Sau khi Zalo cập nhật điều khoản sử dụng mới, người dùng lo ngại nền tảng đang mở rộng phạm vi thu thập và sử dụng dữ liệu cá nhân theo hướng sâu và rộng hơn. Trong đó, dữ liệu bị thu thập có thể không chỉ dừng ở số điện thoại mà còn bao gồm thông tin định danh, vị trí, hình ảnh… để phục vụ quảng cáo hoặc chia sẻ trong hệ sinh thái.
Trong bối cảnh Zalo đã trở thành kênh liên lạc phổ biến, việc "xóa app ngay" không dễ với nhiều người. Thiết thực hơn, người dùng có thể tự dựng "hàng rào" bảo vệ dữ liệu ngay trên thiết bị và trong thói quen sử dụng hằng ngày, từ tắt các quyền truy cập không cần thiết đến hạn chế chia sẻ tài liệu nhạy cảm.
Việc đầu tiên là rà soát và tắt các quyền truy cập không cần thiết của Zalo, cả trong cài đặt ứng dụng lẫn mục quyền ứng dụng trên điện thoại, nhất là vị trí, danh bạ, micro và camera. Với micro, camera, chỉ nên bật khi gọi hoặc khi cần dùng để tránh quyền truy cập kéo dài. Đây là lớp phòng vệ quan trọng vì nhiều dữ liệu phát sinh từ quyền trên thiết bị, không chỉ từ thông tin người dùng tự khai.
Đồng thời, người dùng nên "dọn" lại hồ sơ số, tránh công khai quá nhiều thông tin như ngày sinh đầy đủ, nơi ở, cơ quan hay lịch trình vì các mảnh dữ liệu nhỏ có thể ghép thành chân dung cá nhân khá rõ. Việc liên kết Zalo với nhiều dịch vụ cũng cần cân nhắc, bởi càng nhiều điểm kết nối thì dữ liệu càng dễ bị tổng hợp và sử dụng vượt quá nhu cầu liên lạc cơ bản.
Việc thứ hai là kỷ luật trong chia sẻ nội dung, đặc biệt với tài liệu nhạy cảm. Nếu không thật sự cần thiết, người dùng nên tránh gửi hình ảnh, video hay giấy tờ quan trọng như căn cước công dân, hợp đồng, thông tin tài khoản ngân hàng qua Zalo.
Trường hợp buộc phải gửi, có thể chụp ảnh che bớt thông tin quan trọng, đặt mật khẩu cho tệp và xóa nội dung sau khi hoàn tất công việc, đồng thời hạn chế lưu trữ lâu dài trên nền tảng. Đây là cách giảm thiểu rủi ro lộ thông tin từ chính thói quen tiện tay gửi giấy tờ qua chat.
Cũng cần nhìn nhận rằng nhiều dịch vụ miễn phí vẫn phải dùng dữ liệu ở một mức nhất định để vận hành và cá nhân hóa, nhưng điều quan trọng là dữ liệu được dùng tới đâu, minh bạch thế nào và có xâm phạm quyền lợi người dùng hay không. Vì vậy, người dùng nên chủ động kiểm soát các quyền riêng tư trong khả năng của mình, đồng thời yêu cầu doanh nghiệp giải thích điều khoản rõ ràng, dễ hiểu hơn.
Sau khi dư luận lên tiếng về chính sách mới của Zalo, tối 29/12, Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia đã yêu cầu CTCP Tập đoàn VNG báo cáo về việc thu thập, sử dụng thông tin người dùng và cung cấp dịch vụ trên nền tảng Zalo. Buổi làm việc dự kiến diễn ra vào sáng 31/12 nhằm làm rõ thông tin phục vụ công tác quản lý nhà nước về bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.
