Kỷ niệm 72 năm Ngày Thương binh - Liệt sĩ (27/7/1947 - 27/7/2019):

Nghệ sĩ Trần Hồng và hành trình đưa Mẹ và Đại tướng tới Ba Lan

VietTimes -- Lần đầu tiên, một triển lãm ảnh về Mẹ Việt Nam anh hùng được tổ chức tại thủ đô Ba Lan- Warszawa với 75 bức ảnh do NS- Đại tá- Cựu Nhà báo Quân đội Trần Hồng thực hiện trong suốt thời gian làm việc tại báo Quân đội. Nhân ngày 27/7, Ngày thương binh Liệt sĩ Việt Nam chúng tôi đã có cuộc trò chuyện với NS Trần Hồng về cuộc triễn lãm này.
Đại sứ Việt Nam tại Ba Lan Vũ Đăng Dũng, Trưởng đoàn thăm Ba Lan Nguyễn Thanh Bình (bên trái ) và Đại tá Trần Hồng (bìa phải) xem makets Bộ ảnh Mẹ Việt Nam và Đai tướng Võ Nguyên Giáp tai Văn phòng Đai sứ quán Việt Nam tại Ba Lan
Đại sứ Việt Nam tại Ba Lan Vũ Đăng Dũng, Trưởng đoàn thăm Ba Lan Nguyễn Thanh Bình (bên trái ) và Đại tá Trần Hồng (bìa phải) xem makets Bộ ảnh Mẹ Việt Nam và Đai tướng Võ Nguyên Giáp tai Văn phòng Đai sứ quán Việt Nam tại Ba Lan

Từng có những cuộc triển lãm quy mô về Đại tướng Võ Nguyên Giáp và về Mẹ Việt Nam anh hùng, đồng thời cho ra mắt nhiều cuốn sách ảnh về Đại tướng Võ Nguyên Giáp NS- Đại tá- Cựu Nhà báo Quân đội Trần Hồng đã mang tới cho đồng nghiệp và thế hệ những người con của Việt Nam kho tư liệu quý giá mà không phải ai trong chúng ta cũng có thể tìm kiếm được.

Nhân ngày Lễ 27/7/2019, Ngày Thương binh Liệt sĩ Việt Nam VietTimes đã có cuộc trò chuyện với NS- Đại tá Trần Hồng về cuộc triển lãm đầu tiên về Mẹ Việt Nam anh hùng được thực hiện tại nước ngoài, cụ thể là tại Warszawathủ đô Ba  Lan. Qua cuộc trò chuyện này, chúng ta sẽ được chia sẻ với NS- Đại tá Trần Hồng về niềm hạnh phúc cùng cơ duyên và những vất vả khi ông mang 75 bức ảnh Mẹ từ Việt Nam sang Ba Lan.

Đoàn Việt Nam giới thiệu và trao tặng tượng trưng 4 bức chân dung Trong Bộ ảnh chân dung cho Hội Người VN tại Ba La
Đoàn Việt Nam giới thiệu và trao tặng tượng trưng 4 bức chân dung Trong Bộ ảnh chân dung cho Hội Người VN tại Ba La

Cơ duyên và thách thức

Thưa ông, ông có thể chia sẻ niềm hạnh phúc khi nhận được thông báo chính thức về cuộc triển lãm ảnh Mẹ Việt Nam anh hùng sẽ diễn ra tại Ba Lan sắp tới?

- Khi nhận được thông báo cuộc triển lãm ảnh về Mẹ Việt Nam anh hùng sẽ được tổ chức vào 19h sáng ngày 27/07/2019 tại thủ đô Ba Lan tôi đã vô cùng xúc động. Chưa bao giờ tôi cảm thấy hạnh phúc thế này và tôi nhận ra: cuộc đời luôn là những bất ngờ thú vị. Ở ngưỡng tuổi đã gần "Thất thập cổ lai hy", đã về hưu rất lâu, lại chẳng có ngoại ngữ mà tôi có thể "ôm" 75 bức ảnh tâm đắc nhất của mình về đề tài Mẹ Việt Nam anh hùng sang Châu Âu, đất nước Ba Lan để thực hiện một cuộc triển lãm quy mô với sự trân trọng đón nhận từ những người con Việt Nam tại Ba Lan thì thật không còn gì hạnh phúc và bất ngờ hơn.

Ông có thể cho biết cơ duyên nào đã mang tới cơ hội để ông thực hiện triển lãm về Mẹ Việt Nam anh hùng tại Ba Lan?

Tôi đã được gặp gỡ và làm việc với Hội những người con Việt Nam tại Ba Lan nói riêng và tại Châu Âu nói chung. Tôi đã rất vui và bất ngờ khi biết mọi người chú ý và hứng thú với những tác phẩm của tôi và tôi đã có được chuyến thăm quan, du lịch tới Ba Lan cùng với những tác phẩm về Mẹ Việt Nam anh hùng.

