Dữ liệu từ văn phòng công tố Ukraine cho thấy gần 95.000 vụ án hình sự đã được mở kể từ năm 2022 chống lại binh lính “vắng mặt không phép” và tội nghiêm trọng hơn là đào ngũ trên chiến trường.
Số trường hợp đã tăng mạnh theo từng năm diễn ra chiến tranh, và riêng năm 2024 đã chiếm gần 2/3 tổng số trường hợp tính từ khi chiến sự bùng nổ. Với hàng chục nghìn binh sĩ thiệt mạng hoặc bị thương, sự suy giảm quân số mà Ukraine khó có thể gánh chịu được.
Giờ đây, một số đơn vị đang bổ sung quân số của mình bằng cách tiếp nhận những binh sĩ đã được tuyên bố vắng mặt không phép trước đó.
Một trong số đó là Lữ đoàn 47 tinh nhuệ của Ukraine. Đơn vị này đã đăng tải một bài viết trên mạng xã hội vào tháng trước để mời những người lính từng bỏ trốn tham gia trở lại.
“Mục đích của chúng tôi là mang đến cho mọi người lính cơ hội quay trở lại và nhận ra tiềm năng của mình”, bài đăng có đoạn. Lữ đoàn cho biết trong hai ngày đầu tiên đã có hơn 100 đơn đăng ký được gửi đến.
Viacheslav Smirnov, người đứng đầu bộ phận tuyển dụng của sư đoàn 47, cho biết vào thời điểm 2 tuần sau khi ra thông báo: “Có một làn sóng đơn đăng ký xuất hiện, nhiều đến mức chúng tôi vẫn không thể xử lý hết trước khi có đơn mới”.
Theo Reuters, hai đơn vị quân đội Ukraine cho biết họ chỉ tuyển mộ những binh sĩ đã vắng mặt không phép chứ không phải những người từng đào ngũ trong lúc chiến đấu.
Hành vi vắng mặt không phép được quân đội Ukraine coi là hành vi phạm tội nhẹ hơn. Một dự luật được ký thành luật gần đây trên thực tế đã xóa tội cho những binh sĩ lần đầu đào ngũ, với điều kiện là họ quay trở lại vị trí chiến đấu.
Hàng nghìn quân Ukraine tham gia lại
Đại tá Oleksandr Hrynchuk, Phó giám đốc quân cảnh Ukraine, nói với các phóng viên hôm 3/12 rằng đã có 6.000 binh sĩ vắng mặt không phép đã trở lại phục vụ trong tháng trước, trong số đó có 3.000 người quay lại vị trí trong vòng 72 giờ kể từ khi luật được ký thông qua.
Mykhailo Perets, một sĩ quan thuộc tiểu đoàn K-2 thuộc Lữ đoàn 54 của Ukraine, cho biết tiểu đoàn của ông đã thuê hơn 30 binh sĩ từng vắng mặt không phép ở các đơn vị khác.
"Các lý do [cho việc bỏ trốn] rất khác nhau: đối với một số người, việc nhanh chóng thích nghi với chiến trường là quá khó khăn, những người khác đã phục vụ trong một hoặc hai năm với tư cách là người điều khiển máy bay không người lái đủ tiêu chuẩn nhưng sau đó được gửi ra tiền tuyến vì không có đủ bộ binh", Perets cho hay.
Binh sĩ này nói thêm rằng những người nộp đơn cũng bao gồm những người đàn ông đã kiệt sức và bỏ chạy sau khi tham chiến 7 hoặc 8 năm, đã từng chiến đấu với lực lượng được Nga hậu thuẫn ở miền đông Ukraine trước năm 2022.
Gil Barndollar, chuyên gia đến từ tổ chức nghiên cứu Ưu tiên Quốc phòng có trụ sở tại Mỹ, cho biết sự gia tăng số binh sĩ Ukraine vắng mặt trái phép rất có thể là do kiệt sức.
Các quân nhân Ukraine trước đây cho biết việc thiếu người thay thế cho những binh sĩ hy sinh đã tạo nên gánh nặng hết sức to lớn cho những binh sĩ còn lại, khiến họ kiệt sức cả về thể chất và tinh thần.
Barndollar cũng nhấn mạnh độ tuổi trung bình của binh sĩ cũng là một vấn đề nghiêm trọng.
"Một đội quân gồm những người đàn ông, thường có sức khỏe kém, ở độ tuổi 40, tất cả các yếu tố khác đều như nhau, sẽ kiệt sức sớm hơn và gặp vấn đề về tinh thần nhanh hơn một đội quân có sức khỏe tốt gồm những người trẻ, từ 20 hoặc 25 tuổi", ông nói.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky phản ứng trước các về vấn đề nhân lực bằng cách lập luận rằng Ukraine thiếu vũ khí chứ không phải con người, đồng thời chống lại áp lực của Mỹ trong việc hạ độ tuổi nhập ngũ tối thiểu từ 25 xuống 18.
Ông nói trong một cuộc phỏng vấn với Sky News tuần trước rằng các đồng minh của Kiev chỉ có thể cung cấp các thiết bị cần thiết cho 1/4 trong số 10 lữ đoàn mới mà Ukraine đã thành lập trong năm qua.