Trao đổi với VietTimes chiều 30/7, ĐBQH Nguyễn Sỹ Cương (hiện là Phó chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội) xác nhận việc đã gửi ý kiến chất vấn bằng văn bản cho Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải (GTVT) Nguyễn Văn Thể.
Nội dung chất vấn xoay quanh việc đào tạo, tuyển dụng và sử dụng phi công ở Tổng công ty Hàng không Việt Nam (Vietnam Airlines; viết tắt: VNA). Cụ thể, tập trung vào 3 vấn đề: Chất lượng đầu vào của ứng viên phi công; Tồn tại trong quá trình huấn luyện, kiểm tra, phỏng vấn phi công; Thời hạn khi nghỉ việc và bồi hoàn chi phí đào tạo đối với phi công.
Trong văn bản chất vấn, Đại biểu Cương cho biết, qua nghe phản ánh và tiếp xúc với một số phi công VNA (trong đó có cả người nhà ông), ông nhận thấy một số vấn đề "không nhỏ, uy hiếp an toàn bay nếu không được xem xét một cách nghiêm túc".
"Những gì tôi nêu dưới đây là sự thật và tôi có ý kiến vì mục tiêu xây dựng cũng như bảo vệ một thương hiệu quốc gia", Phó chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội viết.
Đầu tiên, đối với vấn đề chất lượng đầu vào của ứng viên phi công, ĐBQH Nguyễn Sỹ Cương cho rằng, những năm bao cấp trước đây, phi công học ở Pháp, Úc thì việc tuyển chọn đầu vào rất khắt khe, từ sức khỏe cho tới kiến thức, kỹ năng bay. Nhưng kể từ khi VNA thực hiện chính sách “xã hội hóa” – năm 2013 để tuyển chọn số lượng phi công cho định hướng phát triển của Hãng thì “việc tuyển dụng chỉ mang tính hình thức”.
“Gần như bất cứ đối tượng nào đủ tiền đóng học (của 1 danh sách các trường VNA chọn, Cục Hàng không phê chuẩn) là có thể đi học. Đa số các trường dạy bay này là các trường nhỏ lẻ, ít có tên tuổi ở Mỹ”- ông Cương viết.
Vị ĐBQH đến từ đoàn Ninh Thuận lo ngại “chi phí thấp nên chất lượng giảng dạy cũng thấp theo”. Ông lấy ví dụ về trường hợp lùm xùm tại trường AHART vào năm 2015, khi đó trường này phá sản khiến học viên phải về nước nửa chừng, vừa mất tiền vừa mất thời gian.
Thứ hai, ông Cương nêu ra những tồn tại trong quá trình huấn luyện, kiểm tra, phỏng vấn phi công
"Hiện tượng ra giá 20.000-25.000 USD cho 1 lần phỏng vấn chuyển loại từ Lái phụ A321 sang lái phụ máy bay khác như A350 hoặc B787, phỏng vấn nâng cấp lái phụ thành Cơ trưởng… diễn ra ngày càng trắng trợn. Đa số các phi cộng thuộc diện phỏng vấn này sẽ nhận điện thoại trực tiếp, đề cập tới việc nộp tiền", vị ĐBQH nêu vấn đề.
Ông Cương cho rằng “sự việc trên không thể do 1 cá nhân mà phải có tổ chức, VNA lên danh sách học viên dự phỏng vấn, đoàn bay 919 thực hiện việc phỏng vấn”.
 |
|
Có hay không chuyện phi công Vietnam Airlines phải "bôi trơn" để được chuyển loại? (Ảnh mang tính chất minh họa - Nguồn: VNA)
|
Theo ĐBQH Nguyễn Sỹ Cương, với các yêu tố nêu trên, đội ngũ giáo viên đội bay A321 phải làm việc vô cùng vất vả để đảm bảo chất lượng đầu ra của các phi công.
“Khi giáo viên đánh trượt học viên, thì sẽ có điện thoại hoặc chỉ đạo từ cấp trên để nhân nhượng. Vì vậy, thực trạng mặt bằng chất lượng đang bị giảm sút rất nhiều, nguy cơ xảy ra mất an toàn rất cao”, văn bản chất vấn nêu ra một tình trạng mà theo ông Cương là "đã, đang và sẽ xảy ra và kết quả là chất lượng phi công đa số là kém".
Thứ ba, ĐBQH Nguyễn Sỹ Cương đề cập đến những vấn đề mà ông cho là "chưa hợp lý" về thời hạn nghỉ việc và bồi hoàn chi phí đào tạo đối với phi công ở Vietnam Airlines.
Vị đại biểu này nêu rằng, thời gian qua, việc phi công người Việt Nam của VNA bỏ việc hàng loạt có lý do bắt nguồn từ chế độ lương và các chế độ chính sách khác đối với phi công còn nhiều hạn chế, thậm chí bất công.
"Tôi mong Bộ trưởng quan tâm xem xét, có những giải pháp để chấn chỉnh những vấn đề tôi nêu ra trên đây, với tư cách là cơ quan quản lý nhà nước về hàng không. Đề nghị Bộ trưởng cho tôi biết ý kiến giải quyết" - đại biểu Nguyễn Sỹ Cương kết thúc văn bản chất vấn bằng một đề nghị.
Trao đổi với VietTimes, ông Cương cho biết, ý kiến chất vấn bằng văn bản này thực tế đã được ông gửi đến Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải từ cách đây hai tháng. Nhưng đến thời điểm này, vẫn chưa nhận được báo cáo giải trình ý kiến từ ông Thể và Bộ GTVT.
Yêu cầu Vietnam Airlines rà soát, có báo cáo giải trình
Liên quan đến nội dung chất vấn của ĐBQH Nguyễn Sỹ Cương, ngày 25/7/2018, Bộ GTVT đã có văn bản số 8109/BGTVT–VP gửi Vietnam Airlines.
Tại văn bản đóng dấu "hỏa tốc", Bộ trưởng Bộ GTVT yêu cầu Vietnam Airlines khẩn trương rà soát, có báo cáo giải trình về các nội dung mà đại biểu Quốc hội nêu.
Thậm chí, Bộ còn nhắc VNA về cách giải trình. Đó là "lưu ý bám sát vào câu hỏi và trả lời thẳng vào nội dung vấn đề, làm rõ việc có hoặc không có trình trạng ý kiến của đại biểu nêu, giải pháp chấn chỉnh".
"Nội dung giải trình, phục vụ trả lời Đại biểu Quốc hội yêu cầu gửi về Bộ Giao thông Vận tải (qua văn phòng Bộ) trước ngày 31/7/2018 để tổng hợp, báo cáo Bộ trưởng", văn bản nêu rõ.
Để làm rõ hơn các vấn đề liên quan, chiều 30/7, phóng viên đã liên hệ với một lãnh đạo Bộ GTVT - người được giao phụ trách Vietnam Airlines. Tuy nhiên, vị này cho biết đang bận họp.
Trong nỗ lực liên hệ khác, một cán bộ của Văn phòng Bộ GTVT xác nhận việc Bộ này đã có văn bản gửi tới Vietnam Ailines để yêu cầu làm rõ các nội dung mà đại biểu Nguyễn Sỹ Cương đã nêu.
Tuy vậy, cập nhật đến thời điểm trao đổi, vị này cho biết Vietnam Airlines vẫn chưa có báo cáo giải trình gửi về Bộ. Nhắc lại rằng, hạn chót mà Bộ trưởng Bộ GTVT đề ra cho VNA là " trước ngày 31/7/2018"./.
