Trong một tuyên bố đưa ra vào ngày 26/11, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã đặt tên cho biến chủng B.1.1.529 theo chữ cái Hy Lạp là Omicron. Cơ quan này cũng nói rằng những bằng chứng ban đầu cho thấy biến chủng này có khả năng tái lây nhiễm cao hơn so với các biến chủng khác, chỉ ra rằng những người từng mắc COVID-19 và đã phục hồi vẫn có thể bị nhiễm Omicron lần nữa.
WHO cho rằng Omicron còn gây ra mối nguy hiểm lớn hơn so với Delta, hiện đang hoành hành khắp thế giới.
Tuyên bố trên đánh dấu lần đầu tiên trong nhiều tháng qua WHO liệt một biến chủng của SARS-CoV-2 vào dạng “đáng lo ngại”. Delta cũng được liệt vào diện này. Theo cảnh báo mà cơ quan y tế của Liên minh châu Âu (EU) đưa ra hôm 26/11, Omicron gây ra nguy cơ “từ cao đến rất cao” đối với châu Âu.
Trung tâm Ngăn ngừa và Kiểm soát dịch bệnh châu Âu (ECDC) đã đưa ra bản đánh giá trong đó nhấn mạnh rằng vẫn còn “nhiều điều chưa chắc chắn liên quan tới khả năng truyền nhiễm, nguy cơ tái nhiễm, khả năng chống vaccine và nhiều đặc tính khác của biến chủng Omicron”.
Tuy nhiên, nguy cơ tổng quan mà Omicron gây ra đối với EU và Khu vực kinh tế châu Âu (Iceland, Liechtenstein và Na Uy) là “từ cao đến rất cao”, bởi có khả năng là các loại vaccine hiện nay không thể bảo vệ con người trước Omicron, và thực tế là nó có khả năng truyền nhiễm cao hơn.
Ngoài Nam Phi, Omicron cũng được phát hiện ở Israel, Hong Kong và Bỉ.
Trong hôm 26/11, Mỹ cùng với chính quyền nhiều nước và vùng lãnh thổ, bao gồm Anh và Hong Kong, đã ban hành chỉ thị giới hạn tiếp nhận người đến từ các nước ở phía Nam châu Phi, do sự xuất hiện của biến chủng mới. Trước đó, Nam Phi đã gọi lệnh cấm này là “phi lý”.
“Như một biện pháp phòng ngừa cho đến khi có thêm thông tin, tôi chỉ thị áp dụng thêm các biện pháp hạn chế di chuyển đối với những người đến từ Nam Phi và 7 quốc gia khác” – Tổng thống Mỹ Joe Biden nói trong một tuyên bố - “Những hạn chế mới sẽ có hiệu lực từ ngày 29/11. Chúng tôi sẽ tiếp tục tiếp thu ý kiến từ các cố vấn y tế và khoa học.”
Lệnh hạn chế được áp dụng với Nam Phi, Botswana, Zimbabwe, Namibia, Lesotho, eSwatini, Mozambique và Malawi. Chính sách này không áp dụng với công dân Mỹ, những người có thẻ Thường trú nhân của Mỹ.
Nhiều nước thành viên EU cũng nhất trí về việc nhanh chóng áp dụng các biện pháp giới hạn đối với 6 quốc gia ở châu Phi.
Canada cũng đóng cửa biên giới đối với những du khách từng đi qua các nước khu vực phía Nam châu Phi; Bộ trưởng Y tế Jean-Yves Duclos nói với các phóng viên trong hôm 26/11. Nga và Hong Kong cũng đưa ra các biện pháp tương tự.
Tại sao Trung Quốc quyết tâm duy trì chiến lược "zero COVID"?
Cuộc chạy đua của giới khoa học và các hãng dược
Trong khi đó, cộng đồng các nhà khoa học đang cố gắng tìm hiểu xem biến chủng mới có thể lây lan nhanh mức nào và liệu có có kháng lại các loại vaccine ngừa COVID-19 hiện tại hay không.
Công ty dược Moderna cho hay họ sẽ phát triển một mũi tăng cường chống lại biến chủng Omicron. Đây là 1 trong 3 chiến lược mà công ty đang thực hiện nhằm giải quyết mối đe dọa mới, trong đó còn bao gồm sử dụng một loại vaccine hiện hữu với liều cao hơn, Moderna cho hay.
BioNTech SE cho hay, họ kỳ vọng sẽ có thêm dữ liệu trong khoảng 2 tuần tới để đánh giá xem liệu chủng vaccine mà họ phát triển cùng với hãng Pfizer có phải chỉnh sửa lại để đối phó với biến chủng Omicron hay không.
“Chúng tôi mong muốn có thêm dữ liệu từ các cuộc thí nghiệm trong vòng 2 tuần tới. Dữ liệu này sẽ cung cấp thêm thông tin xem liệu B.1.1.529 có khiến chúng tôi phải điều chỉnh lại vaccine của mình hay không, trong trường hợp nó lan rộng ra toàn cầu” – BioNTech nói trong một tuyên bố.
BioNTech nói thêm rằng họ cùng với Pfizer có thể chỉnh sửa lại mũi tiêm của mình trong vòng 6 tuần lễ và phân phối lô hàng đầu tiên trong vòng 100 ngày.
AstraZeneca nói rằng họ đang tìm hiểu về tầm ảnh hưởng của biến chủng mới đối với vaccine của họ. “Như với các biến chủng mới khác, chúng tôi đang quan sát B.1.1.529 để hiểu thêm về nó cũng như tác động của nó tới vaccine” – AstraZeneca nói trong một tuyên bố, thêm rằng họ đang thực hiện các nghiên cứu ở Botswana và eSwatini để thu thập dữ liệu.
Novavax Inc cho hay họ đã bắt đầu nghiên cứu một phiên bản vaccine mới để đối phó với biến chủng Omicron và sẽ sớm cho ra mắt sản phẩm để thử nghiệm chỉ trong vòng vài tuần tới.Hãng này cũng nói rằng họ đang phát triển một loại protein hình gai dựa trên mẫu gene hiện có của Omicron.
Biến chủng "siêu đột biến" của COVID được phát hiện ở châu Á, Trung Đông
Biến chủng "siêu đột biến" của COVID khiến WHO họp khẩn ứng phó
