Khi Fourier Intelligence trình diễn robot người máy GR-1 tại Hội nghị Trí tuệ Nhân tạo Thế giới (WAIC) diễn ra tại Thượng Hải vào tháng 7, nó ngay lập tức đã trở thành tâm điểm của sự chú ý.
Trong khi cộng đồng công nghệ toàn cầu đều đang tập trung phát triển phần mềm Trí tuệ Nhân tạo (AI) kể từ khi OpenAI ra mắt ChatGPT vào tháng 11, robot GR-1 do Trung Quốc sản xuất - được cho là có khả năng đi bộ trên hai chân với tốc độ 5km/h và mang vác được tải trọng lên tới 50kg - đã nhắc nhở mọi người về tiềm năng của robot hai chân, mà các công ty toàn cầu từ Tesla đến Xiaomi đang theo đuổi.
Đối với Fourier, một công ty khởi nghiệp có trụ sở tại Thượng Hải, GR-1 là một sự thành công không tưởng.
"Đây là một nỗ lực chưa từng có của chúng tôi - chúng tôi gần như không có bất kỳ tài liệu tham khảo nào khi phát triển công nghệ này", Alex Gu, người sáng lập và CEO của Fourier, nói trong một cuộc phỏng vấn gần đây với SCMP tại trung tâm tài chính của Trung Quốc.
Trong quá khứ, Fourier không phải công ty tập trung phát triển các robot người máy. Được đặt theo tên của nhà toán học và nhà vật lý người Pháp thế kỷ 19 Joseph Fourier, công ty ban đầu được thành lập vào năm 2015 tại trung tâm công nghệ Zhangjiang của Thượng Hải với mục tiêu phát triển robot phục hồi chức năng.
Các sản phẩm hiện tại của công ty bao gồm xe đạp thông minh, găng tay robot không dây và một loạt các thiết bị được hướng dẫn bởi máy tính giúp người dùng khôi phục chức năng cho tay và chân của họ.
Giống như nhiều người đồng nghiệp khác, Gu, 42 tuổi, tốt nghiệp ngành kỹ thuật cơ khí của Đại học Jiao Tong Thượng Hải, đã mơ ước từ lâu về việc tạo ra một con robot người máy riêng của mình.
Vì vậy vào năm 2019, sau khi Fourier đã thành công đưa các thiết bị phục hồi thông minh của mình vào hàng trăm bệnh viện và trung tâm chăm sóc y tế ở hơn 10 quốc gia, phần nào đã định vị được bản thân trong ngành công nghiệp, Gu quyết định đến lúc bắt đầu một dự án mới.
Vào thời điểm đó, rất hiếm công ty trên thế giới thành công trong việc ra mắt robot người máy do rào cản công nghệ và chi phí phát triển cao. Ở Mỹ, có một số dự án bao gồm Atlas của Boston Dynamics, công ty nổi tiếng với con robot chó Spot, và Digit của Agility Robotics.
Tại Trung Quốc, hầu hết các công ty đã chọn tập trung vào các sản phẩm như robot bốn chân. Tuy nhiên, Gu nghĩ rằng ông có thể làm tốt hơn.
"Nhiều công nghệ được sử dụng trong robot phục hồi chức năng về cơ bản có thể áp dụng cho robot người máy", Gu nói. "Robot người máy đòi hỏi các động cơ mạnh mẽ với trọng lượng nhẹ và chúng tôi có khả năng tự phát triển những công nghệ này".
GR-1 ra đời trong một phòng thí nghiệm nhỏ ở tầng một của trụ sở chính của Fourier, nơi một nhóm kỹ sư đang bận rộn điều chỉnh và thử nghiệm robot khi phóng viên đến thăm vào tháng trước. Đội ngũ đã đạt được một bước đột phá quan trọng vào năm 2022 - ba năm sau khi dự án bắt đầu - khi họ đã thành công làm cho con robot cao 1,65 mét này đứng dậy trên cả hai chân và đi bộ.
"Khi chúng tôi nhìn thấy nó đứng dậy lần đầu tiên, không cần bất kỳ dây nối và tự đi dạo quanh, điều đó đã là một sự khích lệ lớn cho tất cả các kỹ sư của chúng tôi" Gu nói. "Cảm giác giống như đang nuôi dưỡng một đứa trẻ sơ sinh".
Sau đó, Fourier đã đăng tải một video trực tuyến về GR-1 đang đi bộ, nhận được lời khen từ nhiều người xem, nhưng cũng có nhiều người hoài nghi về công nghệ này.
