Cuộc đua của các hãng sản xuất chip
Các nhà sản xuất chip đang ca ngợi sự bùng nổ của Trí tuệ nhân tạo (AI) là "sự thay đổi lớn nhất" trong một thập kỷ đối với máy tính cá nhân (PC) và là khoảnh khắc tái sinh cho thị trường PC trì trệ sau đại dịch.
Tham vọng về kỷ nguyên sắp tới của PC AI đã thể hiện rõ trong Triển lãm thương mại Computerx đang diễn ra ở Đài Bắc.
“PC thực sự đã được tái sinh”, ông Cristiano Amon, CEO Qualcomm nói với các phóng viên tại sự kiện. “AI đang định nghĩa lại hoàn toàn trải nghiệm máy tính cá nhân”, ông nói thêm, so sánh nó với sự ra đời của hệ điều hành Windows 95 gần 30 năm trước.
Qualcomm, nhà phát triển chip điện thoại thông minh hàng đầu thế giới, đang đặt cược lớn vào thị trường máy tính xách tay. Chip Snapdragon X Elite của hãng được sử dụng trong các mẫu laptop của HP, Dell, Lenovo, Acer, Asus và Microsoft, ra mắt thị trường vào đầu tháng này. Đây là những chiếc máy tính xách tay thương mại đầu tiên đáp ứng định nghĩa của Microsoft về PC AI, cụ thể là có đủ sức mạnh để xử lý hơn 40 nghìn tỉ phép tính mỗi giây (TOPS).
Intel, nhà sản xuất bộ xử lý trung tâm (CPU) cho PC, đã giới thiệu chipset mới nhất của mình - Lunar Lake được trang bị bộ xử lý mạng thần kinh, cung cấp khả năng xử lý tới 48 TOPS. Nhưng máy tính xách tay chạy chip này sẽ không có mặt trên thị trường cho đến mùa thu năm nay.
“Chúng tôi kỳ vọng rằng đến năm 2028, 80% tổng số PC sẽ là PC AI và Intel sẽ dẫn đầu”, Giám đốc điều hành Intel Pat Gelsinger cho biết trong bài phát biểu quan trọng của mình tại Computerx, đồng thời cho biết thêm rằng hơn 8 triệu PC được trang bị chip Intel Core Ultra đã được xuất xưởng kể từ khi phát hành vào tháng 12 năm ngoái.
Trong khi đó, AMD đã tiết lộ thứ mà họ tuyên bố là chipset máy tính AI “mạnh nhất thế giới" - dòng Ryzen AI 300, có thể chạy tới 50 TOPS. AMD cho biết máy tính xách tay có trang bị chip này sẽ có mặt trên thị trường từ tháng 7, sớm hơn kỳ vọng của thị trường.
“Đây có lẽ là sự thay đổi lớn nhất về kiểu dáng của PC, chắc chắn là trong thập kỷ qua”, bà Lisa Su, Giám đốc điều hành của AMD, nói với các phóng viên tại Computerx.
Các tính năng hấp dẫn của máy tính AI
Một trong những ưu điểm chính thu hút khách hàng của PC AI sẽ là khả năng cung cấp các tính năng và ứng dụng "trong mơ" như dịch trực tiếp, ghi chép lại cuộc họp theo thời gian thực, trợ lý AI trả lời các câu hỏi theo cách trò chuyện.
Trong nhiều năm qua, Intel và AMD là những nhà sản xuất chip cho PC hàng đầu thế giới, với thị phần chiếm tới 86%, theo dữ liệu gần đây nhất của Counterpoint. Những bộ xử lý của hai hãng này sử dụng kiến trúc x86, đem lại hiệu năng cao.
Ngược lại, bộ xử lý được sử dụng trong hầu hết điện thoại thông minh và máy tính bảng lại dựa trên kiến trúc của công ty ARM của Anh. Những bộ xử lý này tiết kiệm năng lượng, khiến chúng trở nên lý tưởng cho các thiết bị di động như điện thoại thông minh và thiết bị đeo, nhưng thường không có được sức mạnh tính toán như bộ xử lý x86.
Nhưng những tiến bộ trong công nghệ sản xuất chip và AI sẽ tạo ra bộ xử lý dựa trên ARM có thể vừa mạnh mẽ vừa tiết kiệm năng lượng.
