Những ngày gần đây, nhiều cơ sở y tế trên địa bàn TP.HCM thông báo về việc không còn vaccine để tiêm phòng cho trẻ trong Chương trình Tiêm chủng mở rộng. Điều này sẽ làm gián đoạn lịch tiêm phòng và có thể ảnh hưởng đến công tác phòng dịch trên địa bàn.
Thông tin này được Sở Y tế TP HCM xác nhận vào chiều 16/5, theo đó, vaccine DPT-VGB-HiB (vaccine 5 trong 1, để phòng bệnh bạch hầu, ho gà, uốn ván, viêm gan B, viêm phổi do Hib và viêm màng não mủ do Hib) được cấp lần gần nhất vào tháng 10/2022 và đã hết từ đầu tháng 3/2023. Còn vaccine DPT (phòng 3 bệnh bạch hầu, ho gà, uốn ván hấp phụ) được cấp gần nhất là tháng 2/2023 cũng đã hết từ đầu tháng 5/2023.
Bên cạnh đó, các loại vaccine khác trong Chương trình Tiêm chủng mở rộng chỉ còn rất ít, sẽ hết trong vài tháng tới nếu không được cung cấp thêm. Theo dự kiến, đến cuối tháng 5/2023, TP sẽ hết các loại vaccine viêm gan B, vaccine viêm não Nhật Bản; đến giữa tháng 6/2023, sẽ hết vaccine lao (BCG); đến tháng 7/2023 sẽ hết vaccine bại liệt (bOPV) và vaccine sởi; đến tháng 8 /2023 sẽ hết vaccine uốn ván (VAT) và đến hết tháng 9/2023 sẽ hết vaccine sởi và rubella (MR).
Cũng theo Sở Y tế TP HCM, từ trước đến nay, hàng tháng, Sở luôn chỉ đạo Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP (HCDC) báo cáo dự trù vaccine trong Chương trình Tiêm chủng mở rộng cho Dự án Tiêm chủng mở rộng khu vực phía Nam (do Viện Pasteur TP HCM đảm trách) và được cung ứng vaccine từ Viện 2 tháng. Lần gần nhất, HCDC nhận vaccine là ngày 24/4/2023 (gồm các vaccine BCG, bOPV, viêm não Nhật Bản, sởi, uốn ván và viêm gan B).
Tuy nhiên, đến ngày 3/4, Bộ Y tế ban hành văn bản số 1810/BYT-KH-TC về việc triển khai thực hiện các nhiệm vụ thuộc Chương trình mục tiêu Y tế - Dân số chuyển thành nhiệm vụ chi thường xuyên. Từ năm 2023, Bộ Tài chính không bố trí ngân sách trung ương cho Bộ Y tế mua vaccine cho tiêm chủng mở rộng, vitamine A cho trẻ em dưới 5 tuổi, thuốc kháng HIV (ARV), thuốc chống lao cho các đối tượng không có thẻ Bảo hiểm y tế... mà đề nghị thực hiện theo quy định về phân cấp ngân sách.
Bộ Y tế cũng đề nghị UBND các tỉnh, TP bố trí ngân sách địa phương và các nguồn huy động hợp pháp khác để triển khai mua sắm, cung ứng thuốc, vaccine nêu trên (bao gồm cả việc cung ứng vaccine phòng bệnh do vi rút Rota theo Nghị quyết số 104/NQ-CP ngày 15/8/2022 của Chính phủ về lộ trình tăng số lượng vaccine trong Chương trình tiêm chủng mở rộng giai đoạn 2021- 2030) theo quy định.
Bên cạnh đó, Bộ Y tế yêu cầu “UBND các tỉnh, TP khẩn trương chỉ đạo Sở Y tế và các đơn vị liên quan chủ động xây dựng kế hoạch, triển khai mua sắm, cung ứng thuốc, vắc xin... theo quy định, phục vụ công tác tiêm chủng mở rộng và phòng chống dịch, bệnh tại địa phương”.
Trước tình hình mới này, Sở Y tế TP HCM đã chuẩn bị sẵn sàng nguồn lực và xây dựng Kế hoạch cung ứng vaccine trong chương trình Tiêm chủng mở rộng tại TP HCM năm 2023, trong đó chỉ đạo các đơn vị trực thuộc tiến hành thủ tục mua sắm theo đúng quy định, cụ thể là giao HCDC khẩn trương xây dựng kế hoạch đấu thầu vaccine thuộc chương trình.
Ngày 12/5, Sở Y tế TPHCM nhận được công văn hỏa tốc của Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương và Sở cũng đã có văn bản gửi dự trù vaccine chương trình Tiêm chủng mở rộng trong những tháng còn lại của năm 2023 và dự trữ trong 6 tháng đầu năm 2024 để được cung ứng trở lại như trước.
“Mặc dù tình trạng tạm gián đoạn cung ứng một số loại vaccine trong chương trình Tiêm chủng mở rộng như hiện nay tại TP HCM là bất khả kháng, Sở Y tế chỉ đạo các cơ sở tiêm chủng mở rộng trên địa bàn vẫn duy trì hoạt động thường xuyên theo lịch cố định để tiêm chủng các loại vaccine hiện còn; đồng thời lập danh sách trẻ đến lịch tiêm chủng nhưng chưa được tiêm để mời ra tiêm ngay khi các vaccine được cung ứng trở lại. Sở Y tế TP rất mong Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương sớm cung ứng trở lại các vaccine thuộc chương trình Tiêm chủng mở rộng”- Sở Y tế TP HCM thông tin.
Trước đó, trả lời báo giới, lãnh đạo các trung tâm y tế trên địa bàn TP HCM lâm vào tình trạng thiếu hụt vaccine gây ảnh hưởng lớn đến Chương trình Tiêm chủng mở rộng, nhất là ảnh hưởng trực tiếp đến tài chính người dân khi phải tiêm vaccine dịnh vụ.
Bác sĩ Phạm Văn Tuấn - Giám đốc Trung tâm Y tế huyện Bình Chánh (TP HCM) - cho biết, Trung tâm thường xuyên rơi vào cảnh thiếu vaccine Tiêm chủng mở rộng, hiện tại đang thiếu vắc xin "5 trong 1". Để không gián đoạn lịch tiêm, Trung tâm y tế buộc phải yêu cầu trạm y tế hướng dẫn đưa trẻ tiêm vaccine dịch vụ.
Còn đại diện một số trạm y tế phường trên địa bàn TP HCM cho biết, tiêm chủng mở rộng rất quan trọng đối với một trạm y tế cả về chỉ tiêu thi đua lẫn hoạt động, nhưng các trạm y tế hiện đang thiếu nhiều vaccine Tiêm chủng mở rộng khiến cán bộ nhân viên đứng trước nguy cơ bị hạ thi đua trong thời gian qua.