36 tên lửa Tomahawk Mỹ tập kích Syria “biến mất“: Nga ra tay hay chuyện gì? (II)
Trên các phương tiện truyền thông chính thống và mạng xã hội, tất cả đều bị lôi cuốn bới 2 tuyên bố khiêm tốn của tướng Konashenkov, đại diện chính thức của Bộ quốc phòng Nga. Sụ tâp trung cũng đổ dồn vào những ảnh hưởng quân sự - chính trị từ quyết định của tổng thông mới được bầu Donald Trump và bình luận về những hậu quả của cuộc tấn công này trên đấu trường chính trị quốc tế.
Nhưng hầu như rất ít nhà bình luận chú ý đến một khía cạnh vô cùng quan trọng trong lĩnh vực kỹ chiến thuật quân sự của cuộc tấn không tên lửa quy mô lớn, đặc biệt là tình huống sử dụng hàng loạt tên lửa trình tiêu diệt một sân bay quân sự cấp chiến thuật như Al- Shayrat là chưa từng có, sử dụng đến 59 tên lửa hành trình BGM-109 Tomahawk.
Hải quân Mỹ từ trước tới nay chưa bao giờ được tiến hành trận đánh, cùng lúc phóng nhiều tên lửa hành trình Tomahawk vào một mục tiêu. Một số chuyên gia tin rằng cuộc tấn công này là một tuyên bố hùng hồn về sức mạnh quân sự Mỹ, không chỉ dành cho Syria mà trực tiếp dành cho Nga
Đòn tấn công quy mô lớn giáng vào căn cứ không quân Syria, được thực hiện mà không có những tuyên bố trước Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc nói chung và với Nga nói riêng, có thể được coi là một cảnh báo cứng rắn đối với Moscow, cho thấy người Mỹ có thể làm gì với cụm binh lực viễn chinh Nga trong trường hợp diễn ra một cuộc xung đột quân sự Nga – Mỹ trên chiến trường Syria. Trong một tình huống như vậy, số lượng tên lửa tấn công sẽ khoảng từ 100 đến150 tên lửa (thậm chí nhiều hơn), được phóng từ 4 tới 5 chiến hạm Mỹ, đang hoạt động trên vùng nước Địa Trung Hải.
Theo chuyên gia quân sự Nga Konstantin Sivkov, cuộc tấn công như vậy (nếu được chuẩn bị kỹ lưỡng) cho phép người Mỹ tiêu diệt toàn bộ hệ thống phòng không và phòng thủ tên lửa bảo vệ căn cứ không quân Hmeymim, hạ tầng cơ sở của sân bay và tất cả các máy bay Nga có mặt trên sân bay.
Bộ quốc phòng Nga đưa ra một tuyên bố gây tranh cãi, chỉ có 23 trong số 59 (39%) tên lửa Tomahawk, phóng từ 2 tàu khu trục tên lửa lớp Arleigh Burke là DDG-71, USS Ross và DDG-78, USS Porter đến được sân bay Al- Shayrat. Ngược lại, Lầu Năm Góc bác bỏ hoàn toàn tuyên bố của Bộ quốc phòng Nga và khẳng định 58 trong số 59 tên lửa đã tấn công trúng mục tiêu theo kế hoạch, đạt 98% số lượng Tomahawk được phóng đi và phá hủy tất cả các mục tiêu theo kế hoạch.
Bỏ qua vấn đề đánh giá hiệu quả tác chiến của Tomahawk với nhiệm vụ tiêu diệt căn cứ không quân Syria Al-Shayrat. Chúng ta quay trở lại với khẳng định, trong điều kiện được chuẩn bị kỹ lưỡng và chi tiết (điều mà quân đội Mỹ thường xuyên tiến hành – tương tự như chiến dịch Linebacker II trên bầu trời Hà Nội), hải quân Mỹ bằng một đòn tấn công tên lửa hành trình có thể phá hủy và làm tê liệt hoàn toàn căn cứ căn cứ không quân Hmeymim cùng tất cả các máy bay trên sân bay.
Các kíp trắc thủ của lữ đoàn tên lửa phòng không S-400 Triumph trên căn cứ không quân Hmeymim và khẩu đội tên lửa S-300V4 trên căn cứ hải quân Tartus, cùng các phân đội pháo – tên lửa phòng không Pantsir –S1 bảo vệ căn cứ đã có những khoảnh khắc ấn tượng trong đêm ngày 07.04.2017. Đặc biệt khi Lầu Năm Góc cảnh báo cho Nga trước khi phóng tên lửa khoảng 1 giờ về cuộc tấn công đồng thời tên lửa bay đến mục tiêu trong khoảng thời gian 1 giờ nữa.
