Đang rửa mũi thì ngừng thở
Bé Hà Khang A. (2,5 tháng tuổi, sống ở TP. Bắc Giang) vào viện trong tình trạng kích thích, tím tái toàn thân, thở gắng sức rõ, nhịp tim nhanh.
Trước đó, vì bé A. quấy khóc, khó chịu do nghẹt mũi nên gia đình đã dùng xilanh bơm nước muối sinh lý để rửa mũi cho bé. Tuy nhiên, khi đang rửa mũi thì bé xuất hiện cơn ngừng thở và tím tái toàn thân. Ngay lập tức, bé được người nhà hô hấp nhân tạo và đưa vào Bệnh viện Sản Nhi Bắc Giang.
Sau khi khám, các bác sĩ xác định bé A. bị hội chứng xâm nhập do dịch rửa mũi họng chảy qua thanh quản vào khí quản gây co thắt thanh, khí quản, khiến bé bị khó thở cấp tính và thiếu oxy trầm trọng. May mắn, gia đình đã kịp thời hô hấp nhân tạo cho trẻ trước khi nhập viện.
Với biện pháp cấp cứu kịp thời của các bác sĩ ở Khoa Cấp cứu, Hồi sức tích cực và Chống độc, bé đã qua cơn nguy kịch. 2 tiếng kể từ khi nhập viện, sức khoẻ bé đã ổn định, thở đều, da hồng hào, ăn sữa tốt. 2 ngày sau, bé được xuất viện.
Xi lanh rửa mũi (Ảnh minh hoạ) |
Thực tế, rửa mũi là một phương pháp hiệu quả trong phòng và hỗ trợ điều trị các bệnh về đường hô hấp. Tuy nhiên, nhiều bậc phụ huynh chưa trang bị đầy đủ kiến thức về phương pháp này, áp dụng sai cách, sử dụng sai dung dịch hoặc tuỳ tiện lạm dụng việc rửa mũi gây nên nhiều biến chứng nghiêm trọng ở trẻ như: Viêm họng, viêm tai giữa, tổn thương niêm mạc mũi, có thể khiến tình trạng nhiễm trùng của trẻ nặng hơn và thậm chí là đe doạ tới tính mạng của trẻ.
Trước đây, Khoa Cấp cứu, Hồi sức tích cực và Chống độc đã từng cấp cứu một trường hợp trẻ bị ngừng thở sau khi cha mẹ dùng nước muối sinh lý rửa mũi tương tự như bé A. Mới đây, Khoa cũng đã tiếp nhận điều trị cho bệnh nhi 11 tháng tuổi bị ngộ độc thuốc nhỏ mũi Naphazolin (thuốc nhỏ mũi cấm dùng cho trẻ dưới 6 tuổi). Rất may, bé được đưa vào bệnh viện cấp cứu kịp thời, không gây nguy hiểm tới tính mạng.
Trẻ có thể bị sang chấn tâm lý vì rửa mũi bằng xi lanh
Rửa mũi cho trẻ bằng nước muối sinh lý là thói quen của nhiều bậc phụ huynh khi thấy trẻ bị chảy mũi, nghẹt mũi do mắc các bệnh về đường hô hấp. Tuy nhiên, không ít cha mẹ vì thiếu hiểu biết nên đã vệ sinh mũi cho trẻ sai cách dẫn tới nhiều biến chứng nguy hiểm, thậm chí đe doạ tới tính mạng của trẻ.
BS.CKII. Lê Nguyệt Minh – Phó Trưởng Khoa Cấp cứu, Hồi sức tích cực và Chống độc, Bệnh viện Sản Nhi Bắc Giang - khuyến cáo: Trong trường hợp không cần thiết, các bậc phụ huynh tuyệt đối không được lạm dụng nước muối sinh lý để rửa mũi cho trẻ. Bởi trong mũi, họng của trẻ đều có một lượng dịch tự nhiên đủ để bôi trơn niêm mạc, có tác dụng ngăn cản sự xâm nhập của vi khuẩn và bụi bẩn.
Rửa mũi tại nhà cho trẻ (Ảnh minh hoạ) |
Việc thường xuyên rửa mũi bằng nước muối sinh lý để phòng bệnh có thể khiến trẻ bị nhiễm trùng nặng hơn do dụng cụ rửa mũi không được vô trùng. Không chỉ vậy, việc rửa mũi thường xuyên sẽ làm khô lớp chất nhầy có tác dụng giữ ẩm, sát khuẩn tự nhiên trong niêm mạc mũi trẻ. Nếu mất đi lớp chất nhầy này, trẻ rất dễ bị khô mũi. Khi ấy niêm mạc mũi sẽ tiết ra nhiều dịch nhầy hơn tụ lại ở mũi họng khiến trẻ nghẹt mũi, hay thở khò khè và ho, thậm chí gây viêm nhiễm mãn tính.
Chính vì thế, cha mẹ tuyệt đối không nên tự ý sử dụng xilanh để rửa mũi cho trẻ, nhất là trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ vì bơm xilanh có áp lực cao, dễ gây sặc và sang chấn tâm lý cho trẻ nhỏ. Hơn nữa, các loại có xilanh đầu nhọn, sắc sẽ làm chảy máu mũi, tổn thương niêm mạc mũi vốn đã mỏng, rất yếu và cực kỳ nhạy cảm với các tác động bên ngoài của trẻ.
Theo BS. Minh, với trẻ nhỏ dưới 2 tuổi, nếu muốn rửa mũi cho trẻ thì các bậc phụ huynh cần tham khảo ý kiến của bác sĩ chuyên khoa. Nếu có chỉ định thì gia đình nên được tư vấn, hướng dẫn thực hành bởi nhân viên y tế trước khi tự thực hiện cho trẻ tại nhà. Sau 4-5 ngày mà trẻ vẫn không có dấu hiệu cải thiện hoặc kèm theo dấu hiệu sốt, ho, đặc biệt ho có đờm, cha mẹ cần đưa trẻ đến cơ sở y tế để thăm khám và điều trị kịp thời.
Nhằm phòng ngừa các bệnh về đường hô hấp cho trẻ trong mùa đông, cha mẹ cần cho trẻ ăn đầy đủ các chất dinh dưỡng để tăng cường sức đề kháng, chống lại bệnh tật. Cùng với đó, luôn giữ ấm cơ thể cho trẻ, đặc biệt là vùng cổ, ngực, đeo khẩu trang cho trẻ khi ra ngoài, hạn chế để trẻ tiếp xúc với những nơi có khói, bụi, ô nhiễm,…