Báo Telegraph (Anh) ngày 26.5 cho biết Trung Quốc gần đây phô trương hoạt động quân sự cả không quân lẫn hải quân, dẫn đến nguy cơ xảy ra xung đột tại khu vực.
Sách trắng quốc phòng Trung Quốc công bố ngày 26.5 nói rằng hải quân và không quân nước này sẽ tiếp tục là lực lượng triển khai tầm xa vượt xa biên giới để bảo vệ chủ quyền hàng hải. Và cũng trong ngày này Trung Quốc còn tăng thêm căng thẳng khi khởi công xây trái phép 2 ngọn hải đăng ở Đá Gạc Ma và Đá Châu Viên chiếm của Việt Nam.
Ngày 20.5 qua, máy bay P-8A Poseidon của Hải quân Mỹ đã làm ngơ trước các lần cảnh báo xua đuổi của hải quân Trung Quốc khi bay tuần gần các đảo nhân tạo Trung Quốc đang xây phi pháp ở quần đảo Trường Sa của Việt Nam.
Sau đó nhiều báo Trung Quốc, đặc biệt là Hoàn Cầu thời báo, hùng hổ nói Trung Quốc nên chấp nhận một cuộc xung đột với Mỹ: “Nếu Mỹ bước qua giới hạn cuối cùng khi ép Trung Quốc phải tạm ngừng hoạt động của mình, thì một cuộc chiến tranh Mỹ-Trung Quốc là không thể tránh khỏi ở Biển Đông” (?).
Tuy nhiên nhiều nhà phân tích cho rằng cả Washington lẫn Bắc Kinh đều không có dấu hiệu lùi bước, và có nguy cơ một sự cố nhỏ ở không phận xung quanh các đảo nhân tạo sẽ leo thang căng thẳng nhanh chóng.
"Tôi nghĩ rằng mối lo ngại có thể là Trung Quốc đã đánh giá sai tình hình", ông Robert Dujarric, giám đốc Viện Nghiên cứu châu Á đương đại tại Đại học Temple (Nhật Bản) nhận xét.
"Không bên nào muốn một cuộc chiến tranh nếu có thể tránh được, nhưng luôn có những giới hạn đỏ cho cả hai bên. Tôi lo rằng Bắc Kinh xem Mỹ là một cường quốc đang suy yếu và giả định rằng Washington sẽ lùi bước nếu Trung Quốc bắn hạ một máy bay quan sát của Mỹ".
Vào tháng 4. 2001, Washington đã chọn cách xuống thang để tránh một cuộc khủng hoảng lớn sau khi một máy bay chiến đấu Trung Quốc va chạm với một máy bay trinh sát tình báo EP-3 của Hải quân Mỹ ngoài khơi đảo Hải Nam.
Tuy nhiên, ông Dujarric nói rằng bây giờ Mỹ sẽ có phản ứng khác vụ việc năm 2001 nếu một sự cố tương tự xảy ra tại nơi Washington khẳng định là không phận quốc tế trên Biển Đông.
Trung Quốc gần đây đưa hải quân đi xa bờ, như điều tàu chiến đến tận vịnh Aden để bảo vệ tàu bè chống cướp biển. Nhưng Nhật Bản và các đồng minh của Mỹ tin rằng Trung Quốc còn có ý định gia tăng sự hiện diện của lực lượng hải quân trên toàn khu vực Thái Bình Dương.
Tàu hộ vệ Yulin của Trung Quốc tập trận trên Biển Đông - Ảnh: Getty |
Trung Quốc đang cải tạo đất và xây đảo phi pháp ở Đá Vành Khăn chiếm của Việt Nam ở quần đảo Trường Sa - Ảnh: Hải quân Mỹ chụp ngày 20.5
|
Theo: Thanh Niên