Không có bất cứ một bình luận nào từ phía Bộ quốc phòng Nga và điều đó hoàn toàn hợp lý. Nhưng vấn đề có thể hiểu được, nếu không có bất cứ quyết định quân sự - chính trị nào từ phía Moscow, cho phép đánh chặn tên lửa Tomahawk, tất cả các loại vũ khí trang bị, phương tiện phòng không sẽ không được đưa vào trạng thái đánh trả. Nhưng các sĩ quan quân đội Nga có thể thu được một khối lượng thông tin khổng lồ vô cùng quý giá trong cuộc tấn công này.
Trên chiến trường Syria, Nga đã triều khai hầu hết các đại diện của lực lượng phòng không hiện đại, từ tổ hợp tên lửa phòng không S-400, tổ hợp tên lửa BuK-M2, hệ thống pháo – tên lửa phòng không Pantsir – S1 đến các phương tiện, khí tài giám sát, trinh sát, chỉ huy, tác chiến điện tử hiện đại nhất.
Trong quá khứ, những thông tin quý giá về tên lửa Tomahawk, Nga chỉ có thể nhận được từ cuộc chiến Nam Tư, khu vực mà lực lượng phòng không, phòng thủ tên lửa Nga có thể nhận được các dữ liệu không hoàn toàn đầy đủ về tên lửa Tomahawk.
Trong kho vũ khí của Hải quân Mỹ có khoảng 3.500 tên lửa hành trình Tomahawk, chủ yếu là các tên lửa RGM/UGM-109E (Block 4 Tactical Tomahawk). Những tên lửa Tomahawk thế hệ thứ 4 là vũ khí tấn công mặt đất chủ lực của các chiến hạm Mỹ.
Trong cuộc tấn công sân bay quân sự Syria, các tên lửa được phóng đi từ hai khu trục hạm tên lửa, đang hoạt động trong khu vực phía nam đảo Krete. Những khu trục hạm này thuộc Chương trình phòng thủ tên lửa chung Châu Âu “EuroPro”, có địa điểm đóng quân thường xuyên trong căn cứ hải quân Rota của Tây Ban Nha và hoạt động trong khu vực trách nhiệm chiến thuật của Hạm đội 6 Mỹ trên vùng biển Địa Trung Hải. Khoảng cách từ vị trí các tàu khu trục hạm đến căn cứ không quân Al-Shayrat hơn 700 km, một nửa quãng đường Tomahawk bay trên biển, 350 km tên lửa bay trên đất liền.
Quyết định tiến hành cuộc tấn công bằng tên lửa Tomahawk được đưa ra trong khoảng thời gian tương đối ngắn cho việc chuẩn bị cơ sở dữ liệu cho chuyến bay. Tên lửa bay đến mục tiêu căn cứ sân bay Syria bằng hệ thống dẫn đường quán tính, điều chỉnh bằng tin hiệu định vị vệ tinh GPS.
Theo bản đồ bay dự đoán của các quan sát viên, có thể dự kiến tất cả các tên lửa Tomahawk đều tiếp cận bờ biển Israel, sau đó bay dọc theo đường biên giới Lebanon – Syria trên không phận của Lebanon, hướng đường quốc lộ M4 dọc theo sườn dãy núi Sergmod, sau đó vượt qua biên giới tập kích căn cứ không quân Al-Shayrat trên địa phận tỉnh Homs, Syria.
Theo những cảnh quay từ video, ghi lại vụ phóng tên lửa từ hai tàu khu trục Mỹ, có thể nhận thấy tất cả các tên lửa được phóng từ thùng phóng đa năng Mk 41 với giãn cách khoảng 13-14 giây, sau khi tên lửa cắt động cơ tăng tốc ở độ cao 250 – 300 m thì chuyển sang chế độ hành trình trên mặt biển ở độ cao 100 m. Nếu hai khu trục hạm Mỹ đồng loạt phóng tên lửa, thì trên đường bay đến sân bay quân sự Syria cùng lúc có gần 30 cặp tên lửa Tomahawk, khoảng cách từ cặp tên lửa dẫn đầu đến tên lửa cuối cùng là 7 phút.
Nhưng nếu hai khu trục hạm phóng tên lửa lần lượt thì thời gian giãn cách giữa cặp tên lửa đầu tiên đến cặp tên lửa cuối cùng là 14 phút. Thông số này phù hợp với tuyên bố của đại diện chính thức Bộ quốc phòng Nga, thiếu tướng Igor Konashenkov, tên lửa được phóng trong khoảng 03.42 - 03.56 theo giờ Moscow.
