Ngày hội khởi nghiệp đổi mới sáng tạo quốc gia - Techfest Vietnam 2016 vừa được Bộ KH&CN tổ chức. Techfest là một trong những sự kiện thường niên lớn nhất dành cho cộng đồng khởi nghiệp đổi mới sáng tạo được Bộ KH&CN chủ trì, phối hợp cùng các đối tác trong và ngoài nước tổ chức từ năm 2015.
Năm nay, diễn ra trong 2 ngày 12 - 13/11/2016 tại Hà Nội, ngày hội này được tổ chức với quy mô gấp đôi cả về số khách tham dự cũng như số nhà đầu tư và doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo tham gia. Ban tổ chức ước tính, Techfest 2016 thu hút khoảng 2.000 lượt khách tham dự; 100 nhà đầu tư trong nước và quốc tế; cùng 100 doanh nghiệp khởi nghiệp.
Phát biểu tại lễ khai mạc Techfest 2016, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam nhận định, so với năm ngoái, Techfest năm nay có không khí hội, vui và đông hơn rất nhiều. “Qua tham quan các gian hàng, tôi nhận thấy không khí khởi nghiệp đổi mới sáng tạo đã thực sự lan tỏa rất tốt”, Phó Thủ tướng nói.
Cũng tại đây, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam đã nêu ra 10 mong muốn của cộng đồng doanh nghiệp Khởi nghiệp sáng tạo (KNST) cũng là 10 vấn đề cần được các bộ, ngành tập trung hỗ trợ, tháo gỡ để hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo Việt Nam có thể “bứt” lên, thực sự phát triển lớn mạnh.
Thứ nhất, cần có thật nhiều Quỹ đầu tư, có thật nhiều nhà đầu tư thiên thần, phải có những cơ chế tài chính trung gian để thu hút vốn. Vì vậy, điều đầu tiên doanh nghiệp KNST muốn là làm sao để các thủ tục chứng nhận đầu tư, thủ tục thành lập Quỹ đầu tư và thủ tục công nhận Quỹ đầu tư được thuận lợi hơn.
Thứ hai, cũng liên quan đến vấn đề vốn, đó là cộng đồng doanh nghiệp KNST rất muốn Chính phủ, trung ương, các cấp, các ngành cũng dành những Quỹ đầu tư cho KNST. Những Quỹ đầu tư này có thể giống như các Quỹ đầu tư mạo hiểm khác hoặc có thể đầu tư song hành với các Quỹ đầu tư mạo hiểm, các nhà đầu tư thiên thần. “Ở đây, cơ chế của Việt Nam, đầu tư này là đầu tư rủi ro, thường đầu tư rủi ro nên cần có sự đầu tư ban đầu để tạo điều kiện cho các doanh nghiệp khởi nghiệp phát triển”, Phó Thủ tướng nói.
Thứ ba, Phó Thủ tướng nhận định, các doanh nghiệp rất muốn có một môi trường kinh doanh thông thoáng và rất sợ “giấy phép con”. Và đặc biệt, đặc điểm của các doanh nghiệp KNST là thường liên quan đến CNTT và online trên mạng, do đó họ rất sợ các kiểu“giấy phép con” liên quan đến online.
Thứ tư, bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ là điều doanh nghiệp nào cũng muốn nhất là các doanh nghiệp công nghệ. Doanh nghiệp muốn làm sao các thủ tục đăng ký bảo vệ sở hữu trí tuệ phải nhanh, thông thoáng và đặc biệt là cần có một cơ chế để giúp doanh nghiệp có thể biết được nhanh những công nghệ nào, những sở hữu trí tuệ nào đã được bảo hộ rồi, đã có người làm rồi để họ không mất công mất sức làm.
Thứ năm, các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo rất cần sự hỗ trợ ban đầu để tiếp cận với thị trường. Ví dụ như các ứng dụng ý tế làm sao đến được các bệnh viện. Những chương trình trọng điểm, những sản phẩm trọng điểm cấp nhà nước chỉ là một phần. Điều quan trọng nhất là rất muốn nhà nước hỗ trợ để những sản phẩm ban đầu này vào được thị trường, ra nước ngoài thì doanh nghiệp rất cần có sự chỉ đạo của các bộ, ngành.
