Theo TS. DS. Phạm Đức Hùng - Bệnh viện Nhi Cincinnati, Ohio, Mỹ và TS. DS. Bạch Đức Hiệp - Phó Tổng Biên tập tạp chí khoa học BMC Cancer (SCIE, Part of Springer Nature) - coronavirus là tên chung của các virus cùng họ.
Virus này có hình như vương miện nên được gọi là corona (trong tiếng Latin nghĩa là “crown”).
Nhiều loại corona khác nhau đã được con người định danh và gây nhiễm nhiều đối tượng trong đấy có corona chó, mèo, heo và người. Corona người khác với con corona mới xuất hiện năm 2019 là SARS-CoV-2 hay 2019-nCoV.
Cảm thường do nhiều loại virus gây ra: bao gồm 4 loại human coronavirus (15 – 30% các ca cảm thường) loại thường gây cảm thường nhất là rhinoviruses.
Còn cúm mùa do virus influenza loại A và B gây ra.
Triệu chứng của cảm thường, cúm mùa và COVID-19
Một số triệu chứng thường gặp của cảm thường sau 2 – 3 ngày ủ bệnh là: Hắt xì hơi; chảy nước mũi; đau họng; ho; chảy nước mắt; sốt (hiếm).
Triệu chứng của cúm mùa, sau 1-4 ngày ủ bệnh gồm: ho khan, đau ngực, sốt nóng lạnh; đau cơ, mệt mỏi.
Một vài triệu chứng của COVID-19 xuất hiện 2-14 ngày sau tiếp xúc gồm: Sốt; ho; khó thở.
Đáng chú ý, một số bệnh nhân mắc COVID-19 còn có triệu chứng nặng do viêm phổi, ho có máu.
COVID-19 có tỷ lệ tử vong tới 3,4%
Cảm thường thông thường không gây ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng như: viêm phổi, bội nhiễm, nhập viện hay tử vong.
Cúm mùa có thể gây tử vong với tỉ lệ là 0.1%
Tuy nhiên, theo các báo cáo hiện nay, tỷ lệ tử vong của COVID-19 là từ 1-3.4% và tăng dần theo độ tuổi.
Cụ thể: Người trên 80 tuổi có tỷ lệ tử vong cao (14,9%); người từ 70– 80 tuổi là 8%; người từ 60 – 69 tuổi là 4%; người từ 50 – 59 tuổi là 1,3%; người từ 40 – 49 tuổi là 0,4%; người từ 10 – 39 tuổi là 0,2% và trẻ nhỏ từ 0 – 9 tuổi là 0%.
Đáng chú ý, người có bệnh mãn tính/bệnh nền như suy giảm miễn dịch, suy tim cũng có tỷ lệ tử vong cao hơn so với những người khác khi mắc COVID-19.
 |
|
So sánh COVID-19, cúm mùa và cảm thường. Ảnh: TS. DS. Phạm Đức Hùng và TS. DS. Bạch Đức Hiệp cung cấp
|
Chưa có vaccine điều trị COVID-19
Trong khi cúm mùa đã có vaccine và thuốc (oseltamivir, zanamivir, peramivir, và baloxavir marboxil) đã được FDA chấp thuận.
COVID-19 và cảm thường chưa có vaccine, chưa có thuốc, tất cả vẫn đang trong giai đoạn thử nghiệm.
Chính vì vậy, các biện pháp đề phòng bệnh chung gồm: rửa tay; ho/hắt xì vào khuỷu tay; đeo khẩu trang khi đi thăm bệnh, đến chỗ đông người và cách ly xã hội.
Ngoài ra, các biện pháp hạn chế giao tiếp xã hội đang được áp dụng cho bệnh nhân COVID-19 gồm:
Khuyến khích tự cách ly (tức ai bị ốm hoặc tiếp xúc với người nhiễm/nghi nhiễm thì được khuyến cáo không ra ngoài).
Đóng cửa trường học và các dịch vụ không thiết yếu như giải trí.
Cấm các buổi tụ tập lớn như hòa nhạc, đá bóng.
Khuyến cáo cách ly xã hội: nói chuyện cách nhau 1 – 2 m, làm việc tại nhà, tăng cường giao tiếp trên internet.
Phong tỏa tâm dịch (tức người trong tâm dịch không được ra, người ngoài không được vào).
Hạn chế xuất nhập cảnh.
Tài liệu tham khảo:
1. Số liệu về cúm mùa từ CDC 2017-2018. https://www.cdc.gov/flu/about/burden/2017-2018.htm?fbclid=IwAR19zvXRQ2oAbth0NEAOYJn2IanfjVAgIH5Xs-3HSRTB_uO9P0ao9IXFtOc
2. Rettner Rachael. How does the new coronavirus compare with the flu?. Livescience 2020.
3. Cảm thường theo CDC: https://www.cdc.gov/antibiotic-use/community/for-patients/common-illnesses/colds.html#anchor_1566415465243
4. Groth Coronavirus Symptoms vs Cold https://www.health.com/condition/infectious-diseases/coronavirus/what-to-do-if-you-think-you-have-coronavirus?fbclid=IwAR2EcKYOYqFitJ9UViG6pzsahhezHaL4YVJPVmTVDd8gfMlnu96pqmytmp8
5. Cúm mùa: https://www.cdc.gov/flu/about/viruses/index.htm
6. CDC cảm thường: https://www.cdc.gov/coronavirus/general-information.html?fbclid=IwAR25yICjoMOYzmA6WYsa2MOHa2WLNjC2gF4JiiOB4bCY4o8Sx180CmY_B5Y
7. CDC Covid-19: https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/about/
8. Zhou et al. Clinical course and risk factors for mortality of adult inpatients with COVID-19 in Wuhan, China: a retrospective cohort study. The Lancet 2020.
