Hôm Chủ nhật tuần trước, ông Trump tiết lộ thông tin rằng tập đoàn dầu khí Exxon Mobil hoặc một công ty khác của Mỹ có thể vận hành các mỏ dầu ở Syria. Tuyên bố này lập tức vấp phải phản ứng tiêu cực từ các chuyên gia trong lĩnh vực pháp lý và năng lượng. Mỹ sẽ tăng cường hiện diện quân sự ở Syria nhằm ngăn chặn chiến binh Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng đánh chiếm các mỏ dầu – Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Mark Esper cũng tuyên bố.
Phát biểu tại một cuộc họp báo tổ chức tại Geneva, Thụy Sĩ chiều tối hôm thứ Ba sau khi tham gia cuộc họp với người đồng cấp Nga và Thổ Nhĩ Kỳ, Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif đã đề cập tới vấn đề này.
“Dường như nước Mỹ đang định ở lại để bảo vệ giếng dầu. Và ít nhất thì Tổng thống Trump cũng thành thật khi nói về điều mà Mỹ định làm” – ông Zarif nói – “Iran và Nga tới đó là theo lời mời của chính phủ Syria, và chúng tôi có dự định ở lại đó miễn là chính phủ mà người dân Syria vẫn muốn vậy”.
Ngoại trưởng Nga Lavrov nói rằng sự trở lại của các lực lượng quân sự Mỹ ở Syria, cùng việc họ được điều chuyển sang Iraq, đều “lấy cớ là để bảo vệ các giếng dầu khỏi tay IS”.
“Vấn đề cốt lõi ở đây là, mọi hành động khai thác các nguồn tài nguyên thiên nhiên của một quốc gia có chủ quyền mà không có sự chấp thuận của quốc gia đó đều là phi pháp, và đó là quan điểm mà chúng tôi chia sẻ” – ông Lavrov nói – “Những người đồng nghiệp Mỹ của chúng ta hiểu rõ quan điểm của chúng ta và chúng ta sẽ bảo vệ quan điểm đó”.
Ông Fahrettin Altun – Giám đốc truyền thông của Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan – cũng viết trên Twitter, khẳng định rằng: “Các nguồn tài nguyên thiên nhiên của Syria thuộc về người dân Syria”.
“Dầu hay các nguồn mang lại thu nhập khác nên được sử dụng vì mục đích tái xây dựng đất nước, cơ sở hạ tầng địa phương, hỗ trợ thường dân, những người mất nhà cửa, người tị nạn. Cũng giống như việc người dân Syria nên quyết định về tương lai chính trị của họ, họ cũng nên được cho phép quyết định về cách sử dụng các nguồn tài nguyên của họ” – ông Altun viết.
Đặc phái viên Mỹ về vấn đề Syria Joel Rayburn cũng có phát biểu trước báo giới tại Geneva, trong đó nêu bật quan ngại về “tình hình nguy hiểm kéo dài ở Đông Bắc Syria” đồng thời thúc giục tất cả các bên chung tay phối họp để xoa dịu tình hình.
Theo Reuters