25% bệnh nhân đột quỵ não tái phát trong 5 năm đầu
“Để giảm tỷ lệ tái phát, chúng tôi khuyến khích bệnh nhân quay trở lại với lối sống bình thường như trước khi bị đột quỵ não. Người bệnh nên hoạt động thể chất, tình dục và quay trở lại làm việc nếu có thể”- PGS.TS. Mai Duy Tôn - Giám đốc Trung tâm Đột quỵ, Bệnh viện Bạch Mai nói.
Dẫn số liệu của Hiệp hội Đột quỵ quốc gia Hoa Kỳ, PGS.TS. Mai Duy Tôn cho biết, có 10% người bị đột quỵ não phục hồi gần như hoàn toàn; 25% phục hồi với những khiếm khuyết nhỏ và 40% khác trải qua các khiếm khuyết từ trung bình đến nặng, cần được chăm sóc đặc biệt.
"Nghiêm trọng hơn, tỷ lệ đột quỵ não tái phát trong 5 năm đầu tiên là 25%. Điều đó có nghĩa là cứ 100 bệnh nhân sống sót sau đột quỵ não, sẽ có 25 trường hợp bị tái phát" - PGS.TS. Mai Duy Tôn nhấn mạnh.
Chính vì vậy, phục hồi chức năng sẽ giúp những người sống sót sau đột quỵ não học lại các kỹ năng bị mất sau khi một phần não bị tổn thương. Liệu pháp phục hồi chức năng bắt đầu trong bệnh viện ngay giai đoạn cấp, sau khi tình trạng chung của bệnh nhân đã ổn định (Thông thường là trong vòng 24 đến 48 giờ sau đột quỵ não). Thời gian nằm viện trung bình trong giai đoạn cấp cho bệnh nhân đột quỵ não là từ 4 ngày (thiếu máu cục bộ) và 7 ngày (chảy máu não).
Những người sống sót sau đột quỵ thường được chuyển từ chăm sóc cấp tính đến một cơ sở phục hồi chức năng nội trú, một cơ sở điều dưỡng lành nghề hoặc một bệnh viện chăm sóc sau giai đoạn cấp dài hạn.
“Tuy nhiên, nhà là nơi tốt nhất cho các bệnh nhân đột quỵ não trong tiến trình phục hồi. Bệnh nhân phục hồi sau đột quỵ não nên được đưa về nhà càng sớm càng tốt. Thời gian tốt nhất để phục hồi sau đột quỵ não là trong một vài tháng đầu tiên. Bệnh nhân sẽ dần ổn định sau 3 đến 6 tháng và một tỷ lệ nhỏ bệnh nhân vẫn có cơ hội phục hồi trong một đến hai năm tiếp theo. Phục hồi sau đột quỵ não là một quá trình cần phải kiên trì và tập luyện liên tục”- PGS.TS. Mai Duy Tôn cho hay.
Làm gì để hạn chế tái phát đột quỵ não
Để phục hồi chức năng cho bệnh nhân đột quỵ não và hạn chế tái phát đột quỵ, việc tập thể dục, chơi thể thao hay bất kỳ hoạt động vận động nào là cần thiết. Tuy nhiên, việc luyện tập và cường độ luyện tập ra sao thì mỗi người bệnh nên lắng nghe cơ thể mình.
“Tập thể dục là một phần quan trọng của phục hồi chức năng đột quỵ não. Người bệnh cần dành thời gian khởi động 5 – 10 phút (kể cả khởi động với các bài tập trên giường). Các môn thể thao phù hợp: đi bộ ngoài trời hoặc đi bộ trên máy; đạp xe tại chỗ; đi theo đường kẻ vạch có sẵn hoặc đi cầu thang. Tần suất tập luyện tối thiểu 3 lần/tuần (tốt nhất là hầu hết các ngày trong tuần). Về cường độ, nếu tính theo thang điểm 10 thì người bệnh nên tập ở mức độ 4 – 5. Thời gian lý tưởng cho mỗi lần luyện tập là 20 – 30 phút”- PGS.TS. Mai Duy Tôn khuyến cáo.
Bên cạnh việc phục hồi chức năng cho bệnh nhân sau khi bị đột quỵ, chế độ ăn uống cũng cần được chú ý nhằm giảm các nguy cơ đột quỵ não và tái đột quỵ.
Hiệp hội Tim mạch và Đột quỵ não Hoa Kỳ khuyên bệnh nhân đột quỵ não cần có chế độ ăn kiêng, nhiều rau và trái cây, chọn thực phẩm nguyên hạt, nhiều chất xơ. Đặc biệt là giảm thịt trong bữa ăn sao cho ít nhất 50% khẩu phần ăn là trái cây và rau quả; 25% là ngũ cốc giàu chất xơ.
Bệnh nhân đột quỵ não cần ăn cá ít nhất 2 lần/tuần. Chọn cá giàu omega 3 như cá hồi hoặc cá ngừ. Hạn chế cholesterol, chất béo bão hòa và chất béo chuyển hóa. Nên chọn thịt nạc, thịt gia cầm và không sử dụng chất béo bão hóa hoặc chất béo chuyển hóa khi chế biến. Trong đó, bệnh nhân đột quỵ não cần tránh đồ uống và thực phẩm có thêm đường. Chọn lựa, chuẩn bị thực phẩm với gia vị cùng hỗn hợp gia vị không có muối hoặc hạn chế muối. Hạn chế rượu bia tối đa vì rượu bia có thể gây tăng huyết áp và làm tăng nguy cơ đột quỵ não tái phát.
Để trở lại cuộc sống bình thường, bệnh nhân đột quỵ não được khuyến khích nối lại hoạt động tình dục sau đột quỵ và nên bắt đầu trở lại với công việc bằng việc làm bán thời gian, sau đó xem xét hiệu quả công việc để quyết định có nên quay lại làm việc hay không (trừ khi, họ bị suy giảm nhận thức và tàn tật nặng) để giúp bệnh nhân trở lại với các sinh hoạt bình thường.
Thời tiết miền Bắc lạnh sâu, liên tiếp bệnh nhân đột quỵ não và các bệnh tim mạch nhập viện
Thời tiết quá lạnh: Nguy cơ đột quỵ tăng cao
