Chủ động cách ly, cô lập nguồn lây
PGS.TS. Trần Như Dương cho hay, hiện COVID-19 chưa có vaccine phòng bệnh cũng như chưa có thuốc điều trị đặc hiệu. Vì vậy, một trong những biện pháp quan trọng nhất để phòng, chống dịch COVID-19 là cắt đứt đường lây truyền. Để làm được điều này thì phải cách ly, cô lập nguồn lây và không cho nguồn lây đó có cơ hội phát tán virus lây lan trong cộng đồng.
Việc cách ly, cô lập nguồn lây là cơ sở để tổ chức cách ly đối với các trường hợp có liên quan đến ca bệnh và liên quan đến bệnh nhân nghi ngờ mắc COVID-19. Riêng các trường hợp F1 là những đối tượng tiếp xúc vòng 1 với bệnh nhân COVID-19 hoặc nghi ngờ mắc bệnh nên phải đặc biệt chú ý.
Theo Bộ Y tế, F1 là chính là những người tiếp xúc trực tiếp với ca bệnh xác định hoặc ca bệnh nghi ngờ trong vòng 2m, không kể là tiếp xúc trong thời gian bao lâu. Đã tiếp xúc trực tiếp với nguồn lây nên F1 là đối tượng có nguy cơ rất cao bị lây bệnh từ người bệnh, có thể coi F1 chính là những bệnh nhân tiềm tàng.
Chính vì thế, việc truy vết F1 ngay khi phát hiện ca bệnh COVID-19 hoặc ca bệnh nghi ngờ là yếu tố cực kỳ then chốt, quyết định trong việc chống dịch.
 |
|
PGS.TS. Trần Như Dương điều tra, giám sát dịch tại Đà Nẵng (Ảnh: Lê Bảo, Minh Thùy)
|
“Chiến lược hiện nay của chúng ta trong chống dịch tại cộng đồng đó là phát hiện và cách ly. Muốn phát hiện sớm không có cách nào khác là giám sát và xét nghiệm. Một trong cách quan trọng để phát hiện được F1 chính là phải truy vết. Do đó, việc chống dịch trên mọi miền Tổ quốc, ở các địa phương là phải tuân thủ nguyên tắc bất di bất dịch: “Truy vết F1 một cách thần tốc” - phải nhanh chóng, kiên quyết không được bỏ sót F1. Nếu không may để lọt trường hợp F1 trong cộng đồng, nguy cơ cao người đó sẽ trở thành người bệnh, phát tán virus SARS-CoV-2” – ông Dương nói.
Lúc đó, nguy cơ lây lan đầu tiên là trong chính gia đình của họ, sau đó lây lan ra cơ quan, cộng đồng, các nhóm họp, tập trung đông người. Khi ấy, dịch sẽ không ngăn chặn được nữa. Vì vậy, việc truy vết, cách ly tập trung bắt buộc đối với F1 là một trong những điều kiện cực kỳ quan trọng và mang tính chiến lược bắt buộc phải làm.
Không để F1 tự cách ly tại nhà
Trước những ý kiến thắc mắc về việc F1 có thể được tự cách ly tại nhà hay không, PGS.TS. Trần Như Dương nhấn mạnh: Bộ Y tế yêu cầu cách ly tập trung, bắt buộc đối với tất cả những trường hợp thuộc diện F1, kiên quyết không cho F1 tự cách ly tại nhà.
Thực tế, việc cách ly tại nhà là hoàn toàn không triệt để, khó kiểm soát. Chỉ cần người F1 lơ là, mất cảnh giác hoặc vi phạm quy định đi ra ngoài (người nhiễm bệnh chưa được phát hiện ra) thì nguy cơ gieo rắc virus rất lớn, tạo thành lỗ thủng trong hệ thống phòng dịch.
Bộ Y tế đã ban hành hướng dẫn cụ thể, chi tiết về việc cách ly tập trung tại các cơ sở cách ly tập trung, trong đó có đối tượng F1.
Các F1 là đối tượng có nguy cơ cao mắc bệnh, lây nhiễm virus, cho nên vào khu cách ly, việc sắp xếp từ phòng ốc, đồ dùng sinh hoạt đến việc cách ly thế nào đều phải tuân thủ theo sự hướng dẫn của Bộ Y tế và được thực hiện bởi cơ quan quản lý. Theo dõi y tế phải được tiến hành bởi nhân viên y tế tại các khu cách ly tập trung.
Việc tuân thủ các quy định trong khu cách ly là vô cùng cần thiết để tránh lây nhiễm chéo. Bộ Y tế đã xây dựng các biện pháp rất chặt chẽ, yêu cầu các cơ sở cách ly tập trung, các nhân viên tại các cơ sở đó, người được cách ly tuân thủ nghiêm túc để tránh nguy cơ nhiễm bệnh. Khi tuân thủ đúng các quy định này, người dân yên tâm là đã đảm bảo được việc phòng chống lây nhiễm bệnh trong khu cách ly. Khi vào khu cách ly tập trung, đối tượng cách ly phải ở trong phòng, không gặp gỡ ai, không tụ tập đông người, hạn chế đi ra ngoài, hạn chế tối đa việc nói chuyện với người khác.
PGS.TS. Trần Như Dương chia sẻ, cuộc chiến chống COVID-19 là cuộc chiến của toàn dân, không riêng gì của ngành y tế hay của chính quyền. Cuộc chiến này cần có sự chung sức đồng lòng của tất cả người dân, trong đó “mỗi gia đình là 1 pháo đài, mỗi người dân là 1 chiến sĩ”. Mỗi người đều phải có trách nhiệm công dân đối với toàn xã hội, mình vì mọi người, mọi người vì mình. Có như vậy, chúng ta mới tạo ra được sức mạnh to lớn chống lại COVID-19.
Để cùng nhau phòng, chống dịch, mỗi người dân phải tuân thủ nghiêm các hướng dẫn phòng dịch của ngành y tế (đeo khẩu trang nơi công cộng, rửa tay thường xuyên, thực hiện khai báo y tế...
