Loại tàu ngầm mới của Nga gần đây đã hoàn tất việc thử nghiệm vận hành sau khi đươc chấp nhận vào phục vụ hồi tháng 6/2014. Trước đó, con tàu đã trải qua các đợt thử nghiệm trên biển từ tháng 9/2011.
“Các cuộc thử nghiệm tàu ngầm Severodvinsk đã hoàn tất và tàu đã sẵn sàng thực hiện nhiệm vụ. Thuỷ thủ đoàn trên tàu hiện đã hoàn thành tất cả các công việc cần thiết để đưa tàu vào phục vụ và ra khơi để huấn luyện theo kế hoạch”, phát ngôn viên Hạm đội Phương Bắc Vadim Serga cho hãng TASS biết.
Severodvinsk và người anh em hiện đại hơn là các tàu Project-885M là các tàu ngầm có năng lực tác chiến mạnh. “Chúng ta sẽ phải đương đầu với những đối thủ tiềm tàng đáng gờm. Chỉ cần nhìn vào tàu ngầm Severodvinsk, phiên bản tàu ngầm hạt nhân mang tên lửa hành trình (SSGN) của Nga. Tôi rất ấn tượng với loại tàu này”, đô đốc hải quân Mỹ Dave Johnson nói.
Severodvinsk thừa hưởng các công nghệ tự động thời Liên Xô những năm 1970-1980 với các tàu lớp Lira Project 705 được NATO định danh là lớp Alfa. Các tàu ngầm lớp Alfa được chế tạo với vỏ tàu bằng titan và lò phản ứng hiện đại, là tàu ngầm có tốc độ nhanh và lặn sâu nhất từng được chế tạo. Con tàu lượng giãn nước 13.800 tấn được tự động hoá rất cao với thuỷ thủ đoàn chỉ 32 sĩ quan và 58 thuỷ thủ.
Học viện Hải quân Mỹ lưu ý một số báo cáo nói rằng tàu ngầm này có thể hải hành với tốc độ tối đa khoảng 35-40 knot. Nó nhanh hơn tất cả các tàu ngầm trước đó của Nga và tuyệt đối “im lặng” khi chạy với tốc độ 20 knot. Tương tự các tàu ngầm hạt nhân mới nhất, động cơ của tàu Severodvinsk được thiết kế cho đến hết vòng đời con tàu.
Theo tình báo hải quân Mỹ, trong khi tàu ngầm mới của Nga có độ ồn thấp hơn loại tàu ngầm lớp Los Angeles cải tiến của Mỹ, mặc dù theo các nguồn tin hải quân, Nga luôn đi sau Mỹ về công nghệ giảm độ ồn.
Không giống như hầu hết các thiết kế tàu ngầm Nga, tàu ngầm lớp Yasen không sử dụng lớp vỏ kép mà có cấu trúc nhẹ hơn. Severodvinsk trang bị 8 ống phóng ngư lôi, 4 ống sử dụng ngư lôi 650mm, 4 ống còn lại dùng ống phóng loại 533mm. Mỹ ước tính tàu ngầm lớp Yasen có thể mang tới 30 quả ngư lôi.
Hải quân Nga có kế hoạch tiếp nhận một tàu ngầm tấn công lớp Yasen Project 885M cải tiến trong năm 2016, theo truyền thông Nga. Tàu này mang tên thành phố Kazan. Tàu ngầm Project 885M tích hợp nhiều tính năng nâng cấp của tàu Severodvinsk. Kazan được chờ đợi có hệ thống cảm biến nâng cấp và hệ thống vũ khí tối tân hơn so với Severodvinsk. Tàu này dường như chạy cũng êm hơn Severodvinsk. Hải quân Nga hy vọng sẽ trang bị tối thiểu 8 tàu ngầm tấn công lớp Yasen. Bốn tàu đã được đặt đóng và chiếc thứ ba là Novosibirsk đã được hạ thuỷ vào tháng 7/2013.
Trong khi tàu ngầm Project 885M rất ấn tượng và có năng lực tác chiến rất tốt, nó không được xếp tương tương với tàu ngầm mới nhất lớp Virginia của Mỹ về độ êm và tính năng cảm biến. Severodvinsk và các tàu anh em của nó dường như ngang bằng với ba tàu ngầm tấn công lớp Seawolf của hải quân Mỹ, được thiết kế chuyên để đối phó với các tàu ngầm thế hệ cuối cùng của Liên Xô như Project 941 Akula hay còn gọi là Typhoon (Project 971 Shchuka-B) và các tàu ngầm Project 945 lớp Sierra.
Tàu ngầm lớp Yasen nhanh nhẹn, được trang bị vũ khí mạnh và lặn sâu và Mỹ sẽ cần nhiều tàu lớp để đối phó với chúng. Các tàu ngầm lớp Virginia không có tính năng lặn sâu và tốc độ như tàu lớp Seawolf, nhưng nên có đủ để đối phó với các tàu ngầm Project 885M Nga đang đóng, National Interest khuyến nghị.
Trong khi đó, Nga đã đang làm việc cho thế hệ tàu ngầm tiếp theo nhằm thay thế cho các tàu ngầm Project 949A Antey (Oscar II) và Project 945 Sierra. Việc này có thể sẽ được khởi động vào những năm 2020 nếu như kinh tế Nga phục hồi.
T.N