Tuyên bố mới nhất này từ phía Hải quân Nhật trái với phát biểu cách đây chỉ vài ngày của Bộ trưởng Quốc phòng Nhật, Tomomi Inada khi bà đến thăm Hoa Kỳ.
Đô đốc Lực lượng phòng vệ bờ biển Nhật Bản Takei trong tuần qua nói rằng dù Nhật mạnh mẽ ủng hộ các hoạt động tự do hàng hải của Mỹ ở Biển Đông, nhưng không có kế hoạch tiến hành hay tham gia các cuộc tuần tra chung trong khu vực.
Đô đốc Takei và các giới chức hải quân nước ngoài tham dự một cuộc họp hôm 26/9 tại Cục Quốc gia Nghiên cứu châu Á ở Washington.
Phó Đô đốc Tim Barrett, người đứng đầu hải quân Australia cho hay việc có tiến hành các hoạt động tự do hàng hải ở Biển Đông hay không và thực hiện thế nào là một quyết định quốc gia, nhưng hải quân Australia sẵn sàng thực hiện bất kỳ mệnh lệnh nào của chính phủ.
Các hoạt động tự do hàng hải được mở ra để thách thức các tuyên bố chủ quyền trên các vùng biển và không phận thuộc về lãnh hải quốc tế. Các tàu bè qua lại khu vực khẳng định rằng sự di chuyển này được quy định bởi Luật Biển Quốc tế.
Trung Quốc từng tuyên bố, thề quyết bảo vệ nhiều thực thể địa lý trong các vùng biển có tranh chấp ở Biển Đông và Biển Hoa Đông, đồng thời cảnh cáo Nhật, Australia, cùng các nước khác chớ có can dự vào chuyện Biển Đông.
Đô đốc Takei cũng cho hay Nhật Bản để ngỏ khả năng tái tục các cuộc giao tiếp đối thoại trực tiếp với lực lượng hải quân Trung Quốc.
Ông nói nên tái khởi động các cuộc trao đổi nhân sự và cho tàu cập cảng thăm viếng qua lại giữa lực lượng hàng hải Nhật Bản với hải quân Trung Quốc để cải thiện quan hệ. Các hoạt động này bị đình chỉ vài năm trước.
Bất chấp các mối quan ngại về sự bành trướng nguy hiểm về khu vực hoạt động Trung Quốc gần các đảo do Nhật kiểm soát, Đô đốc Takei hôm 26/9 tuyên bố “cánh cửa của Tokyo đang mở rộng cho Bắc Kinh”.