Đại tá Trần Hồng (thứ 3 từ trái sang) và Đại sứ, nguyên các Đại sứ VN tại Ba Lan, ông Lương Thành Nghị (bên phải), Phó chủ nhiệm Ủy ban Nhà nước về người VN ở nước ngoài trân trọng đón nhận Chân dung các bà mẹ và Đại tướng.
Đại tá Trần Hồng (thứ 3 từ trái sang) và Đại sứ, nguyên các Đại sứ VN tại Ba Lan, ông Lương Thành Nghị (bên phải), Phó chủ nhiệm Ủy ban Nhà nước về người VN ở nước ngoài trân trọng đón nhận Chân dung các bà mẹ và Đại tướng.

Ông có thể chia sẻ những kỉ niệm đáng nhớ nhất về chuyến đi "lịch sử" tới Ba Lan trong chuỗi hành trình thực hiện những đam mê của mình?

- Chưa bao giờ tôi có được những cảm xúc kì diệu như những ngày vừa qua, từ bất ngờ này tôi được dẫn tới những bất ngờ thú vị khác. Và điều khiến tôi không thể quên được chính là vụ bị mất cắp toàn bộ giấy tờ, tiền nong, tài sản trong cuộc hành trình vừa qua. Bạn có thể nào tưởng tượng được một ông già đang hào hứng với những niềm vui lớn lao bất ngờ bị mất cắp toàn bộ hành lý, giấy tờ, tiền nong nơi đất khách quê người? Thậm chí, cả ba chiếc máy ảnh với toàn bộ tư liệu gắn bó với tôi bao lâu nay cũng bị mất sạch. Tôi đã rơi vào trạng thái hụt hẫng, tuyệt vọng, chán nản và ngay lập tức chỉ muốn trở về quê nhà.

Đợi con về (Ảnh: Trần Hồng)
Đợi con về (Ảnh: Trần Hồng)

"Phép màu" từ những sẻ chia và thương yêu chân thành

Bằng cách nào ông đã có thể vượt qua cú sốc khủng khiếp này, thưa ông?

- Như một phép màu kì diệu, 6 tiếng sau, trong tâm trạng bải hoải tôi đã gặp được những người bạn là người Việt Nam tại Ba Lan và tôi như được "hồi sức" bởi sự quan tâm, chia sẻ và động viên của mọi người. Người giúp tôi liên hệ với Đại sứ quán và lo toàn bộ về mặt giấy tờ, người đưa tôi đi giải khuây và tôi lập tức... mua chịu được một chiếc máy ảnh "sịn" tại Trung tâm Thương mại Sapa của người Việt Nam tại Ba Lan. Người bán máy ảnh không chỉ cho tôi nợ tiền mà còn tặng tôi những thiết bị, phụ kiện kèm theo và hướng dẫn tôi tận tình cách sử dụng những thiết bị, phụ kiện đó.

Mẹ Việt Nam (ảnh: Trần Hồng)
Mẹ Việt Nam (ảnh: Trần Hồng)

Ba tiếng đồng hồ tiếp theo, những người bạn Việt Nam tại Ba Lan đã gặp gỡ tôi và lập tức tôi được tặng thêm hai chiếc máy ảnh mới đẹp và hiện đại hơn rất nhiều so với những chiếc máy ảnh mà tôi đã gìn giữ từ khi tôi mới vào nghề. Tôi chỉ tiếc số tư liệu ở trong thẻ nhớ của các máy ảnh trước và cả những bức ảnh tuyệt đẹp về Ba Lan mà tôi đã "chớp" được trong khoảng thời gian ở đó cho tới khi bị mất máy ảnh.

Ông có thông báo về sự cố bất ngờ này với gia đình không, hay ông dấu nhẹm để mọi người khỏi lo lắng, thưa ông?

-Tôi có thông báo với gia đình và mọi người ở nhà đã rất lo lắng nhưng cô con gái lớn thì nạp thẻ từ nhà cho tôi vì tôi chỉ biết dùng chiếc máy di động cũ kĩ, cháu nói bố hãy yên tâm, chúng con sẽ lo cho bố có một chuyến đi trọn vẹn; cô con gái nhỏ viết trên facebook: "Bố tôi không ngoại ngữ, không tiền nong, không giấy tờ, đứng giữa thủ đô Ba Lan...". 

Tôi đã trải qua những thời khắc thật diệu kì và cả những thời khắc thật kinh khủng nhưng tôi được nhận ra: sự màu nhiệm của cuộc đời nằm trong chính trái tim và tình thương yêu của mỗi chúng ta. Tiền dù chúng ta có nhiều hay ít rồi cũng có thể mất cắp; những đồ dùng vật dụng chúng ta có gìn giữ thế nào rồi cũng có khi không cánh mà bay chỉ có tình thương yêu chân thật từ gia đình, từ bè bạn mới còn mãi và mang tới cho chúng ta những điều tuyệt diệu.

