Siêu tăng Armata của Nga có gì khiến phương Tây khiếp sợ?

Ngay sau màn ra mắt, chiếc siêu tăng Armata đã trở thành tâm điểm của truyền thông quốc tế, các chuyên gia có nhiều nhận định trái chiều nhau, nhưng thống nhất chung ở một điểm: Đây là bước nhảy vọt của ngành tăng thiết giáp và công nghiệp quốc phòng Nga
Siêu tăng Armata của Nga có gì khiến phương Tây khiếp sợ?

Tổ hợp những vũ khí khác nhau trên tăng Armatađược bố trí rất nghệ thuật, tháp pháo với hệ thống điều khiển từ xa, lớp giáp hiện đại bên ngoài có khả năng ngăn chặn các loại đạn chống tăng hiện đại, khoang người ngồi được bọc giáp để bảo vệ.

Đây là đặc trưng xe tăng mới của Nga mà các nhà thiết kế cho rằng đã vượt trước 20 năm so với bất cứ xe tăng nào được thiết kế ở ở phương Tây.

Xe tăng Armata T-14 là sản phẩm của gói ngân sách tương đương 250 tỷ bảng Anh trong chương trình nâng cấp và hiện đại hóa quân đội Nga. Thậm chí được các chuyên gia Nga đánh giá là có thể nâng cấp lên chế độ hoàn toàn tự động, trở thành phiên bản xe tăng, thiết giáp robot đầu tiên trên thế giới..

Các cỗ máy chiến tranh hiện đại này là một trong những phương tiện tác chiến hiện đại của tổng thống Putin, được trình diễn trong diễu binh Ngày chiến thắng tại Nga. Đây là cuộc biểu dương sức mạnh nhằm nâng cao lòng yêu nước và cảnh báo, răn đe những kẻ thù đang lăm le ngoài bờ cõi nước Nga.

Các nhà chế tạo khẳng định: xe tăng Armata T-14 làmột phương tiện chiến tranh mới.Những chiếc tăng hiện đại lần đầu tiên xuất hiện trong đoàn diễu hành kỷ niệm ngày Chiến thắng phát xít Đức tuyên bố sản phẩm của họ vượt trước mọi xe tăng thiết giáp của phương Tây 20 năm.

Công nghệ cao: các nhà thiết kế Armata cho biết, tháp pháo được điều khiển từ xa, hệ thống điều khiển được số hóa, xe tăng có khả năng trở thành một phương tiện chiến tranh đầu tiên robot hóa.

Bình luận về xe tăng mới, Viktor Murakhovsky, đại tá quân đội về hưu, hiện là biên tập viên của tạp chí quân sự Arsenal Otechestva (Nga), cho rằng: Armata đại diện cho một bước nhảy vọt lớn trong thiết kế tăng thiết giáp của Nga, nhưng với chi phí quá lớn.

“Chiếc Armata được thiết kế đắt hơn rất nhiều so với các mẫu xe hiện đại của Nga ngày này. Nhưng nó vượt trội hơn tất cả các xe tăng trong nước và nước ngoài trên cơ sở giá thành – hiệu quả”- Ông nói.

Cấp phó của tổng giám đốc văn phòng thiết kế phương tiện giao thông Ural Andrei Terlikov, ông Ilya Demchenko 35 tuổi nói: hệ thống máy tính trên xe thực hiện hoàn toàn mọi hoạt động kỹ thuật, cho phép kíp xe tập trung vào nhiệm vụ trọng tâm. Thành viên kíp xe, tương tự như game video, chỉ thực hiện những động tác cuối cùng và ra quyết định hoàn thành nhiệm vụ”.

Tờ De Larrinaga cũng đồng tình với ý kiến cho rằng xe Armata là đại diện cho một tiến bộ công nghệ mới của Nga về tăng thiết giáp.

Kíp xe có cơ hội bảo toàn sinh mạng nhiều hơn khi xe tăng bị phá hủy, de Larrinaga nhận xét.“Nếu nhìn nhận các thiết kế xe tăng cũ của Nga, những xe này khi bị trúng đạn sẽ bùng nổ rất dữ dội và rất ít cơ hội cho kíp xe sống sót và thoát hiểm."

Thế hệ xe tăng trước của Nga, T-90 được thiết kế với độ cao thân xe thấp, giáp nhẹ, có khả năng cơ động cao trên chiến trường. Xe T-90 nhẹ hơn so với xe tăng Mỹ Abrams đến 20 tấn, có nghĩa là nó rất dễ bị tổn thương khi trúng đạn nổ phá mạnh.

