Tổng thống Mỹ ông Donald Trump tối 17/12 giờ địa phương đã có một bài phát biểu hiếm hoi kéo dài 20 phút vào khung giờ vàng, trực tiếp từ Phòng Bầu dục.
Bài phát biểu không mang lại nhiều thông tin mới, nhưng lại phác họa rõ cách Nhà Trắng muốn quảng bá thành tích của mình về kinh tế và các vấn đề khác, trong bối cảnh các chỉ dấu chính trị ngày càng bất lợi.
Dưới đây là những điểm đáng chú ý.
Lại nhằm vào ông Biden
Nếu còn bất kỳ nghi ngờ nào, ông Trump đã thể hiện rõ trong thông điệp của mình rằng từ nay về sau ông sẽ tiếp tục xoay quanh một vấn đề: ông Biden.
Tổng thống Mỹ liên tục so sánh các chỉ số kinh tế và lạm phát dưới thời ông với người tiền nhiệm. Các con số thời cựu Tổng thống Joe Biden tệ hơn đáng kể, phần lớn do đại dịch Covid-19 gây ra cú sốc kinh tế và khiến lạm phát tăng vọt trên toàn cầu.
Ông Trump đi thẳng vào vấn đề ngay từ đầu bài phát biểu: “Mười một tháng trước, tôi thừa hưởng một mớ hỗn độn, và tôi đang sửa chữa nó”.
“Lạm phát cao xảy ra dưới thời một chính quyền của đảng Dân chủ”, ông Trump nói thêm, “và đó là lúc chúng ta lần đầu nghe đến cụm từ ‘khả năng chi trả’”.
Trong bài phát biểu ngắn, ông Trump nhắc đến tên ông Biden hơn chục lần, phù hợp với trọng tâm tuyên truyền gần đây của ông.
Về mặt chiến lược, cách tiếp cận này có vẻ hợp lý: nếu cử tri tin rằng ông Trump thực sự “nhận một bài toán quá xấu”, họ có thể sẽ cho ông thêm thời gian. Tuy nhiên, đây là một phép thử rất khó ở thời điểm hiện tại.
Một cuộc thăm dò gần đây của Fox News cho thấy số cử tri đăng ký cho rằng ông Trump phải chịu trách nhiệm chính cho tình hình kinh tế hiện nay (62%) gần gấp đôi số người đổ lỗi cho ông Biden (32%). Dữ liệu cũng cho thấy các chỉ số kinh tế dưới thời ông Trump hiện nay gần với mức thấp nhất trong nhiệm kỳ của ông Biden trước đây.
Đi sát thực tế hơn, nhưng thiếu sức thuyết phục
Các cố vấn của ông Trump dường như rất muốn ông dành nhiều thời gian hơn để trực tiếp nói về những lo lắng của người dân liên quan đến chi phí sinh hoạt, thay vì chỉ cố thuyết phục rằng mọi thứ “đang rất tuyệt vời” – điều mà đa số người Mỹ không tin.
Tuy nhiên, bản thân ông Trump cũng cho thấy ông không mấy mặn mà với lời khuyên này. Chủ đề đó dường như khiến ông chán nản.
Bài phát biểu được chuẩn bị sẵn tối thứ Tư có lẽ là phiên bản gần nhất với điều các cố vấn của ông mong muốn, khi nó không hoàn toàn là những lời lạc quan quen thuộc của ông Trump. Dù vậy, một lần nữa, có cảm giác ông không thực sự để tâm vào bài phát biểu. Phần thể hiện của ông Trump cũng bị đánh giá là lộn xộn.
Tổng thống nói với tốc độ nhanh bất thường, gần như dồn dập. Ông có vẻ như đang quát lớn, khiến âm thanh đôi lúc bị méo. Ông cũng nhiều lần vấp khi đọc máy nhắc chữ.
Có lúc, khi công bố khoản trợ cấp mới trị giá 1.776 USD cho quân nhân, ông Trump đã đọc nhầm con số 1,45 triệu quân nhân thành “hơn một nghìn, bốn trăm năm mươi nghìn”.
Sau bài phát biểu, ông Trump còn hỏi Chánh văn phòng Nhà Trắng Susie Wiles rằng ông căn thời gian có ổn không, như thể ông đang chạy đua với đồng hồ. Cảm giác này đúng với những gì khán giả trải qua.
Bà Wiles xác nhận: “Tôi đã nói với ngài là 20 phút, và ngài kết thúc đúng 20 phút”.
Nhiều thông tin hỗn loạn
Điều luôn gây chú ý là ngay cả khi đọc một bài phát biểu soạn sẵn, ông Trump vẫn đưa vào đó những tuyên bố khó có thể vượt qua một vòng kiểm chứng sơ cấp.
Bài phát biểu lần này cũng không phải ngoại lệ, như cây bút Daniel Dale của CNN chỉ ra.
Ngay trong phút đầu tiên, ông Trump đã sai khi tuyên bố ông nhậm chức trong bối cảnh lạm phát “tồi tệ nhất trong 48 năm, thậm chí có người nói là tệ nhất lịch sử nước Mỹ”. Trên thực tế, lạm phát khi đó chỉ khoảng 3%, rất xa mức tồi tệ nhất lịch sử. Ông cũng nói chính quyền ông Biden đã để gần 12.000 kẻ giết người vượt biên giới – một tuyên bố không đúng sự thật. Ông tiếp tục khẳng định mình “đắc cử áp đảo” năm 2024, dù ông không giành được đa số phiếu phổ thông và cách biệt phiếu đại cử tri của ông là khá thấp so với lịch sử.
Ông Trump sau đó lặp lại hàng loạt tuyên bố quen thuộc, trong đó có việc ông nói mình đã giảm giá thuốc “hàng trăm phần trăm” – điều về mặt toán học là không thể. Ông cũng phóng đại mạnh mức độ tội phạm, nhập cư trái phép dưới thời ông Biden, cũng như thành tích của chính mình trong việc chấm dứt các cuộc chiến.
Phơi bày nỗi lo của Nhà Trắng
Rất ít điều ông Trump nói thực sự mang tính tin tức. Phần lớn nội dung sẽ rất quen thuộc với bất kỳ ai từng xem ông phát biểu ngẫu hứng tại Phòng Bầu dục hoặc tại các cuộc vận động tranh cử.
Những thông tin mới hiếm hoi, nếu có, chỉ là khoản chi trả cho quân nhân và một lời hứa mơ hồ rằng ông sẽ công bố “một trong những kế hoạch cải cách nhà ở quyết liệt nhất trong lịch sử nước Mỹ” vào một thời điểm nào đó trong năm mới.
Điều này đặt ra câu hỏi: Vì sao lại cần một bài phát biểu giờ vàng?
Việc xuất hiện trên sóng truyền hình quốc gia chắc chắn giúp tiếp cận đông đảo người dân. Nhưng phần thể hiện của ông Trump không đủ sức hút. Đó là một cơn “mưa” từ ngữ và con số dồn dập, khó tiếp thu, và khó có thể truyền cảm hứng từ một Tổng thống đang ở vị thế chính trị không thuận lợi.
Cuối cùng, chính việc Nhà Trắng quyết định đưa một danh sách dài các luận điểm quen thuộc lên khung giờ vàng lại cho thấy mức độ lo lắng của họ về vị thế chính trị và thông điệp kinh tế.
Thực tế, trong cuộc trao đổi với bà Wiles sau bài phát biểu, ông Trump thừa nhận rằng bà đã nói với ông rằng ông “phải” thực hiện bài phát biểu này.
Theo CNN
