Hai nhà lãnh đạo “đã thảo luận về khu vực Ấn Độ-Thái Bình Dương tự do và cởi mở”, ông Suga cho hay trong cuộc họp báo tại Nhà Trắng. “Chúng tôi nhất trí rằng, trong lúc Nhật Bản và Mỹ tiếp tục tiên phong để thúc đẩy tầm nhìn thông qua các nỗ lực vững chắc, chúng tôi cũng sẽ hợp tác với các nước khác và khu vực khác, trong đó bao gồm ASEAN”, Australia và Ấn Độ”.
“Chúng tôi cũng có cuộc thảo luận nghiêm túc về tầm ảnh hưởng của Trung Quốc đối với hòa bình và thịnh vượng của khu vực Ấn Độ-Thái Bình Dương, và toàn thế giới” – ông Suga nói – “Chúng tôi nhất trí phản đối mọi nỗ lực thay đổi hiện trạng bằng vũ lực hoặc đe dọa ở Biển Đông, biển Hoa Đông và sự đe dọa các nước khác trong khu vực”.
Một khối liên minh không chính thức giữa mỹ, Nhật Bản, Austrlaia và Ấn Độ - nhóm Bộ Tứ, tên chính thức là Đối thoại An ninh Bốn bên – hiếm khi trở thành tâm điểm của chính trị toàn cầu kể từ khi được thành lập cách đây hơn 1 thập kỷ, nhưng sự tham gia tích cực của Mỹ giờ lại là điểm quan trọng trong chính sách đối ngoại của chính quyền Tổng thống Joe Biden.
Thủ tướng Suga xác nhận rằng “tình hình ở Đài Loan và Tân Cương” cũng được hai bên thảo luận, nhưng từ chối cung cấp thông tin chi tiết.
Tổng thống Biden nói rằng hai nước đã nhất trí làm việc với nhau về cấc vấn đề an ninh liên quan tới Trung Quốc và Triều Tiên, nhưng không nhắc tới Đài Loan. Ông cũng nhắc tới các thỏa thuận về phát triển chung công nghệ 5G, chuỗi cung ứng bán dẫn, trí tuệ nhân tạo, công nghệ gen và máy tính lượng tử.
“Thủ tướng Suga và tôi đã cam kết củng cố khối đồng minh Mỹ-Nhật, vì an ninh chung” – lãnh đạo Mỹ nói – “Chúng tôi cam kết sẽ cùng làm việc để đối phó với những thách thức từ Trung Quốc và những vấn đề như Biển Đông, biển Hoa Đông, cũng như Triều Tiên, nhằm đảm bảo tương lai của khu vực Ấn Độ-Thái Bình Dương tự do và cởi mở”.
Cuộc gặp giữa ông Biden và ông Suga là cuộc gặp thượng đỉnh trực diện đầu tiên giữa lãnh đạo Mỹ với một lãnh đạo nước ngoài kể từ khi ông nhậm chức hồi tháng 1 năm nay. Cuộc gặp này có sự tham gia của Cố vấn An ninh Quốc gia Jake Sullivan, Bộ trưởng Tài chính Janet Yellen, Bộ trưởng Quốc phòng Lloyd Austin và Bộ trưởng Thương mại Gina Raimondo, điều cho thấy có rất nhiều vấn đề đã được đem ra thảo luận.
Phái đoàn của ông Suga bao gồm Phó Chánh văn phòng Nội các Manabu Sakai, cố vấn đặc biệt của Thủ tướng Masashi Adachi và ông Shigeru Kitamura, Tổng Thư ký Hội đồng An ninh Quốc gia.
Thủ tướng Suga cho hay các cuộc thảo luận song phương cũng tái khẳng định sự ủng hộ của Mỹ đối với quan điểm của Nhật về một nhóm đảo không có người ở trên biển Hoa Đông, mà phía Nhật gọi là Senkaku còn phía Trung Quốc gọi là Điếu Ngư.
“Tổng thống Biden một lần nữa thể hiện cam kết của Mỹ trong việc bảo vệ Nhật Bản, bao gồm việc áp dụng Điều 5 của Hiệp ước hợp tác và An ninh chung Nhật-Mỹ đối với quần đảo Senkaku” – ông Suga nói.
Trong chuyến thăm Tokyo hồi tháng trước, Ngoại trưởng mỹ Antony Blinken tuyên bố rằng quan điểm của Trung Quốc đối với nhóm đảo này là một ví dụ về những hành động ngày càng “hung hăng” của họ ở bên ngoài.
