Đứng đầu danh sách các tỷ phú mới là CEO Stéphane Bancel của Moderna và CEO Ugur Sahin của BioNTech, công ty đã hợp tác sản xuất vaccine với Pfizer. Theo phân tích của People's Vaccine Alliance - một nhóm vận động bao gồm Oxfam, UNAIDS, Global Justice Now và Amnesty International - cả hai CEO này đều hiện có tài sản khoảng 4 tỷ USD.
Các giám đốc điều hành cấp cao của CanSino Biologics (Trung Quốc) và các nhà đầu tư ban đầu vào Moderna cũng đã trở thành tỷ phú khi cổ phiếu các công ty sản xuất vaccine tăng mạnh. Đà tăng được thúc đẩy bởi kỳ vọng lợi nhuận thu được từ vaccine Covid-19, báo hiệu cho triển vọng tương lai của các công ty.
 |
| CEO BioNTech Ugur Sahin (trái) và CEO Moderna Stéphane Bancel. Ảnh: VCG, Bloomberg. |
Giá cổ phiếu của Moderna đã tăng hơn 700% kể từ tháng 2/2020, trong khi BioNTech tăng 600%. Cổ phiếu của CanSino Biologics tăng khoảng 440% so với cùng kỳ. Vaccine Covid-19 một liều của CanSino Biologics đã được phê duyệt để sử dụng ở Trung Quốc vào tháng 2/2021.
Các nhà hoạt động cho rằng, sự xuất hiện của nhóm tỷ phú này càng làm tăng sự bất bình đẳng do đại dịch gây ra. Theo họ, 9 tỷ phú mới có tổng tài sản trị giá 19,3 tỷ USD, đủ để tiêm chủng cho khoảng 780 triệu người ở các nước nghèo.
"Những tỷ phú này phản ánh khoản lợi nhuận khổng lồ mà nhiều tập đoàn dược phẩm đang kiếm được từ sự độc quyền các loại vaccine", Anne Marriott, Giám đốc chính sách y tế của Oxfam, tuyên bố. "Những vaccine này được tài trợ bởi ngân sách công và trước hết phải mang lại lợi ích chung toàn cầu, chứ không phải lợi nhuận cho tư nhân", bà nói thêm.
Báo cáo của People's Vaccine Alliance được tung ra ngay dịp Hội nghị Thượng đỉnh Y tế Toàn cầu G20 diễn ra hôm 21/5, nơi các nhà lãnh đạo thế giới thảo luận về việc có nên bỏ quyền sở hữu trí tuệ đối với vaccine.
Tổng thống Mỹ Joe Biden ủng hộ động thái này, cho rằng sẽ giúp mở rộng nguồn cung vaccine toàn cầu và thu hẹp khoảng cách tiêm chủng giữa các nước giàu và nghèo. Những nước phản đối, chẳng hạn như Đức, đã lập luận rằng việc bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ là điều quan trọng đối với sự đổi mới và nói rằng việc loại bỏ các bằng sáng chế sẽ không làm tăng nguồn cung đáng kể, do năng lực sản xuất hạn chế và không đủ nguyên liệu thành phần.
Theo Tổ chức Y tế Thế giới, 87% liều vaccine đã được chuyển đến các nước có thu nhập cao hoặc trên trung bình, trong khi các nước thu nhập thấp chỉ nhận được 0,2%. Nhà kinh tế trưởng của IMF Gita Gopinath nói rằng, việc tiêm chủng cho 60% dân số toàn cầu vào giữa năm 2022 sẽ chỉ tốn 50 tỷ USD.
Albert Bourla, CEO Pfizer cho biết, công ty sẽ cung cấp 2 tỷ liều vắc vaccine cho các quốc gia có thu nhập thấp và trung bình trong 18 tháng tới. Pfizer dự kiến doanh số bán vaccine sẽ đạt tổng cộng khoảng 26 tỷ USD vào cuối năm nay, với tỷ suất lợi nhuận đạt 30%.
BioNTech đã nhận được 325 triệu euro (397 triệu USD) từ chính phủ Đức để phát triển vaccine. Công ty cam kết cung cấp vaccine cho các quốc gia có thu nhập thấp với giá gốc. "Chúng tôi đều biết rằng sẽ không có ai được an toàn cho đến khi mọi người đều an toàn", họ tuyên bố.
Cũng theo công ty, quy trình sản xuất phức tạp và thời gian xây dựng nhà máy mới kéo dài là những trở ngại lớn đối với việc tăng nguồn cung vaccine toàn cầu. "Bằng sáng chế không phải là yếu tố hạn chế", họ nói.
BioNTech đã kiếm được lợi nhuận ròng 1,1 tỷ euro (1,3 tỷ USD) trong ba tháng đầu năm, phần lớn nhờ vào thị phần doanh thu từ vaccine Covid-19, so với khoản lỗ 53,4 triệu euro (75,9 triệu USD) của cùng kỳ năm ngoái.
Doanh số vaccine Covid-19 của Moderna đạt 1,7 tỷ USD trong quý I/2021 và cũng là quý đầu tiên có lãi từ trước đến nay. Goldman Sachs dự kiến Moderna sẽ kiếm được 13,2 tỷ USD doanh thu vaccine Covid-19 vào năm 2021. Công ty này đã nhận được hàng tỷ USD tài trợ từ chính phủ Mỹ để phát triển vaccine.
AstraZeneca đã đồng ý cung cấp liều lượng với giá thấp nhất cho đến tháng 7 năm 2021. Riêng với các nước có thu nhập thấp và trung bình thì được hưởng giá thấp vĩnh viễn. Johnson & Johnson cũng cho biết sẽ cung cấp vaccine trên cơ sở phi lợi nhuận, miễn là khi thế giới tiếp tục phải hứng chịu đại dịch.
Theo VnExpress