Bên cạnh tình thương yêu và chia sẻ chân thành từ những người con Việt Nam tại Ba Lan và CH Séc ông có thể chia sẻ cảm nhận của mình về cộng đồng những người Việt Nam tại đây?

- Cộng hòa Séc với những ngày "chu du" đây đó của tôi là một đất nước xinh đẹp, xanh tươi với không khí sạch sẽ không hề bụi bẩn. Người Việt Nam sinh sống ở đây rất tuyệt vời. Tôi có những người bạn đồng nghiệp đã hơn 70 tuổi mà vẫn đầy đam mê và nhiệt huyết với công việc làm báo. Họ tự lấy tin tức, viết bài và in ấn, phát hành tờ báo riêng của mình. Sẽ rất bất ngờ khi bạn biết rằng những người bạn đó có thu nhập hơn 100 triệu đồng Việt Nam mỗi tháng nhờ vào việc viết lách. Những đồng nghiệp này vẫn tự tay lái chiếc xe đẹp, tiện nghi và xông xáo đó đây đầy sức sống. 

Tôi đã được lang thang thưởng thức ẩm thực đường phố tại Séc và gặp những người bạn bán hàng ăn Việt Nam, thưởng thức món phở tuyệt ngon với giá 100k/ một bát. Đời sống của mọi người ở đây rất dễ chịu và thoải mái.

Ảnh: Trần Hồng
Ảnh: Trần Hồng

Ước mơ với 2.000 bức ảnh về Mẹ Việt Nam anh hùng và cơ hội mới

Trước khi mang tác phẩm sang Ba Lan đã khi nào ông có ước ao tổ chức một cuộc triển lãm ngoài biên giới Việt Nam?

Ước mơ là điều không ai có thể ngăn cản nổi với mỗi nghệ sĩ và tôi cũng không là ngoại lệ. Tôi từng ước ao mình có thể tổ chức được một cuộc triển lãm tại Mỹ để chia sẻ nỗi đau và kêu gọi hòa bình với những người mẹ ở đất nước này. Bởi tôi đã từng xem trên truyền hình, được thấy những bảng danh sách dày đặc những người con của nước Mỹ bị mất tại Đông Dương bởi chiến tranh. Không có sự mất mát nào kinh khủng và to lớn hơn. Nhưng ước mơ ấy chưa có cơ hội được thực hiện thì bất ngờ tôi lại được mang ảnh sang Ba Lan. Thực sự mà nói, kể cả nằm mơ tôi cũng chưa bao giờ nghĩ rằng tôi sẽ thực hiện được một cuộc triển lãm ảnh về mẹ ở Châu Âu, tại Ba Lan và tôi chỉ nghĩ: ước mơ sẽ mãi chỉ là mơ ước.

Đại tưỡng Võ Nguyên Giáp (Ảnh: Trần Hồng)
Đại tưỡng Võ Nguyên Giáp (Ảnh: Trần Hồng)

Khi có ước muốn thực hiện một cuộc triển lãm ảnh về Mẹ Việt Nam anh hùng tại Mỹ ông đã có những ý tưởng gì, ông có thể chia sẻ về điều này không?

- Tôi đã từng nói chuyện với một nữ chuyên gia người Mỹ chuyên nghiên cứu về Bác Hồ, bác Giáp và lịch sử Việt Nam, làm việc tại Hà Nội gần 50 năm với nhã ý được cung cấp khoảng 10 bức ảnh về những người mẹ Mỹ có con ngã xuống tại chiến trường Việt Nam hoặc Đông Dương nhưng điều đó chưa được hồi đáp thì lại có cơ hội thực hiện ước muốn này tại Ba Lan.

Sau cuộc triển lãm tại Ba Lan ông có ước muốn gì tiếp theo không, thưa ông?

- Tôi may mắn được gặp gỡ những người bạn Việt Nam yêu nghệ thuật sinh sống tại Ba Lan. Sau cuộc triển lãm ảnh về mẹ Việt Nam anh hùng tại Ba Lan do Hội Cựu chiến binh Việt Nam tại Ba Lan kết hợp với Hội những người con Việt Nam tại Ba Lan tổ chức nhân ngày 27/07 và 20 năm thành lập Hội Những Người Việt Nam tại Ba Lan thì chúng tôi có dự kiến sẽ thực hiện một cuộc triển lãm ảnh Trần Hồng với những tác phẩm Hội Họa của một Họa sĩ Việt Nam tại Châu Âu sẽ thực hiện tại Cộng Hòa Séc.

Xin cảm ơn ông về cuộc trò chuyện!