Thứ sáu là về vấn đề thuế. Theo Phó Thủ tướng, nói đến thuế, nhiều người nghĩ là doanh nghiệp KNST sẽ muốn được hỗ trợ về thuế doanh thu, thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập cá nhân nhưng quan trọng nhất đối với cộng đồng này là thuế khi chuyển nhượng vốn, kèm với đó có thể là cơ chế về thuế để hỗ trợ các doanh nghiệp KNST cũng như doanh nghiệp nói chung đầu tư cho nghiên cứu và triển khai.
Thứ bảy, doanh nghiệp KNST rất muốn được tạo điều kiện để những hub, những không gian sáng tạo, làm việc - hoặc là nhà nước, các bộ, ngành làm hoặc là chỉ đạo các trường đại học. Ngoài ra, cũng có thể giúp đỡ các đơn vị đã xây dựng những không gian làm việc chung để ở những địa điểm này, cộng đồng KNST gặp nhau, gặp các nhà đầu tư thiên thần, gặp các nhà tư vấn. “Nội dung công việc này cũng đã có chỉ đạo ở một số nơi, bắt đầu có một số trường đại học cũng đã bắt đầu triển khai. Tuy nhiên, doanh nghiệp khởi nghiệp vẫn muốn việc này được làm nhanh hơn và đều hơn nữa”, Phó Thủ tướng chia sẻ.
Thứ tám là vấn đề tư vấn. Phó Thủ tướng cho biết, cộng đồng doanh nghiệp KNST thường nhỏ, không có tiềm lực nên cũng không có nhiều kinh nghiệm cọ sát thị trường nhất là đối với thị trường chứng khoán và luật pháp quốc tế, cho nên họ rất muốn có sự hỗ trợ tư vấn. Cụ thể, các công ty luật, nhà nước hay các tổ chức như VCCI cần có các chương trình tư vấn pháp lý miễn phí cho cộng đồng này để họ yên tâm đưa ý tưởng của mình vào khởi nghiệp. Ngoài ra, cộng đồng doanh nghiệp KNST còn cần được hỗ trợ về nghiệp vụ kế toán, bởi họ cũng không có điều kiện để tiếp cận những đơn vị chuyên về nghiệp vụ kế toán.
Thứ chín, với các trường đại học, ngoài việc tạo các không gian chung, doanh nghiệp KNST rất muốn đẩy mạnh nghiên cứu trong trường đại học, kết nối trường đại học với các viện nghiên cứu và nhất là với các doanh nghiệp; đưa không khí, tinh thần khởi nghiệp chung vào trường đại học, từ đó không chỉ cung cấp nguồn nhân lực cho các doanh nghiệp khởi nghiệp và còn là những cá nhân khởi nghiệp tiềm năng. Phó Thủ tướng nhấn mạnh: “Điều này các trường đại học đóng vai trò cực kỳ quan trọng. Cộng đồng doanh nghiệp khởi nghiệp rất mong Bộ GD&ĐT lưu tâm đến việc này”.
Thứ mười, Phó Thủ tướng cho hay, các doanh nghiệp KNST làm ra sản phẩm, rất mong muốn có được khách hàng lớn. Vì thế, nhà nước làm thế nào để khuyến khích được có các tập đoàn lớn hợp tác cùng các doanh nghiệp khởi nghiệp và điều quan trọng hơn đây cũng chính là những doanh nghiệp sau này sẽ sẵn sàng mua lại toàn bộ doanh nghiệp KNST để họ có vốn tiếp tục làm những ý tưởng khởi nghiệp mới.
Phó Thủ tướng khẳng định, điều quan trọng hơn cả là các bộ, ngành hãy bằng những văn bản, những sự chỉ đạo thật cụ thể giúp tháo gỡ cho cộng đồng doanh nghiệp KNST. Thực hiện được những điều này thì những mong muốn, kỳ vọng về quốc gia khởi nghiệp, vươn ra biển lớn mới có thể trở thành hiện thực được. “Tôi đề nghị các bộ, ngành, các cơ quan, tổ chức hãy bằng hành động để những chủ trương của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ trở thành hiện thực. Chúc cộng đồng KNST Việt Nam phát triển lớn mạnh, không còn chỉ là tiềm năng mà có sức mạnh thực sự”, Phó Thủ tướng nhấn mạnh.
