Chàng trai Q. quê Lạng Sơn được đưa đến Bệnh viện Trung ương Quân đội (TWQĐ) 108 trong tình trạng khá thê thảm. Anh hoàn toàn không đi và đứng được do hai chân biến dạng đến mức đều xoay ngang ra, chân phải dạng 90 độ, chân trái dạng khoảng 80 độ, đi lại phải chống gậy mà rất khó khăn.
Gia đình cho biết, khi mới lên 4 tuổi, Q. đã phải bước lê trên đất chứ không đi được như những đứa trẻ bình thường. Gia đình đã đưa em đến một bệnh viện để điều trị, nhưng sau phẫu thuật, tình trạng bệnh không thuyên giảm. Q. chẳng những không đi được mà cũng không thể đạp xe đến trường.
Năm 15 tuổi, Q. tiếp tục phải trải qua một cuộc phẫu thuật khớp gối. Nhưng sau mổ, bị đau nên Q. không thể vận động được, các cơ bị teo dẫn đến phải nằm liệt giường. Vì thế, chẳng những việc học hành phải dừng lại, mà mọi sinh hoạt cá nhân, từ tắm rửa đến vệ sinh của Q đều do bố mẹ hỗ trợ. Hơn một năm sau, gia đình quyết định đưa Q. đi tập phục hồi chức năng, nên Q. tự đi được nhưng vẫn phải chống gậy.
 |
Bệnh nhân trước khi mổ |
Thấy bố mẹ ngày càng già đi mà vẫn phải phục vụ mình, còn mình càng lớn, lại càng trở thành gánh nặng cho bố mẹ, Q. đã khóc rất nhiều vì buồn, vì tủi thân và vì thương bố mẹ.
Một lần nữa, gia đình lại quyết tâm cứu chữa cho đứa con trai tật nguyền. Sau khi tư vấn nhiều nơi, tháng 11/2020, bố mẹ Q. đã đưa con đến Bệnh viện TWQĐ 108. Các bác sĩ của Bệnh viện xác định Q. bị viêm cột sống dính khớp, có điều, đây là ca đầu tiên bị viêm cột sống dính khớp biến dạng nặng nề đến dị thường. Thông thường, bệnh nhân viêm cột sống dính khớp vẫn có thể đi được hoặc dùng nạng, nhưng Q. bị nặng đến mức phải dùng gậy chống để đu người ra phía trước, chứ không thể đi được.
 |
Chăm sóc cho bệnh nhân bị viêm cột sống dính khớp biến dạng nặng nề sau ca mổ |
Điều đáng nói là với sự di dạng bất thường của bệnh nhân, các thầy thuốc đã gặp rất nhiều khó khăn khi xử trí và đã phải tiến hành một ca mổ cũng hoàn toàn khác biệt.
TS. Nguyễn Quốc Dũng – Phó Chủ nhiệm Khoa Phẫu thuật khớp, người trực tiếp thực hiện ca mổ - cho biết: “Chúng tôi mổ và thay khớp háng 2 chân đồng thời cho bệnh nhân không phải là đường mổ thông thường, mà phải chọn đường mổ trước – ngoài, để có thể quan sát được hết bờ ổ cối, cổ xương đùi dính chặt, giúp đảm bảo cắt xương, lắp khớp chính xác nhất cũng như kiểm soát tốt phần mềm mặt trước và mặt ngoài khớp háng. Cùng với những khó khăn về xương, chúng tôi còn gặp khó khăn về phần mềm xơ cứng của bệnh nhân vì rất phức tạp, do khớp háng của bệnh nhân bị dính quá lâu, phần mềm co rút, nên khi thay khớp phải cân bằng được phần mềm đảm bảo khớp nhân tạo thật vững, để sau mổ, bệnh nhân có thể vận động bình thường”.
 |
Bệnh nhân tập đi sau ca mổ được vài ngày |
Cũng theo TS. Dũng, do đây là ca phẫu thuật rất phức tạp, nên các bác sĩ phải lên kế hoạch chuẩn bị, tính toán kỹ lưỡng. Vì chân của Q. bị khuỳnh ngang ra rất rộng, không thể chụp CT được để đánh giá hết cấu trúc và biến dạng xương, buộc các bác sĩ phải dựa hoàn toàn vào kinh nghiệm trên phim X-quang. Bên cạnh đó, bệnh nhân không thể nằm nghiêng được do khớp háng cứng ở tư thế dạng, nên các bác sĩ phải lắp đặt một kiểu bàn mổ khác biệt cho bệnh nhân. Thậm chí trước khi phẫu thuật, các bác sỹ đã phải nằm thử trên bàn mổ đó để tính toán làm sao mổ được cho bệnh nhân.
Với những phẫu thuật viên có trình độ và giàu kinh nghiệm, ca phẫu thuật đặc biệt đã thành công. Sau ca mổ, hai chân và khớp háng của bệnh nhân duỗi thẳng, cổ chân, khớp gối và khớp háng không có dấu hiệu tổn thương thần kinh. Chỉ 2 ngày sau phẫu thuật, Q. đã đứng lên được và chưa đầy 2 tuần sau phẫu thuật điều kỳ diệu đã xảy ra: Q. bắt đầu chập chững những bước đi đầu tiên.
Thay cho những giọt nước mắt nghẹn ngào vì buồn tủi trước khi mổ, lần này, những giọt nước mắt của Q. xen lẫn cả nụ cười hạnh phúc: “Từ trước đến giờ, em chưa được tự đi lần nào, toàn phải dựa vào gậy. Bây giờ tự bước đi trên đôi chân của mình, em rất sung sướng và hy vọng sớm hồi phục để đi lại được như người bình thường và có thể phụ giúp ba mẹ”.
