Nhưng trong giai đoạn gần đây, dữ liệu mới được lưu trữ trên những máy chủ tập trung lớn. Ví dụ điển hình của việc này chính là Google và Amazon, những kẻ thu thập toàn bộ thông tin được tạo ra trên nền tảng của mình. Những trang web như vậy có toàn quyền kiểm soát cách sử dụng dữ liệu và là kẻ duy nhất có thể quyết định bán chúng cho ai, với mức giá bao nhiêu.
Tuy được nhiều người công nhận đây là một mô hình phù hợp với hiện đại nhưng nó vẫn chưa thể đạt tới sự hoàn hảo cần thiết. Dưới đây là hai lí do:
- Tập trung quá nhiều thông tin về một địa chỉ khiến chúng dễ trở thành mục tiêu tấn công của các hacker. Nếu một cuộc tấn công thành công, hàng triệu người dùng sẽ đối mặt với rủi ro bị trộm thông tin cá nhân hoặc thậm chí là dữ liệu tài chính.
- Các công ty lớn nhỏ chạy đua nhau về những trung tâm dữ liệu lớn hơn và tốt hơn, trả nhiều tiền hơn để có lợi thế. Nhưng cuối cùng thì chẳng có ai search Google mà xem kết quả ở trang 2 cả.
Hơn cả thế nữa: Tập trung dữ liệu
Còn có những thay thế tốt hơn cho việc lưu trữ và kiểm soát dữ liệu.
Công nghệ Blockchain cung cấp một mạng phân cấp được tổ chức bởi các thiết bị kết nối. Thay vì cho phép các tập đoàn tập trung dữ liệu và sử dụng nó theo ý họ, blockchain có thể trả lại khả năng này cho chính bản thân người dùng.
Một vài công ty đã tạo ra các giải pháp lưu trữ cá nhân hoàn toàn trên blockchain. Storj Labs là một ví dụ. Họ tạo ra một nền tảng lưu trữ đám mây hoàn toàn dựa trên công nghệ này.
Blockchain cũng cung cấp bảo mật cao hơn bởi dữ liệu được lưu trữ trên mỗi nút của hộ thống, khiến việc hack nó khó khăn hơn. Vận hành trên chuỗi cũng có nghĩa rằng các giao dịch có thể được thực hiện dưới dạng tiền kỹ thuật số, tránh khỏi các quy định và phiền phức.
Người dùng sẽ bắt đầu lấy lại quyền kiểm soát đối với các dữ liệu mà họ tạo ra và thậm chí là kiếm tiền từ chúng. Nền tảng dựa trên Blockchain của Streamr cho phép người dùng chia sẻ dữ liệu mà họ tạo ra và trao đổi chúng với người khác một cách minh bạch. CEO của công ty, Henri Pihkala, viết trên blog: "Việc phi tập trung hóa dữ liệu thời gian thực sẽ là một bước cần thiết để tiến tới giải phóng các dòng thông tin cá nhân, thương mại và máy tính khỏi sự kiểm soát của các tập đoàn khổng lồ. Nó sẽ mở ra một cấp độ mới của các ứng dụng phân cấp, vượt xa hơn so với những gì mà blockchain hiện nay đạt được và tự mình phân phối các file lưu trữ".
Blockchain chỉ là một ý tưởng hay nhưng không cần thiết?
Nhưng không phải ai cũng tin rằng công nghệ blockchain sẽ trụ lại giống như những đổi mới quan trọng khác. Hai trong số những lo ngại chính về công nghệ này xoay quanh sự thực tiễn của mô hình và khả năng được thừa nhận của nó.
Một số người đánh giá blockchain như là một điều dư thừa. Bởi blockchain có tiềm năng trong một vài kịch bản, song trong phần lớn trường hợp, ứng dụng của nó chỉ tạo ra những kết quả không cần thiết
Thêm vào đó, trong lĩnh vực quản lý dữ liệu và truyền thông, việc được thừa nhận là rất quan trọng. Kể cả khi Bitcoin đã trở thành một chủ đề nóng, nó vẫn còn là sản phẩm của thị trường ngách. Quan trọng hơn nữa, phần lớn các đồng tiền kỹ thuật số và các công ty blockchain không nhận được sự công nhận và thừa nhận rộng rãi mà ngành công nghiệp này đã hứa hẹn.
Nếu không nhận được sự thừa nhận rộng rãi, việc lưu trữ dữ liệu trên blockchain sẽ không hoạt động. Việc thiếu đi các nút sẽ loại bỏ bất kỳ lợi thế nào mà mô hình này cung cấp. Nó cũng làm giảm độ bảo mật, tốc độ, và khiến cho việc di chuyển dữ liệu trở nên khó khăn hơn.
Nếu lời hứa hẹn về tiêm năng rộng mở của blockchain không được thực thể hóa, thì ý tưởng về dữ liệu phân cấp sẽ mãi chỉ là một giấc mơ.
Điểm giao thoa của blockchain và dữ liệu
Mặc dù vẫn còn một số câu hỏi về việc công nghệ này thực sự hoạt động như thế nào, blockchain chắc chắn sẽ giúp mở ra một dạng thức mới trong việc quản lý và tiền tệ hóa dữ liệu.
Vì vậy, thay vì chú trọng vào việc mở rộng sự tập trung hóa dữ liệu, các công ty nên tranh đấu với việc làm thế nào để đón lấy sự phi tập trung hóa này. Mục đích chính của các công ty nên là tạo ra những quy trình có thể khiến cho việc chuyển đổi như vậy trở nên dễ dàng hơn. Nhưng, điều này có lẽ không đơn giản như việc thay đổi phần mềm, vì việc phi tập trung hóa cũng sẽ đi kèm với những thách thức của riêng nó.
Các doanh nghiệp phải tìm ra cách để giữ an toàn cho mạng lưới của mình. Quan trọng hơn, họ phải tạo ra các đường ống để giải quyết được một lượng dữ liệu đáng kể và một mạng lưới có thể duy trì chúng. Sự bảo mật cũng là một vấn đề, cho dù có nhỏ hơn, thì vẫn rất quan trọng.
Blockchain rất mạnh mẽ, nhưng nó cũng đã cho thấy một vài vết nứt trên bộ giáp của mình. Các công ty và đặc biệt là những công ty đang xử lý một lượng lớn những dữ liệu nhạy cảm, cần phải chắc chắn rằng hệ thống của họ được bảo vệ mạnh mẽ.
Trong khi các mô hình hiện tại vẫn chưa thể đối mặt với rủi ro sụp đổ, người ta đang đánh thức sức mạnh tiềm năng của các giải pháp quản lý dữ liệu thay thế. Khi mà công nghệ blockchain vẫn tiếp tục là dòng chủ đạo, chúng ta có thể kỳ vọng vào những thay đổi tích cực - từ việc giành lại quyền của người dùng với dữ liệu của chính họ để có thể chia sẻ thông tin mà không chịu sự kiểm soát của các tập đoàn. Blockchain cùng những người ủng hộ nó hoàn toàn có thể nắm lấy phần thắng và dẫn dắt cộng đồng trực tuyến tới một mô hình truyền thông tốt hơn, tự do hơn.
