Theo trang tin Đông Phương, các ông Mike Pompeo và Mark Esper đã có cuộc hội đàm với Thủ tướng Australia Morrison vào tối 3/8. Ngày Chủ nhật (4/8), họ đã hội đàm với Bộ trưởng Ngoại giao Australia Marise Payne và Bộ trưởng Quốc phòng Linda Karen Reynolds trong tòa nhà nghị viện bang New South Wales.
Sau khi đến Australia, ông Mike Pompeo đã nói với các phóng viên: “Đã đến lúc hai nước hợp tác để làm nhiều hơn cho khu vực này. Tôi xin nói rõ rằng Mỹ là một quốc gia Thái Bình Dương và rất quan tâm đến những gì đang xảy ra ở đây và sẽ ở lại đây. Mỹ và Australia là hai quốc gia dân chủ, có một triết lý chung về dân chủ, pháp quyền và nhân quyền và đó là một mối quan hệ vững chắc không thể phá vỡ”.
Ông Pompeo ca ngợi chính phủ Morrison đã tham gia tích cực vào các vấn đề Thái Bình Dương và đặc biệt đề cập đến những căng thẳng chiến lược ở Biển Đông. Ông tuyên bố: “Hai nước Mỹ và Australia cảm thấy lo ngại về việc quân sự hóa Biển Đông của Trung Quốc và cũng sẽ chú ý đến việc các quốc gia bạn bè của chúng ta có mắc nợ chồng chất do Trung Quốc đầu tư hay không”.
 |
|
4 bộ trưởng tổ chức họp báo chung sau hội đàm
|
Ông Esper đã chỉ trích Trung Quốc và Nga muốn thay thế Hoa Kỳ, làm cho cán cân quyền lực nghiêng về phía họ; bà Marise Payne nói rằng Mỹ có vai trò rất quan trọng đối với các vấn đề khu vực. Bộ trưởng Quốc phòng Australia Linda Karen Reynolds cũng cho biết. chính phủ do Thủ tướng Morrison lãnh đạo đang nghiêm túc xem xét việc tham gia vào hành động quân sự quốc tế hộ tống các tàu hàng do Mỹ khởi xướng ở Vịnh Ba Tư.
Về vấn đề Trung Quốc, theo báo The Guardian của Anh, ông Mike Pompeo nói, cuộc họp cấp bộ trưởng lần này với phía Australia là rất cần thiết vì “Trung Quốc đã bắt đầu có một số hành vi chưa từng có”. Ông nói, “(Các hành vi này bao gồm) đánh cắp các dữ liệu khác nhau trên mạng... hoặc các biện pháp quân sự hóa Biển Đông trong khi Chủ tịch Tập Cận Bình đã cam kết với thế giới rằng sẽ không làm như vậy; hoặc áp đặt cho vay vốn lên những quốc gia đang cần khẩn cấp các nguồn lực kinh tế, khiến họ cuối cùng rơi vào các vấn đề nợ nần không liên quan đến thương mại, mà sẽ bị khống chế về mặt chính trị”. Ông nói, tôi thường nghe mọi người thảo luận về tách các vấn đề kinh tế, thương mại khỏi vấn đề an ninh quốc gia riêng biệt và cho rằng: “Chúng ta không nên phạm sai lầm, những gì Trung Quốc đã đạt được, khả năng có được hiện nay của PLA không tách rời khỏi quan hệ thương mại”.
 |
|
Ông Mike Pompeo: Đã đến lúc Mỹ và Australia hợp tác để đối phó với những nỗ lực của Trung Quốc nhằm bành trướng ảnh hưởng ở khu vực Thái Bình Dương
|
Ông Pompeo nói thêm: “Họ (Trung Quốc) phát triển đất nước thông qua một loạt các quy tắc thương mại không công bằng, đánh cắp công nghệ và buộc chuyển giao quyền sở hữu trí tuệ để có thể phát triển nền kinh tế của mình với tốc độ cao”. Ông nói, “Các công cụ kinh tế mà Tổng thống Trump đang tập trung vào thay đổi chính là nguyên nhân tại sao Trung Quốc có thể sử dụng quân đội trên quy mô toàn cầu như mong muốn và nó đảm nhận khả năng xây dựng quân độ”.
Trong cuộc trao đổi tại think tank “Trung tâm Nghiên cứu độc lập” trực thuộc Đại học quốc gia Australia ở Sydney ngày 4/8, đáp trả ý kiến của nhà phân tích Hugh White - một giáo sư về nghiên cứu chiến lược lập luận rằng mối quan hệ kinh tế của Australia với Trung Quốc rất quan trọng, giúp Australia thoát khỏi suy thoái kinh tế trong cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu nên thế cảnh báo Australia nên tránh đi theo Mỹ lao vào một cuộc đối đầu với Bắc Kinh mà Mỹ có lẽ không thể thắng; ông Pompeo đã tuyên bố: “Quý vị có thể bán linh hồn của mình cho một đống đậu nành, hoặc quý vị có thể bảo vệ người dân của mình. Nhiệm vụ của chúng tôi là làm cả hai. Chúng tôi nghĩ rằng mình có thể đạt được cả hai mục tiêu khác nhau đó”.
