“Đó không phải là sức nóng, mà là độ ẩm.”
Đây chính là vấn đề của hầu hết người dân tại Đông Nam Á đều phải hứng chịu vào mùa hè. Sự oi bức xảy ra khi độ ẩm quá cao, khiến mồ hôi không thể bốc hơi, dính vào da gây khó chịu.
Tình trạng này không chỉ ảnh hưởng đến cuộc sống mà còn có tác động đến hoạt động của hệ thống điều hòa không khí. Điều hòa là một thiết bị tiêu tốn năng lượng, chiếm 4% lượng khí nhà kính được trên toàn cầu, gấp đôi tổng phát thải của ngành hàng không.
Các chuyên gia cảnh báo rằng các hệ thống điều hòa hiện tại sẽ không thể đáp ứng đủ nhu cầu trong tương lai với điều kiện thời tiết nóng ẩm. Các máy điều hòa có hai chức năng chính là làm mát không khí và giảm độ ẩm. Tuy nhiên, hầu hết các thiết bị được thiết kế để tập trung vào chức năng làm mát và không được tối ưu hóa cho việc vận hành trong môi trường có độ ẩm cao.
Trong điều kiện ẩm ướt, con người luôn cảm thấy nóng hơn—thậm chí ở cùng mức nhiệt độ. Đó là lý do tại sao các chuyên gia đo lường ứng suất nhiệt thích sử dụng “nhiệt độ bầu ướt”, một phép đo nhiệt độ và độ ẩm kết hợp. Theo đó, 70 độ F với độ ẩm 40 phần trăm có thể cảm thấy tương đối thoải mái, trong vẫn nhiệt độ như vậy với độ ẩm 70 phần trăm sẽ khiến con người cảm thấy nóng bức, khó chịu.
Mọi người thường có xu hướng đặt máy điều hòa ở nhiệt độ thấp hơn vào những ngày ẩm ướt để giảm bớt sự khó chịu. Điều này khiến thiết bị phải sử dụng nhiều năng lượng hơn. Nihar Shah, giám đốc Chương trình Hiệu quả Làm mát Toàn cầu tại Phòng thí nghiệm Quốc gia Lawrence Berkeley cho biết: “Máy điều hòa có xu hướng làm mát quá mức để loại bỏ độ ẩm trong không khí. Trong trường hợp điều kiện thời tiết ẩm, máy điều hòa sẽ tiêu thụ nhiều năng lượng hơn mức cần thiết”.
Theo một nghiên cứu từ các nhà nghiên cứu tại Phòng thí nghiệm Năng lượng Tái tạo Quốc gia, hơn một nửa lượng khí thải của điều hòa đến từ các thiết bị loại bỏ độ ẩm trong không khí. Theo các nhà nghiên cứu đã lưu ý: “Việc quản lý độ ẩm bằng điều hòa cũng góp phần đẩy nhanh tình trạng biến đổi khí hậu”.
Khi nhiệt độ toàn cầu tăng lên, người dân tại khu vực nóng ẩm phải đầu tư nhiều tiền cho thiết bị làm mát. Theo Cơ quan Năng lượng Quốc tế, trung bình khoảng 10 chiếc điều hòa sẽ được bán mỗi giây giai đoạn 2023-2050. Trong đó, người dân Trung Quốc và Ấn Độ có thể mua hàng tỉ máy trong hàng chục năm tới trong bối cảnh thời tiết ngày càng khắc nghiệt. Số lượng máy khổng lồ có thể tạo thêm 100 tỉ tấn khí nhà kính từ nay đến 2050, tương đương lượng phát thải toàn cầu trong vòng hai năm.
Hiện đã có nhiều hệ thống điều hòa hiệu suất cao, cho phép làm mát trong nhà với lượng điện thấp hơn đáng kể, thậm chí có khả năng loại bỏ hơi ẩm tốt nhờ sử dụng chất làm khô. Tuy nhiên, để sản phẩm phổ biến trên thị trường, các quốc gia và tổ chức quốc tế phải cập nhật tiêu chuẩn thiết bị.
Tổ chức tư vấn năng lượng sạch RMI, Phòng thí nghiệm quốc gia Lawrence Berkeley và Đại học CEPT ở Ấn Độ, đang kêu gọi cập nhật các tiêu chuẩn và những phương pháp mới để kiểm tra máy điều hòa. Họ lập luận rằng máy điều hòa nên được kiểm tra khi chúng được sử dụng — ở các mức nhiệt độ và độ ẩm khác nhau với các tốc độ làm mát khác nhau, để người tiêu dùng biết các lựa chọn tốt nhất dành cho họ.
Ankit Kalanki, người quản lý các tòa nhà không carbon tại RMI cho biết: “Nhu cầu làm mát sẽ bùng nổ. Nếu nó vẫn sử dụng những công nghệ và tiêu chuẩn ngày nay, thì chúng ta sẽ nhận thêm hàng tá khí thải”.
Theo Washington Post
