Mỹ đang chuẩn bị một vòng trừng phạt mới nhắm vào lĩnh vực năng lượng của Nga nhằm gia tăng sức ép lên Moscow, trong trường hợp Tổng thống Nga Vladimir Putin từ chối một thỏa thuận hòa bình với Ukraine, theo những người am hiểu vấn đề.
Theo các nguồn tin giấu tên để trao đổi về các cuộc thảo luận nội bộ, Washington đang cân nhắc nhiều phương án, trong đó có việc nhắm mục tiêu vào các tàu thuộc cái gọi là “đội tàu bóng tối” của Nga – những tàu chở dầu được sử dụng để vận chuyển dầu thô của Moscow – cũng như các nhà giao dịch tạo điều kiện cho các giao dịch này.
Một số nguồn tin cho biết các biện pháp mới có thể được công bố sớm nhất ngay trong tuần này.
Theo các nguồn tin, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent đã đề cập đến kế hoạch trừng phạt khi gặp một nhóm đại sứ châu Âu hồi đầu tuần. Trong một bài đăng trên mạng xã hội sau cuộc gặp, ông viết: “Tổng thống Donald Trump là Tổng thống của Hòa bình, và tôi đã nhấn mạnh rằng dưới sự lãnh đạo của ông, nước Mỹ sẽ tiếp tục ưu tiên chấm dứt cuộc chiến tại Ukraine”.
Tuy nhiên, các nguồn tin cảnh báo rằng mọi quyết định cuối cùng vẫn phụ thuộc vào Tổng thống Mỹ Donald Trump.
Hàng loạt biện pháp trừng phạt được áp đặt lên Nga kể từ khi nước này phát động chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine năm 2022 cho đến nay vẫn chưa làm thay đổi tính toán chiến lược của ông Putin. Dù vậy, các biện pháp nhắm vào ngành dầu mỏ của Moscow đã đẩy giá dầu thô xuống mức thấp nhất kể từ khi xung đột nổ ra, làm trầm trọng thêm những khó khăn kinh tế vốn có của Nga.
Các cuộc thảo luận về các biện pháp bổ sung diễn ra trong bối cảnh các nhà đàm phán Mỹ và Ukraine trong tuần này đã đạt được một số tiến triển liên quan đến các điều khoản của một thỏa thuận hòa bình tiềm năng. Đặc phái viên Mỹ Steve Witkoff đã có mặt tại Berlin trong hai ngày để đàm phán với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cùng các lãnh đạo châu Âu về những đề xuất mới nhất.
Giới chức Mỹ, Ukraine và châu Âu đều ca ngợi những tiến bộ đáng kể liên quan đến một loạt bảo đảm an ninh do Mỹ hậu thuẫn nhằm bảo vệ Ukraine trong giai đoạn hậu chiến.
Tuy nhiên, theo các nguồn tin, vẫn còn nhiều điểm nghẽn, bao gồm quy chế tương lai của các vùng lãnh thổ ở miền Đông Ukraine, việc sử dụng các tài sản của Ngân hàng Trung ương Nga đang bị phong tỏa, cũng như quyền quản lý nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia. Kiev cũng muốn có cam kết bằng văn bản nêu rõ các đồng minh sẽ hành động như thế nào nếu Nga tái xâm lược Ukraine.
Nga đã yêu cầu Ukraine nhượng lại các khu vực thuộc vùng Donbas, bao gồm Donetsk và Luhansk – những nơi mà quân đội Nga đã tìm cách chiếm giữ nhưng không thành công kể từ năm 2014. Các đề xuất từ phía Mỹ từng gợi ý việc biến khu vực chưa bị chiếm đóng thành một vùng phi quân sự hoặc khu kinh tế tự do dưới sự quản lý đặc biệt.
Hiện vẫn chưa rõ liệu theo các kế hoạch này, vùng lãnh thổ nói trên có được mặc nhiên công nhận là thuộc Nga hay không, cũng như Moscow sẵn sàng đưa ra những nhượng bộ nào để đổi lại. Kiev và nhiều đồng minh đã tỏ ra phản đối mạnh mẽ khả năng nhượng đất cho Nga và rút quân khỏi các khu vực then chốt đối với phòng thủ của Ukraine.
Theo một số nguồn tin, các quan chức Mỹ cũng coi khối tài sản Nga đang bị đóng băng là một phần của bất kỳ thỏa thuận hòa bình nào trong tương lai, trong bối cảnh các lãnh đạo châu Âu dự kiến sẽ quyết định vào cuối tuần này việc có sử dụng các tài sản đó để hỗ trợ quân sự và kinh tế cho Ukraine hay không. Moscow đã phản ứng dữ dội trước viễn cảnh này và đang tìm cách ngăn chặn đồng thời tìm kiếm việc nới lỏng trừng phạt đối với nền kinh tế của mình.
Khi các cuộc đàm phán bị đè nặng bởi những câu hỏi khó liên quan đến lãnh thổ và bảo đảm an ninh, sự chú ý đang dồn vào phản ứng của ông Putin, trong bối cảnh cho đến nay hầu như chưa có dấu hiệu nào cho thấy ông sẵn sàng chấm dứt các cuộc tấn công hay thay đổi mục tiêu.
Thứ trưởng Ngoại giao Nga Sergei Ryabkov trong tuần này nói rằng ông “rất tin tưởng” cuộc chiến đang tiến gần đến hồi kết. Tuy nhiên, trong một cuộc phỏng vấn với ABC News, ông nhấn mạnh rằng các yêu sách lãnh thổ của Moscow vẫn không thay đổi và loại trừ khả năng triển khai quân đội NATO tới Ukraine theo bất kỳ thỏa thuận hòa bình nào.
“Tôi khá chắc chắn rằng chúng ta đang ở rất gần việc giải quyết cuộc khủng hoảng khủng khiếp này”, ông Ryabkov nói, mà không nêu chi tiết. “Chúng tôi sẵn sàng đạt được một thỏa thuận, theo cách nói của Tổng thống Trump, và tôi hy vọng điều đó sẽ diễn ra sớm hơn, thay vì muộn màng”.
Các biện pháp trừng phạt quy mô lớn áp lên Nga cho đến nay cũng chưa giúp nâng giá dầu, trong bối cảnh thị trường đang bước vào tình trạng dư cung và dự kiến sẽ còn trầm trọng hơn vào năm tới. Giá dầu Brent đã giảm 20% từ đầu năm và rơi xuống mức thấp nhất kể từ tháng 2/2021 trong hôm 16/12.
Mỹ hiện đã trừng phạt bốn nhà sản xuất dầu lớn của Nga và cùng các nước G7 khác đưa hàng trăm tàu chở dầu liên quan đến việc vận chuyển dầu thô của Moscow vào danh sách đen.
Tướng quân đội Anh kêu gọi toàn dân sẵn sàng chiến tranh, cảnh báo nguy cơ đối đầu trực tiếp với Nga
Theo SCMP