Việc ra đời của “em bé US-HIFU” đầu tiên tại Việt Nam là minh chứng rõ ràng cho hiệu quả của kỹ thuật điều trị u không xâm lấn, đồng thời mở ra hy vọng làm mẹ cho nhiều phụ nữ từng đối diện nguy cơ vô sinh.
Từ điều trị u xơ tử cung đến hành trình làm mẹ trọn vẹn
Em bé là con của sản phụ Phạm Thị Huyền Trang, 30 tuổi, quê Ninh Bình - người mắc đa u xơ tử cung, từng sảy thai ở tuần thứ 20, đã được GS Nguyễn Viết Tiến, Phó Chủ tịch thường trực Hội đồng Y khoa Quốc gia, Chủ tịch hội Phụ sản Việt Nam, trực tiếp điều trị.
Chia sẻ về quá trình triển khai kỹ thuật US-HIFU lần đầu tiên ở Việt Nam, sáng nay, 18/12, GS Nguyễn Viết Tiến - người tiên phong đưa kỹ thuật này về Việt Nam - cho biết trước khi mang thai, chị Trang được chẩn đoán mắc hai khối u xơ tử cung với kích thước lớn: u xơ thành trái 48x43x59 mm và u xơ thành sau 37x33x42 mm.
Đây được xác định là nguyên nhân chính khiến chị phải trải qua một lần mất con đầy ám ảnh. Mong muốn tìm một phương pháp xử lý khối u hiệu quả nhưng vẫn bảo toàn tử cung để giữ cơ hội làm mẹ, chị đã lựa chọn điều trị bằng kỹ thuật US-HIFU.
Ca điều trị được thực hiện vào tháng 11/2024, do GS Nguyễn Viết Tiến trực tiếp thực hiện tại Bệnh viện Phụ sản Thiện An.
Kết quả mang lại rất khả quan khi chỉ sau khoảng 3 giờ điều trị, người bệnh đã có thể đi lại, sinh hoạt bình thường mà không cần can thiệp phẫu thuật, không mất máu, không để lại sẹo.
Ba tháng sau điều trị, chị Trang mang thai tự nhiên, không cần bất kỳ biện pháp hỗ trợ sinh sản nào. Trong suốt thai kỳ, thai nhi phát triển hoàn toàn bình thường, trong khi các khối u xơ tiếp tục thu nhỏ dần theo thời gian. Ở lần mang thai này, sản phụ từng lo lắng về nguy cơ phải khâu vòng cổ tử cung dự phòng do tiền sử sảy thai muộn.
Tuy nhiên, qua thăm khám và theo dõi trực tiếp, GS Nguyễn Viết Tiến xác định nguyên nhân sảy thai trước đây xuất phát từ u xơ tử cung, yếu tố đã được loại bỏ bằng US-HIFU. Các chỉ số phát triển của thai nhi và độ dài cổ tử cung đều ổn định, vì vậy không cần can thiệp dự phòng.
Sáng 26/11/2025, chị Trang sinh mổ ở tuần thai thứ 38, hạ sinh một bé nặng 3,4kg, khỏe mạnh. Sự kiện này được giới chuyên môn đánh giá là cột mốc đáng nhớ, khẳng định giá trị thực tiễn của kỹ thuật US-HIFU trong bảo tồn khả năng sinh sản cho phụ nữ mắc bệnh lý phụ khoa.
Bước tiến của điều trị u không xâm lấn
Nhận định về ca bệnh đặc biệt này, GS Nguyễn Viết Tiến cho rằng sự ra đời của “em bé US-HIFU” đầu tiên tại Việt Nam là minh chứng rõ ràng cho tính an toàn và hiệu quả của phương pháp điều trị bằng sóng siêu âm hội tụ cường độ cao dưới hướng dẫn của siêu âm.
Theo ông, đây không chỉ là thành công của một ca bệnh cụ thể mà còn mở ra hướng tiếp cận mới cho điều trị u xơ tử cung và nhiều bệnh lý khác, đặc biệt ở nhóm phụ nữ mong muốn bảo tồn tử cung.
US-HIFU hoạt động dựa trên nguyên lý hội tụ sóng siêu âm vào mô đích, làm tăng nhiệt độ tức thời lên tới 65–100 độ C trong thời gian rất ngắn, gây biến tính protein và hoại tử đông không hồi phục tại vị trí khối u. Phần mô bệnh lý bị tiêu diệt sẽ tự tiêu theo thời gian, trong khi các mô lành xung quanh hầu như không bị ảnh hưởng. Đây được xem là ưu điểm vượt trội của phương pháp so với phẫu thuật truyền thống.
Không cần mổ, không mất máu, không để lại sẹo và bảo tồn chức năng cơ quan, US-HIFU giúp người bệnh rút ngắn thời gian nằm viện và hồi phục nhanh.
Thực tế theo dõi cho thấy kích thước khối u giảm nhanh nhất trong tháng đầu tiên sau điều trị và đạt mức giảm 60–70% sau một năm. Các triệu chứng như đau bụng, băng kinh, tiểu nhiều, tiểu khó cũng thuyên giảm rõ rệt, giúp người bệnh sớm trở lại sinh hoạt và lao động bình thường.