Từng là người giàu nhất Trung Quốc, ông trùm bất động sản Trung Quốc với tài sản hàng chục tỷ USD Vương Kiện Lâm, cùng người con trai độc nhất nổi tiếng thuộc “thế hệ phú nhị đại” là Vương Tư Thông, nay lại đồng thời đón nhận tin xấu: cổ phần tại các công ty thuộc sở hữu của họ sẽ bị đưa ra đấu giá tư pháp.
Thất bại do đầu tư dàn trải
Theo thông tin do Tianyancha, chuyên trang theo dõi doanh nghiệp Trung Quốc công bố, ngày 25/12, Tòa án thành phố Đại Liên sẽ tiến hành bán đấu giá 8% cổ phần của Công ty TNHH Mai Kích Văn hóa thuộc sở hữu của Công ty TNHH Đầu tư Bắc Kinh Phổ Tư do Vương Tư Thông kiểm soát. Thời gian đấu giá diễn ra từ 10h00 ngày 24/1/2026 đến 10h00 ngày 25/1/2026.
Theo thông báo, giá trị thẩm định của phần cổ phần này là âm (-)1 tỷ 666,2 triệu NDT; giá khởi điểm là 107.500 NDT, tiền đặt cọc 10.000 NDT, và bước giá tăng tối thiểu 1.000 NDT.
Tháng 12/2009, Vương Tư Thông đã sử dụng 5 tỷ NDT do người cha Vương Kiện Lâm cấp để thành lập công ty đầu tư cổ phần tư nhân (PE) của riêng mình – Công ty TNHH Đầu tư Bắc Kinh Phổ Tư, từng tuyên bố tổng tài sản quản lý tích lũy vượt 1 tỷ USD.
Theo thông tin đăng ký doanh nghiệp Bắc Kinh Phổ Tư, Vương Tư Thông là người đại diện pháp luật, vốn điều lệ 20 triệu NDT, lĩnh vực kinh doanh bao gồm đầu tư dự án, quản lý đầu tư, tư vấn đầu tư, và 100% cổ phần do Vương Tư Thông nắm giữ.
Thời kỳ đỉnh cao, công ty Bắc Kinh Phổ Tư quản lý khối tài sản vượt 1 tỷ USD, đầu tư vào gần 80 dự án như Panda Interactive Entertainment, Hero Entertainment, 360, Xiaoguo Culture… Tuy nhiên, trong những năm gần đây, do chính phủ siết chặt quản lý, môi trường tài chính xấu đi, cùng với việc chấn chỉnh mạnh các lĩnh vực livestream, thương mại điện tử, e-sports, kết quả kinh doanh của Phổ Tư lao dốc nhanh chóng và nhiều lần bị tòa án đưa vào danh sách người phải thi hành án.
Mai Kích Văn Hóa là dự án được Bắc Kinh Phổ Tư đầu tư ở vòng A+ năm 2019, từng là ngôi sao của lĩnh vực “kịch bản nhập vai offline + phim tương tác online” tại Trung Quốc, nổi lên nhờ các sản phẩm ăn khách như “Người bảo vệ vô hình”.
Tuy nhiên, từ năm 2024, công ty rơi vào tình trạng thiếu vốn, cắt giảm nhân sự, đóng cửa cửa hàng, cuối cùng cũng bị liệt vào diện thi hành án. Đây không phải lần đầu trong năm nay Vương Tư Thông phải bán tài sản: vào tháng 6, ông đã chuyển nhượng cổ phần Huanju Commercial do Phổ Tư nắm giữ cho doanh nghiệp do Hà Du Quân (con trai “vua sòng bạc” Macau Hà Hồng Sênh) kiểm soát.
Xét về cơ cấu cổ đông Mai Kích Văn Hóa, Phùng Viễn là cổ đông kiểm soát với 52,2% cổ phần, Chu Diệu Vũ nắm 18%, Trung tâm Sáng tạo Văn hóa Youmi (Thượng Hải) nắm 11,7%, còn Bắc Kinh Phổ Tư nắm 10% cổ phần. 8% cổ phần bị đem ra đấu giá lần này là một phần trong số cổ phần mà Phổ Tư đang nắm giữ.
Hai cha con cùng “lên voi xuống chó”
Giai đoạn huy hoàng nhất của Vương Tư Thông gắn liền với Panda Interactive Entertainment. Thành lập năm 2015, Vương Tư Thông tự đảm nhiệm vị trí CEO, nền tảng Panda Live từng được định giá 5 tỷ NDT, số lượng người dùng đứng thứ ba toàn ngành. Tuy nhiên, từ năm 2019, công ty đứt gãy dòng tiền, khó huy động vốn, và đến tháng 1/2020 chính thức bước vào quy trình phá sản thanh lý. Bản thân Vương Tư Thông cũng nhiều lần bị liệt vào danh sách người phải thi hành án và bị hạn chế tiêu dùng cao cấp.
Song song, Tập đoàn Vạn Đạt Đại Liên do ông Vương Kiện Lâm sáng lập cũng rơi vào khủng hoảng tài chính.
