hải và Latakia.
Mỹ thông báo họ đang lên kế hoạch triển khai hai mũi tấn công, một đánh vào Mosul và một mũi khác nhằm vào Raqqa. Nên nhớ rằng Mỹ đã có sẵn các căn cứ không quân tại Thổ Nhĩ Kỳ và Iraq. Sân bay ở Syria sẽ tạo ra một địa điểm thích hợp để đổ bộ đặc nhiệm tại khu vực, nhưng rất khó trở thành một trung tâm phục vụ cho một lực lượng viễn chinh lớn.
Bên cạnh đó, vẫn chưa rõ sư đoàn 101 sẽ được triển khai chỉ ở Iraq hay cả tại Syria. Ít nhất, một tạp chí Mỹ dường như cho rằng hơn là một lực lượng chiến đấu, căn cứ không quân Rmeilan tại Syria sẽ được nhiều lực lượng đặc nhiệm Mỹ, bao gồm đơn vị kiểm soát chiến đấu, lực lượng nhảy dù, đặc nhiệm tác chiến mọi điều kiện thời tiết và các lực lượng khác. Nếu đúng thế, tại đây sẽ chỉ có lực lượng đặc nhiêm quy mô nhỏ, chứ không phải một cuộc xâm lược quy mô lớn dưới bất kỳ hình thức nào.
Còn quá sớm để quả quyết rằng Chú Sam có kế hoạch ra tay tại Syria sắp tới. Sân bay tại Rmeilan dường như chỉ được Mỹ xem là một địa điểm tốt để thiết lập sự hiện diện và giữ các lựa chọn mở.
Unz Review không tin Mỹ có bất cứ ý định nào xâm lược Syria, nhưng nếu có, người ta sẽ thấy một nỗ lực chuẩn bị hậu cần lớn hơn và tập trung nhiều lực lượng từ nhiều hướng khác nhau (Thổ Nhĩ Kỳ, Jordan và có thể cả Iraq). Trong trường hợp này, Rmeilan có thể được dùng cho các trực thăng Mỹ nhưng không phải máy bay cánh cứng, ít nhất trong thời gian chưa có nâng cấp lớn sân bay và cơ sở hạ tầng.
Vấn đề lớn hơn là liệu Mỹ có áp dụng “giải pháp quân sự” cho vấn đề Syria – đây có thực sự là một khả năng hay không? Theo Unz Review, khả năng này khó xảy ra vỉ một lý do rất đơn giản: lực lượng duy nhất có thể chiến đấu hiệu quả với IS trên bộ chính là quân đội Syria. Thậm chí ngay cả Iran và Hezbollah cũng không có lực lượng ở cấp độ cần thiết để chống IS, ít nhất là hiện nay.
Thuần tuý về phương diện quân sự, Thổ Nhĩ Kỳ và Iran có thể phát động một cuộc xâm chiếm quy mô lớn, nhưng cái giá phải trả sẽ ngăn cấm họ. Hơn nữa Thổ Nhĩ Kỳ có thể không thể chịu đựng một cuộc chiến đẫm máu mà không rõ lối thoát chiến lược. Khả năng cao nhất là Thổ muốn chiếm giữ một khu vực dải lãnh thổ ở phía bắc Syria và khống chế người Kurd.
Không như người Thổ, Iran ít nhất được Syria mời tới giúp một cách hợp pháp nhưng bất cứ động thái tăng cường quân sự nào của Iran cũng sẽ khiến Mỹ, KSA và Thổ Nhĩ Kỳ điên tiết. vừa có một thắng lợi lớn về ngoại giao (dỡ bỏ cấm vận sau khi đạt được thoả thuận hạt nhân với phương Tây), Iran hiển nhiên chẳng dại gì gây ra thêm một cuộc khủng hoảng nghiêm trọng khác.
Rốt cuộc, lực lượng duy nhất có khả năng đối chọi hiệu quả IS chính là quân đội Syria và Unz Review không thấy Mỹ có khả năng cung cấp lực lượng ở cấp độ trở thành một nhân tố đáng tin cậy đủ xoay chuyển cục diện chiến tranh.
Quân đội Syria trên bộ, không quân Nga trên trời và một số đơn vị đặc nhiệm của Iran và Hezbollah – đó là liên minh duy nhất có thể giải quyết IS và dần đè bẹp chúng trên hầu khắp lãnh thổ Syria.
Mỹ dường như muốn sử dụng người Kurd với vai trò tương tự quân đội Syria trên bộ, nhưng họ hoàn toàn bỏ qua thực tế rằng người Kurd không phải là lực lượng duy nhất, rằng họ không có một quân đội đúng nghĩa, rằng họ không phải người Arab cũng như Thổ Nhĩ, đồng minh chủ chốt trong bất cứ chiến dịch nào của Mỹ, sẽ không bao giờ cho phép người Kurd sắm một vai trò quan trọng trong khu vực. Khả dĩ nhất là người Kurd, Mỹ và Iraq có thể cùng tiến chiếm lại Mosul, đặc biệt khi lực lượng IS đã bị suy yếu.
T.N