Chiếc xe tăng mới Armata T-14 có gầm xe cao hơn và được bọc giáp, đặc biệt phần gầm xe, khác hẳn giáp mỏng truyền thống trước đây của xe tăng cũ nhằm bảo vệ kíp xe chống các loại mìn chống tăng gầm xe.

Các quan chức chính phủ Nga cũng khẳng định xe được bảo vệ bằng hệ thống lá chắn công nghệ cao, bao gồm các cảm biển có thể phát hiện được đầu đạn chống tăng đang bay đến, xác định tọa độ và đánh chặn nhằm tiêu diệt đầu đạn bảo vệ xe.

Nếu hệ thống này thực sự làm việc, chúng đã đưa công nghệ thiết giáp của nước Nga vượt lên cả một thế hệ về phòng thủ, những hệ thống tương tự như vậy mới ở trong giai đoạn sơ khai trên tăng của Anh và Mỹ.

Sức mạnh hỏa lực vượt trội: Xe tăng Armata được lắp pháo nòng trơn 125 mm, tương tự như xe tăng của Mỹ và Anh, nhưng các nhà thiết kế khẳng định có thể lắp siêu pháo tăng 152mm

Bước nhảy vọt công nghệ: Xe tăng Armta có hệ thống phòng thủ siêu hiện đại, thiết giáp thế hệ mới, giáp phản ứng nổ ERA. hệ thống phòng thủ tích cực khó khả năng đánh chặn mọi loại vũ khí chống tăng hiện đại.

Tháp pháo tăng được điều hành bằng hệ thống điều khiển từ xa, không có thành viên xe bên trong, gia tăng cơ hội sống sót nếu trúng đạn. Thay vào các vị trí truyền thống, kíp xe làm việc bên trong khoang bọc thép, tách rời khỏi hệ thống lưu trữ và nạp đạn xe tăng.

Hệ thống giáp phản ứng nổ ERA trên thân xe thuộc thế hệ mới nhất, có khả năng phản ứng chính xác với các loại đạn chống tăng khi đầu đạn tấn công trúng, ngăn chặn luồng xuyên nhiệt độ và thanh xuyên giáp dưới cỡ tấn công vỏ thép, kích nổ bên trong thân xe.

Các nhà thiết kế Nga cũng tự hào đã lắp cho tăng Armata một pháo nòng trơn chủ lực 125 mm, có tầm bắn xa hơn pháo tăng Challenger 2 của Anh đến 4 dặm. Hơn thế nữa, khẩu pháo này sẵn sàng được thay thế bằng pháo nặng hơn cỡ nòng tiêu chuẩn 152mm, dù điều này là “không cần thiết trên thực tế”.

Điều này có nghĩa là Armata đã biến thành một tổ hợp vũ khí tiến công hạng nặng có sức công phá rất lớn, có khả năng thực hiện rất nhiều nhiệm vụ khác nhau trong chiến đấu tiến công và phòng ngự.

Xe tăng tiên tiến, hiện đại là kết quả của chính sách V.Putin, gia tăng ngân sách quốc phòng lên đến 33%, đạt mức 38 tỷ bảng Anh, trong đó chính nước Anh lại đang nỗ lực giảm chi ngân sách xuống còn 2% GDP.

Tuy nhiên, chính quyền V.Putin khi phát triển sức mạnh quân sự đang phải đối đầu với những khó khăn do nền kinh tế Nga suy giảm dưới sức nặng các biện pháp trừng phạt của phương Tây và giá dầu tụt dốc.

Chương trình nâng cấp quân đội của Nga, bao gồm sản xuất 2.300 xe tăng mới, hàng trăm máy bay chiến đấu hiện đại, tên lửa trong mọi lĩnh vực tác chiến, thay thế một phần của các chiến hạm được đưa ra trong thời gian nước Nga tràn ngập tiền từ việc buôn bán dầu đầy lợi nhuận.

Nhưng khi giá dầu bắt đầu tụt dốc đến khủng hoảng dấn đến việc mất gia đồng rúp, lệnh trừng phạt của phương Tây đã gây khó khăn nặng nề, đặc biệt trong lĩnh vực kỹ thuật quân sự có nguồn gốc từ châu Âu.

Nick de Larrinaga, biên tập viên châu Âu của trang IHS Jane's Defence Weekly, dự đoán rằng Nga sẽ gặp những khó khăn lớn khi tìm kiếm biện pháp để thay thế các bí quyết công nghệ know – how của phương Tây.

