Thông tin trên được đưa ra trong hội thảo kỹ thuật về phòng chống tác hại của thuốc lá do Bộ Y tế cùng Quỹ Phòng, chống tác hại thuốc lá tổ chức vào nay (19/1).
Hoàn thiện hành lang pháp lý
Hội thảo kỹ thuật về phòng chống tác hại của thuốc lá diễn ra nhằm đánh giá kết quả thực hiện hoạt động phòng, chống tác hại của thuốc lá ở Việt Nam trong thời gian qua và xác định các vấn đề ưu tiên trong giai đoạn sắp tới.
Theo PGS.TS. Lương Ngọc Khuê, Phó Chủ tịch Hội đồng Y khoa Quốc gia, Giám đốc Quỹ Phòng chống thuốc lá - sau 7 năm thực hiện Luật phòng, chống tác hại của thuốc lá, công tác phòng, chống tác hại của thuốc lá đã đạt được nhiều kết quả đáng ghi nhận.
Hội thảo kỹ thuật về phòng chống tác hại của thuốc lá (Ảnh: Lê Hảo) |
Điển hình là hành lang pháp lý và văn bản chỉ đạo đã dần hoàn thiện ở các cấp từ trung ương đến địa phương. Việc hút thuốc lá tại các địa điểm công cộng như trường học, cơ quan công sở và trên các phương tiện giao thông công cộng đã có chuyển biến tích cực, đặc biệt tại các cuộc họp, hội thảo, hội nghị, tại các đám cưới, đám hiếu việc hút thuốc hầu như không còn.
Đáng chú ý, hành vi hút thuốc lá ở nơi công cộng đã không được cộng đồng chấp nhận như trước đây. Nhiều người không hút thuốc đã nhận thức được quyền được bảo vệ sức khỏ và dám lên tiếng nhắc nhở người hút thuốc không hút tại những nơi có biển cấm.
Mặc dù đã đạt được nhiều kết quả đáng ghi nhận nhưng công tác phòng, chống tác hại của thuốc lá đang phải đối mặt với nhiều thách thức.
Quảng cáo mùi mẫn khiến số học sinh hút thuốc lá gia tăng
Những năm gần đây, tỉ lệ hút thuốc lá điện tử liên tục gia tăng. Theo điều tra tình hình sử dụng thuốc lá tại 34 tỉnh, thành phố năm 2020, tỷ lệ hút thuốc lá điện tử ở người trưởng thành có xu hướng tăng (từ 0,2% năm 2015 lên 0,7% năm 2020), trong đó, nam giới tăng từ 0,4% năm 2015 lên 1,2% năm 2020. Đặc biệt, điều tra sức khỏe học đường năm 2019 cho thấy, có tới 2,6% học sinh từ 13-17 tuổi hút thuốc lá điện tử.
Các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới (thuốc lá nung nóng, thuốc lá điện tử) đang được ngành công nghiệp thuốc lá quảng cáo và giới thiệu với các thông tin không đầy đủ, sai sự thật và gây nhầm lẫn cho người sử dụng rằng các sản phẩm thuốc lá mới là sản phẩm ít hại hơn so với các sản phẩm thuốc lá điếu thông thường và là sản phẩm giúp cai nghiện thuốc lá điếu truyền thống. Những quảng cáo này được tung ra để thực hiện mục đích mở rộng việc tiêu thụ các sản phẩm thuốc lá mới ở giới trẻ.
Thuốc lá điện tử thế hệ mới đang tấn công giới trẻ (Ảnh minh hoạ) |
Để ngăn chặn tình trạng này, hoạt động thanh tra, xử phạt đã được thực hiện khá tốt trong những năm gần đây. Tuy nhiên, vẫn chưa được địa phương các cấp chủ động thực hiện thường xuyên. Nguyên nhân là do thiếu nguồn lực, địa phương chưa chủ động trong việc cấp kinh phí thanh tra, xử phạt.
Chính vì vậy, PGS.TS. Lương Ngọc Khuê mong muốn các tổ chức quốc tế tiếp tục hỗ trợ và đồng hành với Quỹ Phòng chống tác hại thuốc lá để tăng cường các giải pháp giảm thiểu tác hại thuốc lá tại Việt Nam như tiếp tục tăng thuế thuốc lá; tăng diện tích in cảnh báo sức khỏe trên bao bì; tăng cường quản lý bán lẻ thuốc lá; tăng cường truyền thông về tác hại của thuốc lá, đẩy mạnh hỗ trợ cai nghiện thuốc lá, thực thi nghiêm quy định cấm hút thuốc, quy định cấm quảng cáo, khuyến mại và tài trợ thuốc lá, tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra việc thực hiện Luật phòng chống tác hại của thuốc lá,…
Sáng kiến Bloomberg (BI) nhằm giảm sử dụng thuốc lá đang tài trợ cho các hoạt động nhằm xóa bỏ và giám sát sử dụng thuốc lá ở các nước có thu nhập nhấp và trung bình, đặc biệt ở các quốc gia trọng tâm nhuwBangladesh, Việt Nam, Trung Quốc, Ấn Độ, Indonesia,…
BI hướng đến giảm thiệu sử dụng thuốc lá được thự hiện thông qua các tổ chức đối tác như Chiến dịch trẻ em không thuốc lá, Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh Foundation; Liên minh quốc tế phòng chống Lao và bệnh phổi, Tổ chức Y tế thế giới.