Hai phiên gần đây, cổ phiếu DGC của CTCP Tập đoàn Hóa chất Đức Giang liên tục rơi vào cảnh bán tháo, dư bán tới hàng chục triệu cổ. Phiên 16/12, cổ phiếu DGC bất ngờ giảm sàn với thanh khoản cao lịch sử 18,6 triệu cổ phiếu. Đến phiên 17/12, giá DGC vẫn tiếp tục “lau sàn”, dư bán hơn 13,8 triệu cổ phiếu.
Chỉ tính riêng 2 phiên gần nhất, vốn hóa của doanh nghiệp hóa chất “bay” gần 5.000 tỷ đồng, hiện còn hơn 30.000 tỷ đồng.
Việc cổ phiếu DGC giảm sàn hai phiên liên tiếp trong khi không xuất hiện thông tin chính thức nào liên quan đến hoạt động kinh doanh đang đặt ra nhiều câu hỏi.
Sự kiện duy nhất có khả năng tác động đến giá cổ phiếu DGC liên quan đến Nghị định 199/2025/NĐ-CP, khi tăng mức thuế xuất khẩu đối với sản phẩm phốt pho vàng (P4) từ 5% lên 10% (2026) và 15% (2027).
Tuy nhiên, Chứng khoán Kafi cho rằng mức tăng thuế gấp 2-3 lần trong 2 năm tiếp khó có khả năng gây thiệt hại về thị phần phốt pho của Đức Giang. Cùng với đó, doanh nghiệp hoàn toàn có khả năng chuyển gần như toàn bộ nghĩa vụ thuế lên khách hàng.
Gia đình Chủ tịch Đào Hữu Huyền nắm quyền chi phối
Quay lại với Hoá chất Đức Giang, đây là doanh nghiệp có cơ cấu cổ đông cô đặc, trong đó gia đình Chủ tịch HĐQT Đào Hữu Huyền giữ vai trò chủ đạo. Tính đến cuối tháng 9, ông Huyền sở hữu 18,38% vốn, ông Đào Hữu Kha (em trai ông Huyền) nắm 5,97% và bà Ngô Thị Ngọc Lan (em dâu ông Huyền) sở hữu 6,64%.
Ngoài ra, thông tin từ báo cáo quản trị bán niên 2025 cũng cho thấy bà Nguyễn Thị Hồng Lan (vợ ông Huyền) đang nắm 3,76% vốn. Hai người con gồm Đào Hữu Duy Anh (Phó Chủ tịch HĐQT) và Đào Hồng Hạnh sở hữu lần lượt 3,01% và 1,35%. Một số cá nhân liên quan khác nắm giữ tỷ lệ nhỏ.
Tính tổng cộng tỷ lệ sở hữu của ông Huyền và các cá nhân liên quan khoảng 40,74% vốn điều lệ, tương ứng gần 155 triệu cổ phiếu. Từ đầu năm đến nay, Hoá chất Đức Giang không ghi nhận bất kỳ giao dịch mua bán nào của người nội bộ và người liên quan, khả năng cao tỷ lệ sở hữu của nhóm này vẫn được giữ nguyên.
Ghi nhận gần đây nhất là vào ngày 13/11, nhóm quỹ do Dragon Capital quản lý đã bán ròng 200.000 cổ phiếu DGC, qua đó giảm tỷ lệ sở hữu xuống dưới 5%, chính thức rời ghế cổ đông lớn. Sau giao dịch này, nhóm quỹ ngoại không cần phải công bố thông tin theo quy định nếu tiếp tục bán ra cổ phiếu DGC.
Thời kỳ đỉnh cao của công ty, mỗi ngày lãi hơn 16 tỷ đồng
Đức Giang hiện là nhà sản xuất phốt pho vàng (P4) lớn nhất Việt Nam với tổng công suất thiết kế 69.800 tấn/năm, chiếm khoảng 56% công suất cả nước, đồng thời dẫn đầu về sản xuất và xuất khẩu axit photphoric.
Giai đoạn 2021–2024, công ty đều đặn ghi nhận doanh thu 8.500 – 9.800 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế 2.500 – 3.200 tỷ đồng. Đỉnh điểm vào năm 2022, Hoá chất Đức Giang ghi nhận kết quả kinh doanh kỷ lục với 14.444 tỷ đồng doanh thu, hơn 6.000 tỷ đồng lợi nhuận nhờ đóng góp mạnh mẽ từ phốt pho vàng với mức tăng trưởng doanh thu 112% và giá bán khả quan.
