Tóm tắt bài viết
Trung Quốc nhiều khả năng đã nạp hơn 100 tên lửa đạn đạo liên lục địa (ICBM) vào 3 cụm hầm phóng mới nhất và không có ý định tham gia các cuộc đàm phán kiểm soát vũ khí, theo dự thảo một báo cáo của Lầu Năm Góc, trong đó nhấn mạnh tham vọng quân sự ngày càng gia tăng của Bắc Kinh.
Theo Bản tin của Các nhà khoa học Hạt nhân (Bulletin of the Atomic Scientists), một tổ chức phi lợi nhuận có trụ sở tại Chicago, Trung Quốc đang mở rộng và hiện đại hóa kho vũ khí của mình nhanh hơn bất kỳ quốc gia sở hữu vũ khí hạt nhân nào khác. Bắc Kinh đã nhiều lần mô tả các báo cáo về việc tăng cường quân sự là những nỗ lực nhằm “bôi nhọ và phỉ báng Trung Quốc, đồng thời cố tình đánh lạc hướng cộng đồng quốc tế”.
Tháng trước, Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết ông có thể đang xem xét một kế hoạch phi hạt nhân hóa với Trung Quốc và Nga. Tuy nhiên, dự thảo báo cáo của Lầu Năm Góc cho thấy Bắc Kinh dường như không mặn mà với ý tưởng này, theo Reuters.
“Chúng tôi tiếp tục không thấy bất kỳ thiện chí nào từ Bắc Kinh trong việc theo đuổi các biện pháp như vậy hoặc các cuộc thảo luận kiểm soát vũ khí toàn diện hơn”, báo cáo nêu rõ.
Cụ thể, báo cáo cho biết Trung Quốc nhiều khả năng đã triển khai hơn 100 tên lửa ICBM nhiên liệu rắn DF-31 vào các hầm phóng gần biên giới Trung Quốc – Mông Cổ, thuộc loạt khu hầm phóng mới nhất. Trước đó, Lầu Năm Góc từng xác nhận sự tồn tại của các khu hầm này nhưng chưa công bố số lượng tên lửa được nạp.
Lầu Năm Góc từ chối bình luận về thông tin trên.
Đại sứ quán Trung Quốc tại Washington D.C. tuyên bố Trung Quốc “duy trì chiến lược hạt nhân mang tính phòng vệ, giữ lực lượng hạt nhân ở mức tối thiểu cần thiết cho an ninh quốc gia, và tuân thủ cam kết moratorium đối với thử nghiệm hạt nhân”.
Dự thảo báo cáo của Lầu Năm Góc không nêu rõ các mục tiêu tiềm năng của số tên lửa mới được triển khai. Các quan chức Mỹ lưu ý rằng nội dung báo cáo vẫn có thể thay đổi trước khi được trình lên Quốc hội.
Báo cáo cho biết kho đầu đạn hạt nhân của Trung Quốc vẫn ở mức hơn 600 đơn vị trong năm 2024, phản ánh “tốc độ sản xuất chậm hơn so với các năm trước”. Tuy nhiên, báo cáo cũng nhấn mạnh quá trình mở rộng hạt nhân của Trung Quốc vẫn đang tiếp diễn và nước này đang trên đà sở hữu hơn 1.000 đầu đạn vào năm 2030.
Trung Quốc khẳng định nước này theo đuổi “chiến lược hạt nhân tự vệ” và duy trì chính sách “không sử dụng vũ khí hạt nhân trước”.
Tổng thống Trump cũng từng tuyên bố muốn Mỹ nối lại các cuộc thử nghiệm vũ khí hạt nhân, dù hình thức cụ thể vẫn chưa rõ ràng.
Cựu Tổng thống Mỹ Joe Biden và ông Donald Trump, trong nhiệm kỳ đầu tiên, từng tìm cách lôi kéo Trung Quốc và Nga tham gia đàm phán nhằm thay thế hiệp ước New START bằng một hiệp ước kiểm soát vũ khí hạt nhân chiến lược ba bên.
Báo cáo toàn diện của Lầu Năm Góc mô tả chi tiết quá trình tăng cường quân sự của Trung Quốc và nhận định rằng “Trung Quốc kỳ vọng có thể tiến hành và giành chiến thắng trong một cuộc chiến với Đài Loan vào cuối năm 2027”.
Theo báo cáo, Bắc Kinh đang tinh chỉnh các phương án quân sự trên eo biển Đài Loan bằng “vũ lực áp đảo”, trong đó một lựa chọn có thể bao gồm các cuộc tấn công ở khoảng cách từ 1.500 đến 2.000 hải lý tính từ lãnh thổ Trung Quốc.
Báo cáo được công bố chưa đầy 2 tháng trước khi hiệp ước New START năm 2010 – thỏa thuận kiểm soát vũ khí hạt nhân cuối cùng giữa Mỹ và Nga – hết hạn. Hiệp ước này giới hạn mỗi bên triển khai tối đa 1.550 đầu đạn hạt nhân chiến lược trên 700 phương tiện mang.
Tổng thống Nga Vladimir Putin và ông Joe Biden đã gia hạn hiệp ước thêm 5 năm vào tháng 2/2021, nhưng các điều khoản hiện tại không cho phép gia hạn chính thức thêm lần nữa.
Nhiều chuyên gia lo ngại việc hiệp ước hết hiệu lực có thể châm ngòi cho một cuộc chạy đua vũ khí hạt nhân ba bên.
“Thêm nhiều vũ khí hạt nhân và sự thiếu vắng ngoại giao sẽ không khiến bất kỳ ai an toàn hơn, dù là Trung Quốc, Nga hay Mỹ”, ông Daryl Kimball, Giám đốc điều hành Hiệp hội Kiểm soát Vũ khí, nhận định.
Theo Reuters
