Bộ luật mới bao gồm 10 chương và tổng cộng 88 điều khoản, bao phủ các vấn đề như ngăn chặn và kiểm soát các bệnh dịch truyền nhiễm, thiết lập một hệ thống kiểm soát rủi ro và cảnh báo sớm, các cơ chế truy vết và theo dõi, quản lý các phòng thí nghiệm sinh học, bảo vệ đa dạng sinh học và các biện pháp ngăn chặn những kẻ khủng bố tấn công sinh học.
Luật này được phê chuẩn bởi Ủy ban Thường vụ Quốc hội Trung Quốc trong hôm thứ Bảy tuần trước, trong bối cảnh nước này từng phải đối mặt với nhiều thách thức do đại dịch COVID-19 gây ra.
Yuan Jie, một quan chức thuộc Ủy ban Thường vụ Quốc hội, nói với các hãng truyền thông rằng luật mới sẽ đóng vai trò “nền tảng” để bảo vệ an ninh quốc gia và sẽ dọn đường cho các bộ luật khác.
Yang Zhaoxia, Phó Giám đốc Trung tâm nghiên cứu luật sinh thái tại ĐH Lâm nghiệp Bắc Kinh, nói: “Trung Quốc giờ đối diện với môi trường quốc tế kém thân thiện hơn và rủi ro bị tấn công bằng vũ khí sinh học hay các bệnh truyền nhiễm gây ra do vũ khí sinh học đã trở thành điều rất thực tế trong môi trường mới này”.
“Bởi vậy, từ khía cạnh an ninh công và an ninh quốc gia, giới lãnh đạo Trung Quốc đang quan tâm nhiều hơn tới các vấn đề này”; ông nói thêm.
Ong Yang nói rằng Ủy ban Thường vụ đã tăng tốc tiến trình lập pháp bằng cách bỏ qua một vòng thảo luận điều chỉnh, điều này phản ánh sự cấp thiết liên quan tới vấn đề về dịch COVID-19.
Yu Wenxuan, Giám đốc Viện Luật Tài nguyên Môi trường thuộc ĐH Luật và Khoa học chính trị Trung Quốc, nói rằng Trung Quốc là quốc gia đầu tiên thông qua các bộ luật bao phủ hàng loạt vấn đề rộng lớn như vậy.
“Luật an ninh sinh học đã đưa ra những điều khoản chi tiết về nghiên cứu, phát triển và ứng dụng công nghệ sinh học, quản lý các nguồn lực sinh học, ngăn chặn sự xâm lấn của cá chủng loài lạ và bảo tồn đa dạng sinh học” – ông Yu nói.
Zhao Wei, Giáo sư thuộc trường ĐH Y tế phía Nam, nói rằng đại dịch COVID-19 là nguyên nhân khiến chính quyền đẩy nhanh tiến trình lập pháp, nhưng nói rằng luật mới giống như một “hướng dẫn mang tính tượng trưng” hơn bởi Trung Quốc vẫn cần có thêm điều luật chi tiết hơn để đề ra các biện pháp thực tiễn.
“Sau khi được phê duyệt, luật mới sẽ giúp chính quyền ở mọi cấp quan tâm hơn tới việc ngăn chặn và kiểm soát các loại bệnh truyền nhiễm” – ông Zhao nói.
“Lĩnh vực y tế công, vốn đã có nhiều vấn đề trong quá khứ, đã bị tụt hậu trong những năm gần đây, sau một thập kỷ trầm lắng kể từ dịch SARS năm 2003. Việc ngăn chặn và kiểm soát các bệnh dịch truyền nhiễm lớn…là ưu tiên hàng đầu trong tương lai và là hướng đi của các nghiên cứu khoa học trong tương lai” – ông Zhao nói thêm.
Vị Giáo sư nhấn mạnh rằng Điều 3 của bộ luật mới nêu bật tầm quan trọng của công tác quản lý các phòng thí nghiệm sinh học.
“Bộ Giáo dục mới đây cũng đã tổ chức nhiều cuộc họp tập trung vào vấn đề này…các vấn đề an toàn ở phòng thí nghiệm luôn hiện hữu ngay cả trong giai đoạn hậu SARS và đã từng xảy ra nhiều tai nạn trong phòng thí nghiệm sinh học” – ông Zhao nhấn mạnh.