Giai đoạn 2015–2016 khi ở đỉnh cao, tài sản cá nhân của Vương Kiện Lâm khoảng 40 tỷ USD, trở thành người giàu nhất Trung Quốc, ông thâu tóm ồ ạt ở nước ngoài: mua AMC (hệ thống rạp chiếu phim lớn nhất Mỹ), mua Legendary Entertainment (Hollywood), mua cổ phần CLB bóng đá Tây Ban Nha Aletico Madrid, mua nhiều bất động sản, khách sạn tại Mỹ, châu Âu...
Tuy nhiên, sau khi Trung Quốc siết dòng vốn ra nước ngoài, gắn nhãn “đầu tư phi lý” với các hoạt động thâu tóm trong các lĩnh vực giải trí, thể thao…Vạn Đạt trở thành mục tiêu điển hình. Các ngân hàng cắt tín dụng, không gia hạn nợ, áp lực thanh khoản bùng nổ…
Từ “con cưng”, Vạn Đạt thành rủi ro hệ thống tiềm tàng, phải bán hàng chục khách sạn, dự án, rút khỏi nhiều mảng “giấc mơ toàn cầu”. Từ 2022, bất động sản Trung Quốc lao dốc, người mua nhà biến mất, dòng tiền cho thuê cũng bị COVID đánh gãy. Vạn Đạt tuy không sụp đổ như Evergrande, nhưng mất hoàn toàn vị thế thống trị, phải bán dần các Wanda Plaza để trả nợ…
Gần đây, tòa án đã công bố kế hoạch đấu giá 70% cổ phần của Công ty cho vay Vạn Đạt Thượng Hải, thuộc Tập đoàn Vạn Đạt. Giá trị thẩm định hơn 730 triệu NDT, giá khởi điểm khoảng 510 triệu NDT, thời gian đấu giá dự kiến từ 29/1 đến 1/2/2026. Trước đó, Vạn Đạt Địa ốc và Tập đoàn Vạn Đạt đã bị cưỡng chế thi hành án 1,2 tỷ NDT liên quan đến cùng một vụ việc.
Từ đầu năm 2025 đến nay, Vạn Đạt nhiều lần bị liệt vào danh sách thi hành án, hiện có 12 thông tin bị cưỡng chế, với tổng số tiền vượt 8,1 tỷ NDT. Vạn Đạt sa sút vì nợ quá lớn + dòng tiền suy yếu + mất niềm tin thị trường + bán tài sản quy mô lớn, rơi vào vòng “bán tháo trả nợ” và bị phong tỏa tài sản.
Phổ Tư thất bại do đầu tư dàn trải, dự án thua lỗ, khó huy động vốn, và bị đẩy vào tình cảnh phải bán tài sản giá rẻ để xử lý nợ. Phổ Tư và các công ty trong hệ sinh thái của Vương Tư Thông đã nhiều lần bị tòa án liệt vào danh sách người phải thi hành án do không thực hiện được nghĩa vụ tài chính đúng hạn. Điều này kéo theo hạn chế tín dụng và khả năng huy động vốn mới, khiến công ty mất đi công cụ quan trọng để xoay chuyển dòng tiền.
Việc đem cổ phần dự án như 8% cổ phần Mai Kích Văn Hóa ra đấu giá tư pháp với giá rất thấp phản ánh tình trạng dòng tiền quá yếu và áp lực từ các khoản nợ hiện hữu, khiến công ty sẵn sàng chấp nhận bán dưới giá thị trường để trả nợ.
Nguyên nhân gốc rễ và bối cảnh vĩ mô
Trung Quốc siết chặt điều kiện tín dụng và kiểm soát rủi ro tài chính trong nhiều năm gần đây, nhất là sau khi thị trường bất động sản lớn lao dốc và nợ xấu tăng cao, khiến các tập đoàn vốn phụ thuộc nợ khó xoay sở dòng tiền.
Nhà đầu tư và ngân hàng trở nên thận trọng hơn trong cho vay, đặc biệt đối với các doanh nghiệp có nợ lớn, khiến khả năng tái cấp vốn hoặc phát hành trái phiếu mới của Vạn Đạt/Phổ Tư bị hạn chế sâu.
Từ đế chế Vạn Đạt của Vương Kiện Lâm đến bản đồ đầu tư Internet của Vương Tư Thông, hai cha con từng lừng danh trong và ngoài nước nhờ tài sản và danh tiếng, nay lại cùng rơi vào vòng xoáy nợ nần.
Hào quang của những đại gia một thời đang dần phai nhạt: từng có lúc Vương Tư Thông “tiêu tiền như nước”, Vương Kiện Lâm điều khiển cả một đế chế kinh doanh khổng lồ; còn hiện tại, họ buộc phải đối mặt với đấu giá tư pháp, nợ nần và thất thoát tài sản — một chương cuối u ám cho những huyền thoại từng một thời lẫy lừng.
Theo Creaders, Thepapers
