Internet là không gian phát triển
Phát biểu tại Hội thảo Internet Day 2025, Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Phạm Đức Long cho rằng Internet Việt Nam đang bước sang một giai đoạn phát triển mới, nơi ưu tiên lớn nhất không còn nằm ở tốc độ hay độ phủ hạ tầng, mà ở năng lực xây dựng niềm tin số phục vụ phát triển kinh tế - xã hội.
Theo ông Phạm Đức Long, bước sang giai đoạn phát triển mới, vấn đề đặt ra không còn là mở rộng Internet về quy mô hay tốc độ, mà là chủ động định hướng phát triển Internet Việt Nam theo cách nào để phát huy đầy đủ những thành tựu đã đạt được, phục vụ mục tiêu phát triển nhanh, bền vững và bao trùm cả đất nước.
Trong bối cảnh đó, Internet không chỉ là hạ tầng kỹ thuật, mà là không gian phát triển, nơi khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số được kết nối, vận hành và chuyển hóa thành các giá trị thực tiễn.
"Một Internet phát triển bền vững trước hết phải là Internet của niềm tin. Đó là niềm tin giữa con người với con người trong môi trường số; là niềm tin của toàn bộ hệ sinh thái số, nơi các nền tảng công nghệ, dữ liệu và cộng đồng cùng vận hành và cùng tạo ra giá trị", lãnh đạo Bộ KH&CN nói.
Niềm tin đó không tự nhiên hình thành, mà cần được Nhà nước, xã hội và doanh nghiệp cùng kiến tạo thông qua thể chế và các chuẩn mực chung.
Trên nền tảng đó, Internet Việt Nam đã và đang chuyển dịch theo những xu hướng rất cụ thể, gắn chặt với thực tiễn phát triển của đất nước.
Trước hết, Internet Việt Nam đang chuyển từ không gian phát triển chủ yếu dựa vào sự tự điều chỉnh của các chủ thể tham gia vào không gian được quản trị thay thế bằng thể chế, pháp luật và các chuẩn mực rõ ràng hơn, phù hợp với vai trò ngày càng lớn hơn của Internet trong đời sống kinh tế - xã hội.
Cùng với đó, Internet Việt Nam đang chuyển từ không gian truyền tải thông tin sang không gian định hình hành vi và quyết định xã hội. Thuật toán, nền tảng và trí tuệ nhân tạo đang tác động sâu rộng đến tiêu dùng, du lịch và các lựa chọn của con người.
Internet Việt Nam cũng đang chuyển từ khai thác dữ liệu phân tán sang cách tiếp cận coi dữ liệu là nguồn lực phát triển quan trọng, cần được quản trị và sử dụng có trách nhiệm.
Internet đối mặt rủi ro đa tầng
Theo ông Nguyễn Trường Giang, quyền Giám đốc Trung tâm Internet Việt Nam (VNNIC), Internet hiện đối mặt với nhiều nhóm rủi ro phức tạp, bao gồm sự cố hạ tầng vật lý như đứt cáp hay trung tâm dữ liệu gián đoạn, các cuộc tấn công mạng và tấn công định tuyến, bên cạnh tình trạng lạm dụng tài nguyên Internet và gia tăng lừa đảo trực tuyến. Đây là những yếu tố trực tiếp đe dọa độ ổn định, khả năng kết nối và niềm tin của người dùng.
Trước bối cảnh đó, VNNIC thời gian qua đã triển khai nhiều giải pháp kỹ thuật nhằm bảo vệ Internet ngay từ gốc. Các biện pháp tập trung vào quản lý tài nguyên Internet, nâng cao an toàn định tuyến và tên miền, triển khai công nghệ xác thực và bảo mật tài nguyên để giảm thiểu rủi ro. Nhờ nỗ lực này, tỷ lệ sự cố kỹ thuật liên quan đến tài nguyên và định tuyến đã giảm mạnh qua từng năm, góp phần duy trì hoạt động ổn định cho các nhà mạng và dịch vụ số.
Cùng với bảo đảm hạ tầng, nhiều giải pháp làm sạch môi trường Internet cũng được áp dụng. VNNIC thúc đẩy cơ chế bảo vệ tên miền, sử dụng trí tuệ nhân tạo và máy học trong giám sát, phát hiện hành vi lạm dụng, cảnh báo sớm rủi ro. Hệ thống tiếp nhận phản ánh từ cộng đồng giúp nhận diện nhanh các trường hợp vi phạm, qua đó xử lý kịp thời, bảo vệ người dùng và doanh nghiệp.
Ông Nguyễn Trường Giang nhấn mạnh Internet chỉ thực sự an toàn và tin cậy khi nội dung và các ứng dụng số được xây dựng có trách nhiệm, tuân thủ pháp luật và nhận được sự chung tay của xã hội. Mỗi cơ quan báo chí, doanh nghiệp dịch vụ số, tổ chức và cá nhân đều là một mắt xích quan trọng để tạo ra không gian mạng lành mạnh, ổn định.
Theo ông, Internet là một hệ sinh thái đa lớp. Độ an toàn và tin cậy chỉ có thể được bảo đảm khi toàn bộ chuỗi – từ hạ tầng cốt lõi, tài nguyên Internet, dịch vụ số cho tới nội dung – vận hành đồng bộ và hiệu quả. Hạ tầng phải bền vững, tài nguyên cần được bảo vệ, dịch vụ phải ổn định và nội dung phải đáng tin cậy.
Từ đó, VNNIC kêu gọi cộng đồng Internet, doanh nghiệp hạ tầng, nhà cung cấp dịch vụ số và người dùng cùng hợp lực để xây dựng và phát triển một Internet Việt Nam an toàn, tin cậy và bền vững – đáp ứng yêu cầu của chuyển đổi số quốc gia và lợi ích lâu dài của người dân, doanh nghiệp.
Thứ trưởng Phạm Đức Long cho biết sau gần 3 thập kỷ phát triển, Internet đã trở thành một phần không thể tách rời của đời sống kinh tế - xã hội Việt Nam. Chúng ta đã đạt được độ phủ hạ tầng rộng khắp, hạ tầng ngày càng hiện đại, mức độ tham gia của xã hội vào môi trường số ngày càng sâu, chất lượng Internet được cải thiện rõ rệt, tiệm cận trình độ và phát triển.
Theo các bảng xếp hạng quốc tế gần đây, đến tháng 10/2025, tốc độ Internet băng rộng cố định của Việt Nam đã vươn lên nhóm dẫn đầu thế giới, xếp thứ 10 toàn cầu; tốc độ Internet di động băng rộng xếp thứ 15 thế giới. Sau gần một năm thương mại hóa, mạng 5G đã phủ sóng 59% dân số, tạo nền tảng quan trọng cho phát triển kinh tế số, chính phủ số và xã hội số.