CEO Cristiano Amon của Qualcomm ước tính 50% PC sẽ chạy trên kiến trúc của ARM trong những năm tới. Với việc áp dụng Copilot+ (nền tảng AI của Microsoft) cho các dòng laptop, ông Cristiano Amon chia sẻ: "Tôi kỳ vọng rằng quá trình chuyển đổi lần này sẽ nhanh hơn bất kỳ phiên bản laptop Windows nào khác. Đây chính là cơ hội mà chúng tôi có được".
Apple là ví dụ nổi bật nhất về việc một nhà sản xuất PC lớn thay thế CPU của Intel bằng CPU của riêng họ dựa trên kiến trúc ARM. Theo dữ liệu của Counterpoint, việc tích hợp các dòng chip tự phát triển cho MacBook từ năm 2020 đã giúp chip Apple chiếm 11% thị phần.
Giám đốc điều hành ARM, ông Rene Haas nói với các phóng viên hôm rằng ông dự đoán các mẫu PC chạy hệ điều hành Windows và được trang bị chip ARM sẽ chiếm thị phần thống trị trong thập kỷ tới.
MediaTek, một nhà sản xuất chip di động hàng đầu khác cũng đang hợp tác với Nvidia để phát triển chip cho máy tính xách tay.
Ông Anthony Peter Bonadero, Chủ tịch mới của hãng sản xuất máy tính theo hợp Compal Electronics, cho biết Qualcomm có lợi thế về “thời gian đưa sản phẩm ra thị trường” vì chip Snapdragon X Elite của họ có mặt sớm hơn so với các sản phẩm của Intel và AMD. Ngoài ra, kiến trúc ARM có nghĩa là Snapdragon tiết kiệm năng lượng và mang lại thời lượng pin tốt.
Ông Bonadero cho biết thêm: “Hiệu suất tốt hơn nhiều, thời lượng pin thật đáng kinh ngạc. Chúng ta sẽ thấy chip kiến trúc ARM cất cánh".
Ông William Li, nhà phân tích công nghệ cao cấp của Counterpoint, cho biết các mẫu laptop trang bị chip ARM sẽ chiếm tới 15% thị trường trong năm nay và lên tới 20% vào năm 2027, khi có nhiều công ty tham gia cuộc đua hơn.
Vẫn còn những nghi ngờ về tiềm năng của PC AI
“Trước đây trong lĩnh vực máy tính xách tay, Intel và Windows là những nhân tố thống trị, nhưng giờ đây Microsoft đang hợp tác với Qualcomm để ra mắt một loạt PC AI mới. Chúng tôi nhận thấy thị phần của Intel có thể phải đối mặt với một số áp lực nếu các chip kiến trúc ARM có khả năng cạnh tranh”, ông William Li nói.
Các giám đốc điều hành trong ngành và những người theo dõi thị trường cho biết thành công sẽ phụ thuộc vào việc người tiêu dùng có thấy các tính năng mới do PC AI cung cấp hấp dẫn hay không, bất kể những máy tính đó đang chạy trên nền tảng ARM hay x86. Hầu hết các công ty nghiên cứu thị trường đều cho rằng tổng lượng PC xuất xưởng trong năm nay chỉ tăng trưởng ở mức tối thiểu.
Chaney Ho, một chuyên gia kỳ cựu trong ngành máy tính và cựu Chủ tịch của Advantech, nói với Nikkei Asia: “Hiện tại chúng tôi chưa thực sự thấy bất kỳ ứng dụng hấp dẫn nào trên cái gọi là PC AI. Vẫn chưa rõ liệu người tiêu dùng có thực sự muốn sở hữu những chiếc PC AI này hay không”.
Jeff Lin, nhà phân tích công nghệ của Omdia, nói rằng kỷ nguyên PC AI chỉ mới bắt đầu. "AI tạo sinh chỉ là một phần của hệ sinh thái AI cho PC. Giao diện người dùng và tương tác của người dùng với PC có thể được chuyển đổi ồ ạt. ... Tuy nhiên, sẽ mất thời gian, cho đến khoảng năm 2028, để hệ sinh thái AI và người dùng mới của trợ lý AI giao diện trên PC phát triển và trở thành xu hướng chủ đạo".