 |
|
Hai ngoại trưởng Mike Pompeo và Marise Payne tại cuộc họp báo
|
Ông Pompeo nói: “Chúng tôi cho rằng có thể thực hiện được việc duy trì quan hệ thương mại với Trung Quốc, đồng thời yêu cầu họ cần tuân thủ các quy tắc”. Ông cũng tuyên bố: “Không một quốc gia hay nền văn minh nào có thể cho phép các quy tắc không công bằng như vậy tồn tại và sống sót trong một khoảng thời gian. Mục tiêu của chúng tôi là xây dựng lại nguyên tắc đối xử bình đẳng”. Ông Pompeo kết luận: “Chúng tôi hoan nghênh Trung Quốc tiếp tục phát triển, nhưng họ cần phải được xây dựng trên cơ sở đúng đắn, công bằng, bình đẳng và hỗ trợ lẫn nhau”.
Ngoài ra, theo The Australian, ông Pompeo đã nói với các đồng minh Australia rằng liên minh Mỹ - Australia đã bước sang một kỷ nguyên mới trước sự trỗi dậy của Trung Quốc. Ông chỉ rõ: “Đã đến lúc hai nước hợp tác để đối phó với những nỗ lực của Trung Quốc nhằm bành trướng ảnh hưởng ở khu vực Thái Bình Dương”. Ông Pompeo nói: “(tôi nói) thời điểm đã tới vì những thách thức mà Trung Quốc gây ra cho chúng ta ở khu vực này đã phơi bày trước mắt. Đó chính là hành động quân sự hóa Biển Đông và Sáng kiến Vành đai, Con đường”.
Ông Pompeo cũng dự báo trước hai khả năng tăng cường quan hệ giữa Washington và Canberra thời kỳ đầu, ông nói: “Đã đến lúc Australia tăng cường vị thế của mình Thái Bình Dương, bởi vì Australia đang nâng cấp từ một quốc gia có “sức mạnh hạng trung” và đóng vai trò then chốt trong khu vực”.
Ông Mike Pompeo không tiết lộ gì về vị trí của kế hoạch Mỹ triển khai tên lửa tầm trung ở châu Á, nhưng ông nói rằng không loại trừ việc chúng (tên lửa) có thể được triển khai ở miền bắc Australia. Tại đó hiện có căn cứ quân sự Mỹ và có 2.500 lính thủy đánh bộ Mỹ đóng ở Darwin.
Trong khi đó, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Esper nói tại cuộc họp báo chung: Mỹ đã coi Ấn Độ - Thái Bình Dương là “chiến trường ưu tiên”. Ông thẳng thừng phê phán Trung Quốc phá hoại sự ổn định của khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương, có hành vi cướp đoạt kinh tế, lấy cắp tài sản tri thức và quân sự hóa Biển Đông, mưu đồ mở rộng ảnh hưởng đối với các đảo quốc trong khu vực.
 |
|
Ông Mark Esper: tuyên bố: “Nếu có bất cứ nước nào muốn sử dụng phương thức hy sinh nước khác để tái sắp xếp lại khu vực này, Mỹ sẽ tuyệt đối không khoanh tay ngồi nhìn”
|
Ông Esper nói: “Chúng tôi tin rằng bất kỳ quốc gia nào đều không thể và không nên chi phối khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương” và “Mỹ kiên quyết phản đối hành vi xâm lược và mô thức phá hoại ổn định của Trung Quốc”. Ông cũng phê phán Trung Quốc lợi dụng cướp đoạt kinh tế và áp đặt các khoản nợ kếch sù lên các nước khác, tiến hành các cuộc “giao dịch dã man” với các nước, ngang nhiên lấy cắp bản quyền sở hữu trí tuệ của nước khác. Ông tuyên bố: “Nếu có bất cứ nước nào muốn sử dụng phương thức hy sinh nước khác để tái sắp xếp lại khu vực này, Mỹ sẽ tuyệt đối không khoanh tay ngồi nhìn”.
Về phản ứng của phía Trung Quốc, cùng ngày 4/8, người phát ngôn của Đại sứ quán Trung Quốc tại Australia đã lên tiếng kiên quyết bác bỏ mọi cáo buộc chống lại Trung Quốc trong tuyên bố chung Australia - Mỹ. Người phát ngôn của sứ quán Trung Quốc nhấn mạnh: “Trong thời gian quan chức cấp cao Mỹ đến thăm Australia và dự hội nghị cấp bộ trưởng Australia – Mỹ đã tiến hành công kích và vu cáo Trung Quốc một cách vô cớ, cho thấy tâm thế bá quyền nhất quán của một số thế lực ở Mỹ. Mưu đồ của họ nhất định sẽ phí công vô ích”. Sau khi phê phán hành động của Mỹ rút khỏi Hiệp ước tên lửa tầm trung gần đây là “trốn tránh trách nhiệm của mình”, người phát ngôn sứ quán Trung Quốc nói thêm: “Hiện nay tình hình Biển Đông nói chung là ổn định. Mỹ và các thế lực bên ngoài muốn châm lửa quạt gió, kích động ly gián trong vấn đề Biển Đông. Cách làm của họ chỉ làm tình hình Biển Đông rối loạn và phá hoại hòa bình và ổn định trong khu vực. Các quốc gia và người dân trong khu vực sẽ không mắc lừa họ”.
