Trong Báo cáo tài chính hợp nhất đã kiểm toán năm 2019, CTCP Ô tô Trường Hải (Thaco) ghi nhận quy mô tổng tài sản đạt mức 106.794,5 tỷ đồng, tăng 31.928,8 tỷ đồng so với đầu năm.
Thông qua các công ty con, tập đoàn đã chi hàng nghìn tỷ đồng để thâu tóm những doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp, bất động sản.
Cụ thể, trong tháng 10/2019, CTCP Đầu tư Địa ốc Đại Quang Minh (Đại Quang Minh) đã hoàn tất việc nhận chuyển nhượng 47,94% cổ phần của CTCP Xây dựng và Phát triển Nhà Hoàng Anh (HAGL Land) từ CTCP Hoàng Anh Gia Lai (Mã CK: HAG) với số tiền là 2.777,9 tỷ đồng. Ngoài ra, Đại Quang Minh cũng đã hoàn tất việc nhận chuyển nhượng 52,06% cổ phần HA Land từ các cổ đông hiện hữu với số tiền là 2.863,25 tỷ đồng. Tổng các giao dịch mua lại là 5.641 tỷ đồng.
Sau các giao dịch này, tỷ lệ sở hữu của Thaco tại HAGL Land là 77,49%. Được biết, HAGL Land sở hữu 1 công ty con là Hoang Anh Gia Lai Myanmar - đơn vị sở hữu quyền thuê đất dài hạn để xây dựng và phát triển ác dự án bất động sản tại Myanmar.
Báo cáo cho thấy, tại thời điểm mua lại, tài sản thuần theo giá trị hợp lý của HAGL Land ở mức 9.805,8 tỷ đồng. Giao dịch giúp phát sinh khoản lãi 2.079,5 tỷ đồng. Trong đó, có 1.611,8 tỷ đồng thuộc về tập đoàn, phần còn lại thuộc về cổ đông không kiểm soát.
Trong tháng 9/2019, Thadi (công ty con của Thaco) đã thực hiện nhiều thương vụ thâu tóm cổ phần của nhiều doanh nghiệp trong lĩnh vực nông nghiệp từ CTCP Nông nghiệp Quốc tế Hoàng Anh Gia Lai (Mã CK: HNG).
Cụ thể, Thadi đã mua lại toàn bộ vốn góp tại Công ty TNHH Đầu tư và Phát triển Cao su Đông Dương (Đông Dương) với tổng giá trị là 3.055,2 tỷ đồng. Chênh lệch giữa giá trị đầu tư và giá trị tài sản thuần của Đông Dương phát sinh từ giao dịch này là 2.307,4 tỷ đồng.
Được biết, Đông Dương sở hữu 2 công ty con tại Campuchia. Các công ty con này đang sở hữu quyền thuê đất dài hạn để canh tác nông nghiệp với diện tích 9.634 ha.
Thadi còn hoàn tất nhận chuyển nhượng 99,875% vốn góp Công ty TNHH Đông Pênh (Đông Pênh) với giá trị chuyển nhượng là 2.871 tỷ đồng. Đông Pênh có 2 công ty con sở hữu quyền thuê đất dài hạn để canh tác nông nghiệp rộng 9.063 ha. Chênh lệch giữa giá trị đầu tư và giá trị tài sản thuần của Đông Dương phát sinh từ giao dịch này là 2.150,4 tỷ đồng.
Bên cạnh đó, Thadi cũng hoàn tất nhận chuyển nhượng toàn bộ vốn góp trong Công ty TNHH MTV Cao su Trung Nguyên (Trung Nguyên) từ HNG với tổng giá trị 1.700 tỷ đồng. Trung Nguyên sở hữu diện tích đất canh tác nông nghiệp rộng 3.765 ha tại Gia Lai. Chênh lệch giữa giá trị đầu tư và giá trị tài sản thuần của Đông Dương phát sinh từ giao dịch này là 509,58 tỷ đồng.
Việc mua cổ phần Đông Dương, Đông Pênh và Trung Nguyên được ban Tổng Giám đốc Thaco đánh giá là việc mua nhóm tài sản, không phải là hợp nhất kinh doanh. Giá phí của các giao dịch này được phân bổ cho các tài sản, nợ phải trả được mua dựa trên giá trị hợp lý tương ứng của các tài sản, nợ phải trả tại ngày mua.
Ngoài ra, Thaco cũng đã hoàn tất việc nhận chuyển nhượng 99,8% vốn góp tại CTCP Ô tô Huyndai Hưng Yên và 99,8% vốn tại CTCP Đầu tư Phát triển và Thương mại Dịch vụ Phú Xuân với tổng giá phí lần lượt là 122,1 tỷ đồng và 29,94 tỷ đồng.
Lũy kế cả năm 2019, lãi phát sinh từ giao dịch mua rẻ được Thaco ghi nhận đạt 2.296 tỷ đồng. Điều này góp phần tăng lãi thuần từ thu nhập khác của Thaco đạt mức 2.184 tỷ đồng, trong khi năm 2018 lỗ 16,1 tỷ đồng.
Năm 2019, Thaco ghi nhận doanh thu thuần đạt 56.607,7 tỷ đồng giảm 4,3% so với năm trước. Lợi nhuận gộp giảm tới 15,8% so với năm 2018, đạt mức 9.868,9 tỷ đồng.
Chi phí tài chính, chi phí bán hàng và chi phí quản lý doanh nghiệp tăng mạnh khiến lợi nhuận thuần từ hoạt động kinh doanh của Thaco giảm hơn một nửa so với năm 2018, đạt mức 3.386,3 tỷ đồng.
Tuy nhiên, nhờ có các khoản lợi nhuận khác từ giao dịch mua giá rẻ, lợi nhuận trước thuế của Thaco năm 2019 đạt 5.570,8 tỷ đồng, giảm 19,8% so với năm 2018. Doanh nghiệp này báo lãi sau thuế của công ty mẹ ở mức 4.820,19 tỷ đồng. Lãi cơ bản trên cổ phiếu (EPS) ở mức 2.858 đồng/cp./.