"Người Nga đã dựa vào phương Tây để phát triển các hệ thống thứ cấp, ví dụ như hệ thống quang điện tử, ảnh nhiệt, chíp vi xử lý và những sản phẩm tương tự mà nước Nga không sản xuất”, ông nói: “Họ đã được dựa vào phương Tây nhiều tiểu hệ thống, như hệ thống quang điện là một ví dụ tốt, cũng như là chip máy tính và những điều tương tự mà Nga không làm", ông nói. ' Sẽ là một thách thức rất lớn với vấn đề. Làm thế nào Nga có thể sản xuất các sản phẩm trong nước nhằm thay thế các hệ thống đã mua của phương Tây?”

Chấm dứt các mối quan hệ quân sự với Ukraine cũng giáng một đòn rất nặng vào nỗ lực tái trang bị vũ khí hiện đại của V. Putin. Các nhà máy quân sự của Ukraine đã xuất khẩu phần vũ khí rất lớnvà các hệ thống phụ trợ cho nước Nga, các quan chức chính quyền Nga thừa nhận là sẽ mất một thời gian dài với rất nhiều công sức và những nguồn tài nguyên khổng lồ để xây dựng và khởi động một bộ máy tương tự đã có từ thời Xô viết ở Ukraine.

Ngay từ thời kỳ Liên xô, Ukraine đã sản xuất các sản phẩm đặc biệt như động cơ máy bay trực thăng, hiện ông V.Putin tuyên bố sẽ xây dựng, tổ chức hệ thống và sản xuất các động cơ đó trên đất nước Nga.

Một khó khăn nữa là thay thế những động cơ tua bin tàu quân sự, từ lâu vẫn là sản phẩm truyền thống của Ukraine theo sự phân bổ công nghiệp Liên xô. Bằng việc dừng cung cấp các động cơ tua bin, Ukraine đã khiến cho công nghiệp quốc phòng Nga gặp khó khăn nghiêm trọng trong việc xuất xưởng nhưng chiến hạm mới.

Cạnh tranh: Xe tăng Armata T-14 là một phần của gói ngân sách nâng cấp và hiện đại hóa quân đội 225 tỷ bằng Anh theo chương trình hiện đại hóa quân đội V.Putin. Xe được cho là sản phẩm nhằm cạnh tranh với xe tăng M1 Abrams Mỹ.

Ngoại hạng: Nếu những tuyên bố và các thông số kỹ chiến thuật xe tăng là chính xác thì Armata nhanh hơn, hỏa lực mạnh khả năng bảo vệ tốt hơn hẳn xe tăngChallenger 2 của Anh.

Những xe Aramta tham gia cuộc diễu binh trên quảng trường Đỏ, đã trở thành biểu tượng cho sự hồi sinh và phát triển sức mạnh quân sự Nga. Dmitry Rogozin, phó thủ tướng phụ trách vấn đề hiện đại hóa vũ khí trang bị quân đội đã so sánh nước Nga như một “xe tăng Armata” khổng lồ và cho rằng thiết kế thân xe hiện đại này đã đi trước những thiết kế phương Tây từ 15 – 20 năm.

“Xe tăng không cần visa” Rogozin tuyên bố, trong một bình luận về việc phương Tây lên danh sách cấm các chính khách và trừng phạt kinh tế chống Nga. Trong lúc căng thẳng với phương Tây gia tăng, tổng thống Putin nhấn mạnh sự cần thiết của ngành công nghiệp quốc phòng Nga nhanh chóng thoát khỏi sự phụ thuộc vào linh kiện nhập khẩu.

Giá thành của Armata hiện chưa được công bố, nhưng các nhà quan sát cho rằng, giá chiếc xe tăng sẽ đắt hơn cả các máy bay tiêm kích hiện đại, trở thành gánh nặng cho nền kinh tế đang gặp khó khăn. Hiện cũng chưa có những ước tính chi phí đáng tin cậy về chiếc tăng siêu hiện đại này.

Cục trưởng cục thiết kế, người chịu trách nhiệm chính về tăng Armata, Andrei Terlikov, 52 tuổi khẳng định, giá thành xe sẽ giảm xuống đáng kể khi đưa vào sản xuất hàng loạt với quy mô lớn: “Giá thành của các xe Aramta sẽ rất hợp lý”, Terlikov nói với báo Associated Press trong buổi phỏng vấn đầu tiên của ông với truyền thông nước ngoài.

Phát biểu tại văn phòng làm việc ở nhà máy Uralvagonzavod khổng lồ trong vùng núi Ural, một trong tổ hợp công nghiệp lớn nhất trên thế giới, Terlikov mô tả Armata như là một "bước tiến quyết định đối với nhiều phương tiện không người lái tiên tiến, bao gồm cả những phương tiện robots có thể hoạt động hoàn toàn độc lập trong chiến đấu." Ông nhấn mạnh: Tất cả các trang thiết bị thân xe đều được sản xuất trong nước, chúng tôi đã đặt nhiệm vụ trọng tâm là phải dựa hoàn toàn vào nguồn lực khoa học công nghệ Nga”.