Trong 9 tháng đầu năm 2025, doanh thu thuần của Hóa chất Đức Giang tăng 14% so cùng kỳ lên 8.521 tỷ đồng. Lợi nhuận sau thuế tăng 9% lên 2.532 tỷ đồng. Kết quả này đã giúp doanh nghiệp thực hiện được 82% mục tiêu doanh thu và 84% kế hoạch lãi sau thuế cả năm chỉ sau ba quý.
Nhờ tối ưu được chi phí sản xuất đầu vào, Hoá chất Đức Giang có biên lãi gộp khá tốt. Giai đoạn 2017 – 2020, biên lãi gộp dao động 18% - 23%, sau đó vượt mốc 30% vào các năm sau đó.
Đỉnh điểm vào năm 2022, biên lợi nhuận gộp còn lên tới 46,7%, tức là công ty làm 10 đồng sẽ lãi khoảng 4,6 đồng.
Mang "núi tiền" gửi ngân hàng
Tính đến cuối tháng 9/2025, Hoá chất Đức Giang ghi nhận lượng tiền mặt đạt mức cao kỷ lục hơn 13.000 tỷ đồng, chiếm 67% tổng tài sản. Nhờ vậy trong 3 quý đầu năm, công ty đã thu về hơn 447 tỷ đồng lãi từ tiền gửi, tiền cho vay.
Nhìn chung, việc sở hữu lượng tiền mặt lớn sẽ giúp doanh nghiệp ổn định về mặt tài chính và tạo ra phần đệm cho hoạt động sản xuất kinh doanh. Ngoài ra, đây còn là nguồn tài trợ cho các dự án mở rộng kinh doanh đang được tiến hành, giúp Hoá chất Đức Giang không phụ thuộc quá nhiều vào vay nợ.
Ngược lại dòng thời gian, quy mô tài sản và tiền gửi của doanh nghiệp hoá chất này chỉ bắt đầu tăng tốc từ năm 2022 – thời điểm công ty “ăn nên làm ra”. Cuối năm 2022, tổng tài sản của Hoá chất Đức Giang đạt 13.405 tỷ đồng, tăng 57% so với đầu năm, tương ứng tăng 4.885 tỷ đồng nhờ sự gia tăng phần lớn của khoản tiền gửi ngân hàng có kỳ hạn.
Cũng từ năm 2022 trở đi, lượng tiền và tiền gửi ngân hàng luôn chiếm hơn 65% tài sản của công ty. Nhờ vậy mỗi năm, Hoá chất Đức Giang đều thu về hơn 300 tỷ đồng tiền lãi.
Với nền tài chính ổn định, cổ đông công ty hoá chất này cũng trở nên rủng rỉnh vào mỗi kỳ chia cổ tức. Giai đoạn 2018 – 2021, tỷ lệ cổ tức tiền mặt 15% (trừ năm 2020 là 10%). Từ 2022 – 2024 dao động 30-40%.
Mới đây, Hoá chất Đức Giang đã chốt danh sách cổ đông để thực hiện tạm ứng cổ tức tiền mặt năm 2025, tỷ lệ 30%. Với gần 380 triệu cổ phiếu đang lưu hành, số tiền chi trả khoảng 1.140 tỷ đồng. Theo đó, gia đình Chủ tịch Đào Hữu Huyền dự kiến “bỏ túi” khoảng 460 tỷ đồng.
Biên lợi nhuận có thể suy giảm trong ngắn hạn
Trong báo cáo gần nhất, Tổ chức Thống kê kinh doanh bán dẫn thế giới (WSTS) đã điều chỉnh tăng dự phóng tăng trưởng lĩnh vực bán dẫn toàn cầu lên 26,3% (so với 8,5% trong kỳ báo cáo trước đó) do doanh thu thị trường quý III/2025 tăng mạnh hơn dự báo, phản ánh nhu cầu đầu tư và tiêu thụ tiếp tục tăng trưởng mạnh.
Liên quan tới ảnh hưởng của thuế xuất khẩu phốt pho vàng (P4), Chứng khoán KB Việt Nam (KBSV) cho rằng tác động tiêu cực sẽ tương đối hạn chế trong trung hạn nhờ mức thuế xuất khẩu cạnh tranh hơn so với Trung Quốc và thuế suất áp dụng cho Nhật Bản (khách hàng lớn của Hoá chất Đức Giang) và EU được hạ về 0% trong các năm 2026, 2027 nhờ CPTPP, FTA đã ký.
Theo chia sẻ của ban lãnh đạo doanh nghiệp, nhóm khách hàng thuộc lĩnh vực bán dẫn sẵn sàng chia sẻ một phần chi phí tăng thêm từ thuế với Hoá chất Đức Giang nhưng đàm phán về giá có khó khăn hơn đối với nhóm khách hàng trong lĩnh vực nông nghiệp.