"Một số người xem ở nước ngoài nói rằng video được cắt ghép, tạo ra bằng máy tính", Gu nói. "Tôi hiểu rằng lĩnh vực này vẫn còn ở giai đoạn đầu và mọi người sẽ có nhiều ý kiến khác nhau, giống như một số người đã tranh luận cách đây 20 năm liệu xe điện có thể di chuyển trên đường hay không".
Ngoài những thách thức về mặt kỹ thuật, các nhà nghiên cứu và chuyên gia robot học đã cảnh báo rằng công ty vẫn phải đối mặt với những khó khăn lớn khi thương mại hóa robot người máy trên thị trường tiêu dùng chưa được kiểm chứng này.
"[Robot người máy] chủ yếu vẫn chỉ đang trong các phòng thí nghiệm và cực kỳ đắt đỏ", Zhang Xiaorong, giám đốc Viện nghiên cứu công nghệ Shendu của Trung Quốc nói. "Một robot người máy chất lượng tương đối cao có thể tiêu tốn tới hàng triệu nhân dân tệ".
Lei Jun, người sáng lập của tập đoàn điện thoại thông minh Trung Quốc Xiaomi, đã trình diễn trên sân khấu con robot người máy đầu tiên của công ty mang tên CyberOne vào tháng 8 năm 2022, được cho là có khả năng đi bộ, tuy nhiên vẫn chưa được tích hợp nhiều tính năng khác.
Chưa đầy hai tháng sau đó, Elon Musk, tỉ phú sáng lập Tesla, đã trình làng nguyên mẫu robot Optimus được mong đợi từ lâu trong sự kiện AI Day của công ty. Robot này đã đi bộ và nhảy múa trực tiếp trên sân khấu. Khán giả cũng được xem video robot Optimus thực hiện các tác vụ như mang hộp và di chuyển thanh kim loại.
Ông Musk nói tại hội nghị WAIC tháng trước rằng Optimus không được thiết kế để "có trí tuệ cao", mà để giúp con người trong việc "xử lý những nhiệm vụ nhàm chán, lặp đi lặp lại hoặc nguy hiểm".
Gu cho biết ông có những tầm nhìn tương tự với Musk, tuy nhiên thêm vào đó robot của Fourier "cũng có thể trở thành những người bạn tốt của con người bằng cách cung cấp giá trị cảm xúc".
Trong khi các robot người máy hiện tại vẫn còn "khoảng cách lớn so với con người về cả khả năng di chuyển và nhận thức", sự phát triển của các mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) - loại phần mềm là nền tảng của các trò chuyện trí tuệ nhân tạo như ChatGPT - có thể "thay đổi thời đại", Gu nói.
"LLM sẽ mang lại cho robot khả năng suy luận logic, khiến chúng trở nên giống con người hơn bao giờ hết", ông Gu cho hay.
Zen Koh, đồng sáng lập với Gu và là giám đốc chiến lược chính của Fourier, nói rằng đã có một số công ty trí tuệ nhân tạo liên hệ để thảo luận về khả năng hợp tác trong các mô hình ngôn ngữ lớn.
"Chúng tôi hy vọng sẽ làm việc với tất cả những công ty lớn", Koh nói.
Hiện tại, một số lượng nhỏ Robot GR-1 đã có mặt tại một số trường đại học và các công ty trí tuệ nhân tạo để nghiên cứu và phát triển. Gu dự định sẽ bắt đầu sản xuất hàng loạt vào cuối năm và giao hàng hàng ngàn đơn vị vào năm 2024.
Năm ngoái, Musk cũng tuyên bố rằng việc sản xuất có thể bắt đầu vào năm 2023.
Gu kỳ vọng robot người máy của Fourier có tiềm năng lớn trong các tình huống khác nhau như chăm sóc người cao tuổi, giáo dục và tiếp đón khách hàng. Ông tin rằng sản phẩm này sẽ tạo ra nguồn doanh thu lớn hơn so với robot phục hồi chức năng của họ trong 3 đến 5 năm tới.
Tuy nhiên, vẫn còn một quãng đường dài phải đi trước khi robot người máy trở thành một phần của cuộc sống hàng ngày của chúng ta, ông nói.
"Đừng mong chờ một phép màu sẽ xảy ra trong một hoặc hai năm - thậm chí đối với Tesla, chúng ta cũng phải để họ có thời gian để sản xuất những robot có tính ứng dụng cao", Gu nói.
"Tuy nhiên, cũng đừng đánh giá thấp khả năng rằng công nghệ này có thể sớm trở thành một phần trong cuộc sống gia đình của mọi người trong năm hoặc mười năm tới".
Theo SCMP