NHỮNG ĐẶC ĐIỂM CỦA CỖ MÁY CHIẾN TRANH TỶ ĐÔ - XE TĂNG NGA VƯỢT TRƯỚC MỌI THỜI ĐẠI

HỆ THỐNG ĐIỀU HÀNH KIỂM SOÁT THÁP PHÁO

Các xe Armata có được sự đột phá trong thiết kế tháp pháo điều khiển từ xa và khoang thép dành cho kíp xe, cách biệt hoàn toàn với khoang chiến đấu và khoang động lực, đặc trưng thiết kế này làm gia tăng đáng kể khả năng sống còn của kíp xe trong trận chiến.

Xe tăng Nga đặc trưng là thân xe thấp, kích thước nhỏ gọn khiến vị trí công tác của các thành viên không được thoải mái, xe Armata có kích thước lớn hơn đáng kể và nặng hơn. Cơ quan thiết kế xe đặt trọng tâm đặc biệt về công thái học, do đó ngay cả thành viên rất cao lớn cảm thấy thoải mái hoạt động. Một kỹ sư thiết kế cho biết: bố trí bên trong xe tăng mới rất dễ chịu và dễ lái như một chiếc xe thể thao (SUV) hiện đại.

SỐ HÓA HỆ THỐNG KIỂM SOÁT

Xe Armata có hệ thống điều khiển kỹ thuật số hoàn toàn độc lập trong các hoạt động trên địa hình nhằm tối ưu hóa khả năng hoạt động của hệ thống chuyển động, truyền động lực và động cơ, theo dõi, đeo bám mục tiêu. Phát hiện, kiểm soát, kích hoạt hệ thống phòng thủ xe tăng. Hệ thống máy tính thân xe giải phóng kíp xe thực hiện các hoạt động thường xuyên để nó tập trung vào chức năng, nhiệm vụ tác chiến chủ chốt. Cơ chế hoạt động tương tự như game video. Đây là một bước tiến quan trọng để trong tương lai.

CÁC THIẾT KẾ DẠNG MODULE

Xe tăng mới là một phần của một dòng xe thiết giáp mới được xây dựng trên một nền tảng thân xe thống nhất, có cấu trúc cấu thành từ các module có thể thay thế. Chi phí sản xuất thấp và có không gian để nâng cấp, phát triển hơn trong tương lai.

Các phương tiện tác chiến dòng Armata có thêm xe chiến đấu BBCG hạng nặng, có được cơ chế bảo vệ và phòng thủ bao gồm xe chiến đấu chiếc xe hạng nặng,cùng một cấp độ bảo vệ như xe tăng và các loại phương tiện hỗ trợ khác .

HỆ THỐNG PHÒNG THỦ SIÊU CẤP

Xe Armata sử dụng một vỏ giáp mới hoàn toàn, được các nhà thiết kế mô tả là gia tăng đáng kể khả năng chống lại hỏa lực của đối phương nhưng các nhà thiết kế không đưa ra những thông số cụ thể về khả năng phòng ngự. Hơn thế nữa phía trên thiết giáp được lắp đặt hệ thống giáp phản ứng nổ ERA mới, có khả năng ngăn chặn các luồng xuyên nhiệt độ của đạn nổ lõm và bẻ gãy, làm các thanh xuyên giáp bằng kim loại nặng dưới cỡ.

Xe tăng Armata cũng sở hữu một hệ thống phòng thủ tích cực, tạo ra một bán cầu bảo vệ vòng ngoài của hệ thống phòng thủ xe. Khi các cảm biến phát hiện bị chiếu xạ laser hoặc radar, thông tin sẽ được chuyển đến kíp xe và hệ thống tự động hoạt động chỉ thị mục tiêu, khi phát hiện ra đầu đạn tấn công xe, hệ thống sẽ phóng đạn phá hủy hoặc đánh lệch hướng đầu đạn đối phương ra khỏi phạm vi gây nguy hiểm cho xe.

SIÊU PHÁO TĂNG

Phiên bản pháo tăng hiện nay của Armata là pháo tăng nòng trơn 125 mm tương tự như pháo lắp trên các xe tăng khác nhưng tầm bắn và hiệu quả bắn cao hơn nhiều. Pháo có thể được sử dụng để bắn đạn thông thường hoặc tên lửa chống tăng qua nòng pháo. Các nhà thiết kế cho rằng có thể lắp pháo tăng cỡ nòng 152-mm lên xe trong điều kiện cần thiết, nhưng hiện nay không có nhu cầu lắp đặt một siêu pháo tương tự.

Trịnh Thái Bằng theo; QPAN