Tuy nhiên, đơn vị phân tích cho rằng biên lãi gộp mảng hóa chất photpho công nghiệp, photphat nông nghiệp của Hoá chất Đức Giang sẽ chịu tác động tiêu cực trong ngắn hạn do chi phí điện gia tăng từ quý III/2025 khiến lãi gộp nửa đầu năm 2026 suy giảm so với cùng kỳ. Bên cạnh đó khai trường 25 chưa được đi vào khai thác khiến nguồn quặng apatite chất lượng cao bị hạn chế, khiến chi phí sản xuất gia tăng.
Sản lượng quặng apatite nhập khẩu từ Ai Cập của Hoá chất Đức Giang đang có xu hướng tăng dần trong 9 tháng năm 2025, phản ánh trực tiếp tác động tiêu cực lên biên lợi nhuận của công ty trong thời gian tới khi trữ lượng quặng chất lượng cao tiếp tục suy giảm
Trong trung và dài hạn, ban lãnh đạo công ty có kế hoạch tham gia đấu thầu giấy phép khai thác quặng apatite tại các khai trường 20, 22, 23 tại Lào Cai nhằm đảm bảo nguồn nguyên liệu đầu vào ổn định, phục vụ sản xuất.
Những dự án đáng mong chờ
Bất động sản là mảng được Đức Giang kỳ vọng đóng góp vào kết quả kinh doanh từ 2028. Đây là dự án Tổ hợp công trình Công cộng, Trường học và Nhà ở Đức Giang có tổng vốn đầu tư khoảng 4.500 tỷ đồng, được tài trợ hoàn toàn bằng vốn tự có của công ty, triển khai trên khu đất 5,4 ha thuộc Nhà máy Hóa chất Đức Giang tại Long Biên, Hà Nội.
Dự án bao gồm 60 căn biệt thự liền kề và 2 tòa chung cư với tổng cộng 880 căn hộ, cùng với các công trình công cộng và trường học. Về tiến độ, dự án đã được phê duyệt chủ trương đầu tư trong tháng 11/2025, công ty dự kiến hoàn thiện báo cáo đầu tư mới, các thủ tục liên quan và tiến hành khởi công từ quý IV/2025. Thời gian triển khai dự án dự kiến kéo dài đến quý IV/2030.
Tại ĐHĐCĐ thường niên 2025, Chủ tịch Đào Hữu Huyền ước lãi 1.000 tỷ đồng từ dự án bất động sản này.
Bên cạnh đó, công ty dự kiến biến hơn 3 ha đất ở dưới Ắc quy Tia Sáng (quận An Dương, Hải Phòng) trở thành nhà ở xã hội (khoảng 1.000 căn hộ, có nhà liền kề), tương tự dự án trên với lợi nhuận 300 - 500 tỷ tuỳ cơ chế.
“Tôi không hào hứng về vấn đề này. Đất của ta, ta phải làm. Có công ty trả 400 tỷ nhưng chúng tôi không bán, có trả nghìn tỷ tôi cũng không bán. Chúng tôi muốn xây để cán bộ công nhân viên có nhà để ở, mang ý nghĩa chính trị là chính, không phải mục đích kinh tế”, ông Đào Hữu Huyền phát biểu tại ĐHĐCĐ cổ đông.
Về dài hạn, Dự án tổ hợp boxit – alumin – nhôm Lâm Đồng với tổng vốn đầu tư 58.000 tỷ đồng sẽ là điểm nhấn đầu tư. Vì Hoá chất Đức Giang là ứng viên tiềm năng có thể nhận được giấy phép đầu tư nhờ tiềm lực tài chính tốt và kinh nghiệm lâu năm trong mảng hóa chất tại Việt Nam.
Theo quy hoạch phát triển ngành khoáng sản, các hoạt động thăm dò và khai thác quặng boxit phải gắn với chế biến sâu, tối thiểu đến sản phẩm alumin. Đồng thời, chủ đầu tư các dự án boxit cần có đủ năng lực tài chính và kỹ thuật để triển khai đồng bộ từ khâu thăm dò, khai thác đến chế biến sâu.
Hoá chất Đức Giang hiện đã ký biên bản ghi nhớ (MOU) với tỉnh Lâm Đồng và đang trong giai đoạn xin giấy phép đầu tư, thời gian thực hiện dự kiến trong giai đoạn 2025 – 2030. Việc ký kết MOU thể hiện cam kết của công ty trong việc mở rộng hoạt động sang lĩnh vực khai thác và chế biến khoáng sản bô xít.
