Tiên lượng tử vong vì loài vi khuẩn lạ
Theo các bác sĩ, bệnh nhân nhiễm vi khuẩn V. vulnificus có diễn biến rất nặng, nhanh chóng xuất hiện sốc nhiễm khuẩn, suy đa tạng với tỷ lệ tử vong cao.
Điển hình là bệnh nhân Nguyễn Văn Đ., 59 tuổi, sống ở TP. Hải Phòng. Anh Đ. có tiền sử bệnh gan do uống rượu nhiều. Trước đó, anh Đ. đã ăn hải sản chưa được nấu chín kỹ và nhập viện ngày 30/6 trong tình trạng đau bụng vùng thượng vị và quanh rốn, nôn và tiêu chảy nhiều lần kèm sốt cao 39-40 độ C.
Sau vài giờ, bệnh nhân nhanh chóng rơi vào tình trạng sốc nhiễm khuẩn, suy đa phủ tạng (hôn mê, suy hô hấp, tuần hoàn, gan, thận, rối loạn đông máu và chuyển hóa nặng), kèm theo tình trạng nổi ban phỏng nước, xuất huyết, hoại tử diện rộng da, cân, cơ vùng tứ chi, cấy khuẩn 2 mẫu máu đều dương tính với V. vulnificus.
Mặc dù đã được điều trị kháng sinh mạnh ngay từ đầu, thở máy, lọc máu liên tục, thuốc vận mạch nâng huyết áp và các biện pháp điều trị hồi sức tích cực khác nhưng bệnh vẫn nặng lên nhanh chóng, tiên lượng tử vong. Gia đình đã xin cho bệnh nhân về sau 4 ngày điều trị.
Bệnh nhiễm trùng máu do V. vulnificus gây tử vong cao, lên đến 50%, thậm chí 90% nếu bệnh nhân có sốc nhiễm khuẩn tụt huyết áp tại thời điểm nhập viện và thường tử vong trong vòng 48 giờ mặc dù được điều trị tích cực.
Loài vi khuẩn có khả năng trốn thoát khỏi hệ miễn dịch của con người
Vi khuẩn V. vulnificu có khả năng trốn thoát khỏi hệ miễn dịch của cơ thể người. Vi khuẩn này vượt qua được hàng rào bảo vệ đầu tiên của đường tiêu hóa và da.
Sau khi xâm nhập vào máu, vi khuẩn có các cơ chế làm giảm khả năng thực bào của cơ thể (khả năng một số tế bào miễn dịch ở người tiêu diệt các thể xâm nhập bằng cách nuốt và phân hủy chúng). Vi khuẩn xâm nhập, sống sót, nhân lên và gây bệnh trong cơ thể bệnh nhân. Vi khuẩn sinh ra nhiều độc tố gây độc tế bào và phá hủy tế bào cơ thể người, như: độc tố phân hủy protein VvpE, độc tố ly giải tế bào Vvha.
Lớp vỏ chứa lipopolysaccharis (LPS) của vi khuẩn sẽ kích hoạt cơ thể giải phóng cơn bão cytokin gây sốc nhiễm khuẩn. Vi khuẩn có thể lây qua đường ăn uống khi người dân ăn hải sản sống hoặc nấu chưa kĩ, đặc biệt là hàu. Thống kê với 180 bệnh nhân nhiễm trùng do V. vulnificus cho thấy có tới 92,8% bệnh nhân có ăn hàu sống trong vòng hai ngày trước đó. Thời gian ủ bệnh là từ 3-6 tiếng/ngày.
Đã có trường hợp người dân bị thương khi tham gia các hoạt động trên biển, như bơi lội, câu cá, cầm nắm hải sản và nhiễm vi khuẩn qua những vết thương rất nhỏ như vết đâm bởi đuôi con tôm, vỏ hàu khi tắm biển. Tình trạng nhiễm trùng có thể xảy ra khi người bệnh phơi nhiễm với các vết thương có từ trước với vi khuẩn V. vulnificus.
Tất cả mọi người đều có thể bị mắc bệnh theo cơ chế lây bệnh trên. Tuy nhiên, có những nhóm người dễ bị mắc bệnh hơn gồm những người nghiện rượu, mắc bệnh gan mạn tính: viêm gan, xơ gan, Tan máu bẩm sinh, suy giảm sức đề kháng, đái tháo đường, suy thận mạn, u lympho,… Nam giới, đặc biệt là nam giới tuổi cao dễ mắc bệnh hơn nữ giới.
Để chủ động phòng, tránh loại vi khuẩn lạ này, các bác sĩ Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 khuyến cáo người dân không ăn hải sản chưa được nấu chín, tránh bị thương khi tham gia các hoạt động có nguy cơ tiếp xúc vết thương với vi khuẩn như: tắm biển, câu cá biển, đánh bắt và chế biến hải sản,… Nếu xuất hiện vết thương, người dân cần thận trọng khi tiếp xúc với nước biển, nước lợ, hải sản sống. Nên đi khám ngay tại các cơ sở y tế khi xuất hiện các biểu hiện bất thường ở đường tiêu hóa, sưng nóng đỏ đau tại vết thương, đau hoặc nổi ban, bọng nước ở chân tay sau khi nghi ngờ có tiếp xúc với nguồn bệnh.
| V. vulnificus thường sống tự do trong nước biển hoặc nước lợ (vùng cửa sông) hoặc kí sinh trong các loài thủy sinh có vỏ như tôm, hàu … Vi khuẩn này có thể gây hoại tử cân cơ rất nhanh, do đó còn được gọi là “vi khuẩn ăn thịt người. Theo các chuyên gia, vi khuẩn V. vulnificus là phẩy khuẩn gram âm, thuộc vi khuẩn hệ bình thường của môi trường biển trên toàn thế giới. Vi khuẩn đã được phân lập từ nước biển, trầm tích, và nhiều loại hải sản như tôm, hàu, cá và sò. Nhiệt độ cao và nồng độ sắt cao phù hợp cho sự phát triển của vi khuẩn. Đặc điểm gây bệnh của V. vulnificus là gây nhiễm trùng da và mô mềm nhanh chóng dẫn đến tình trạng viêm tấy, bầm tím, phỏng nước lớn, và hoại tử cân cơ, cần phẫu thuật sớm, thậm chí cắt cụt chi. Khi bệnh nhân bị nhiễm trùng huyết, bệnh sẽ diễn biến nhanh dẫn đến sốc nhiễm khuẩn, suy chức năng đa phủ tạng, rối loạn đông máu và rối loạn chuyển hóa nặng, tỷ lệ tử vong cao. Thậm chí, những trường hợp qua được giai đoạn cấp tính vẫn có thể tử vong do hậu quả của suy đa tạng kéo dài. |