Căn cứ vào thông tin của Bộ quốc phòng Nga, dựa theo cảnh báo từ phía Mỹ, có thể nhận thấy, các phương tiện trinh sát điện tử Nga được triển khai sẵn sàng và phát hiện, theo dõi hoạt động của cụm tên lửa hành trình Tomahawk ngay từ khi tên lửa được phóng lên. Các đài radar trinh sát của đơn vị tên lửa S-400 và S-300V4 cùng các phương tiện trinh sát, kiểm soát không phận trên mặt đất và trên không ở Syria có đủ điều kiện, thời gian phát hiện, theo dõi các tên lửa trên đường bay đến mục tiêu.
Lực lượng phòng không Nga chỉ có thể có được thông tin thực tế chiến đấu của các tên lửa Tomahawk từ cuộc chiến tranh Nam tư, có thể ngành công nghiệp quốc phòng Nga, dựa trên cơ sở những thông tin tình báo công nghiệp quốc phòng, những dữ liệu chiến thuật từ cuộc chiến Nam Tư để thiết kế, chế tạo các tổ hợp tên lửa phòng không có khả năng đánh chặn được tên lửa Tomahawk.
Nhưng chưa bao giờ và không ở trong bất cứ điều kiện thao trường nào, các kíp trắc thủ tên lửa phòng không, tác chiến điện tử, máy bay trinh sát điện tử, phi công không người lái Nga có được điều kiện trong thực tế chiến đấu, theo dõi quan sát bằng chính các phương tiện, khí tài của mình một cuộc tấn công quy mô lớn bằng Tomahawk, đeo bám được mục tiêu, thu thập các tín hiệu truyền thông, tín hiệu radar từ các tên lửa hành trình tấn công chủ lực thế hệ mới nhất, ghi lại toàn cảnh cuộc tấn công bằng camera trên máy bay không người lái đánh vào căn cứ sân bay quân sự Syria.
Trước đây, tạo được mội môi trường mục tiêu tương tự như vậy là một mơ ước hầu như viễn tưởng đối với Bộ tư lệnh lực lượng Không quân – Vũ trụ Nga và chỉ có thể hình thành trong môi trường không gian ảo, mô phỏng lại những kịch bản khác nhau của một cuộc tập kích đường không quy mô lớn.
Khi tiến hành cuộc tấn công bằng tên lửa hành trình Tomahawk, chắc chắn Hải quân Mỹ sẽ thực hiện với sự che chắn, yểm trợ của các máy bay tác chiến điện tử EA-18G Growler, bay dọc theo bờ biển Lebanon – Syria trên một khoảng cách an toàn cùng với các phương tiện, trang thiết bị chế áp điện tử khác có trong biên chế của quân đội Mỹ.
Thực tế Hải quân Mỹ đã vô tình tổ chức cho tất cả các lực lượng hải quân, không quân, phòng không, tác chiến điện tử Nga ở Syria một buổi diễn tập quy mô lớn với nội dung: “Huấn luyện lực lượng phòng không Nga thực hành đánh trả cuộc tập kích tên lửa hành trình quy mô lớn trong môi trường tác chiến điện từ phức tạp” hoàn toàn sát thực tế chiến đấu.
Trong chiến dịch Linebacker II trên bầu trời Hà Nội, lực lượng tên lửa Việt Nam và các cố vấn quân sự Liên Xô phải tốn nhiều công sức, mồ hôi và máu để tìm ra giải pháp “Vạch nhiễu tìm thù” bắn hạ B-52. Nhưng tại chiến trường Syria, Nga lại nhận được một món quà vô giá "cuộc tấn công Tomahawk từ tổng thống-tỷ phú Donald Trump.
Để thực hiện được buổi tập huấn này, nếu chỉ tính riêng 59 quả tên lửa Tomahawk, hải quân Mỹ đã hào phóng chi khoảng 89 triệu USD. Bộ quốc phòng Nga không mất một rúp nào về cơ sở vật chất huấn luyện. Đây thực sự là thực tế mà có nằm mơ, bộ trưởng quốc phòng Nga Shoygu cũng không thể thấy.
Tại thời điểm này ở Syria, quân đội Nga triển khai tất cả các thành phần của hệ thống (A2/AD, chống truy cập / ngăn chặn xâm nhập), bài học kinh nghiệm theo dõi cụm tên lửa hành trình, được tiến hành trong tình huống chiến đấu thực tế có ý nghĩa vô cùng lớn trong công tác huấn luyện các kíp trắc thủ trong lực lượng phòng không, đồng thời cung cấp những dữ liệu vô cùng quý giá cho tiến trình nâng cấp, hiện đại hóa các tổ hợp radar trinh sát và dẫn bắn, các hệ thống khí tài tác chiến điện tử EW và tên lửa đánh chặn phòng không.
Hơn thế nữa, những cơ sở dữ liệu này sẽ có giá trị rất lớn khi xây dựng hệ thống phòng thủ chống tên lửa Mỹ và phát triển các tên lửa hành trình nội địa.
TTB