Theo Thanh tra TPHCM, nếu vẫn quyết định đóng cửa bãi rác này, thành phố phải mất khoảng 1.000 tỉ đồng, bao gồm 600 tỉ đồng đã đầu tư xây dựng và 400 tỉ đồng dự kiến phải bồi thường cho nhà đầu tư Hàn Quốc là nhà thầu chính xây dựng bãi chôn lấp rác này.
Bãi rác số 3 Phước Hiệp, Củ Chi do Công ty Môi trường Đô thị TPHCM làm chủ đầu tư và Liên danh nhà thầu KBEC (Hàn Quốc) làm nhà thầu chính bắt đầu nhận rác từ năm 2013. Tính đến thời điểm đầu năm 2015, bãi rác số 3 đã hoàn thành việc xây dựng 70% diện tích và đang trong quá trình tiếp nhận 2.000 tấn rác/ngày.
Tuy nhiên, vào đầu năm 2015, UBND thành phố có chủ trương đóng cửa bãi chôn lấp số 3 tại Phước Hiệp Củ Chi, chuyển rác từ bãi chôn lấp này về khu xử lý chất thải rắn Đa Phước (Bình Chánh) và tăng thêm lượng rác cho bãi Đa Phước lên 2.000 tấn/ngày.
Song song đó, UBND thành phố cũng đồng ý điều chỉnh giấy chứng nhận đầu tư cho Công ty TNHH Xử lý chất thải rắn Việt Nam nâng công suất tiếp nhận, xử lý của Khu liên hợp xử lý chất thải rắn Đa Phước từ 3.000 lên 10.000 tấn/ngày.
Nội dung thanh tra toàn diện hoạt động của Ban quản lý các Khu liên hợp xử lý chất thải TPHCM được Thanh tra thành phố kết luận cuối tháng 1-2016 cho thấy: việc đóng cửa bãi rác số 3 tại Phước Hiệp có thể gây lãng phí ngân sách hơn 1.000 tỉ đồng (số tiền 600 tỉ đồng đã đầu tư và 400 tỉ đồng dự kiến phải bồi thường cho liên danh KBEC của Hàn Quốc).
Trước đó, vào tháng 8-2015, sau vài tháng có chủ trương ngừng dự án bãi chôn lấp số 3 Phước Hiệp để chuyển rác về Đa Phước, Tổng lãnh sự quán Hàn Quốc tại TPHCM đã có thư gởi UBND thành phố cho rằng tính đến khi nhận được thông báo ngưng dự án, nhà thầu KBEC (Hàn Quốc) đã thi công được 70% diện tích bãi chôn lấp và đã được nghiệm thu đưa vào sử dụng, 30% diện tích còn lại đang xây dựng. KBEC đã rót nhiều chi phí đầu tư cho dự án như nhân lực, máy móc, thiết bị, vật tư nhập từ Hàn Quốc, thu mua vật tư tại chỗ…
Tổng lãnh sự quán Hàn Quốc cho rằng, quyết định dừng dự án bãi chôn lấp số 3 khiến nhà thầu KBEC đối mặt với nhiều khó khăn. “Việc chính quyền thành phố dừng hay tạm dừng dự án bãi chôn lấp số 3 không có lý do chính đáng mà chỉ vì chính sách thay đổi là điều không công bằng và không chấp nhận được theo thông lệ hợp đồng quốc tế, có thể dẫn đến tranh chấp pháp lý mang tính quốc tế”, trích thư của Tổng lãnh sự quán Hàn Quốc gởi UBND thành phố hồi tháng 8-2015.
Cũng theo kết luận mới đây của Thanh tra thành phố, Khu liên hợp xử lý chất thải Đa Phước (là nơi tiếp nhận thêm 2.000 tấn rác mỗi ngày từ bãi chôn lấp số 3 Phước Hiệp) theo dự án được duyệt ban đầu có công suất 3.000 tấn/ngày và hiện nay đã tiếp nhận bình quân 5.000 tấn/ngày, nhưng theo báo cáo của Sở Tài nguyên và Môi trường thành phố thì lực lượng kiểm tra, giám sát về môi trường bị hạn chế trong việc tiếp cận hoạt động xử lý chất thải của khu liên hợp này.
Do vậy, Thanh tra đề nghị, thành phố cần cân nhắc đến công tác quản lý nhà nước về tài nguyên môi trường, việc hợp tác và chấp hành các quy định pháp luật của chủ đầu tư dự án Khu liên hợp xử lý chất thải Đa Phước, đánh giá tác động môi trường, sức chịu tải của nền đất và hạ tầng kỹ thuật khu xử lý rác này và đặc biệt là vấn đề an ninh chất thải trong trường hợp Khu xử lý chất thải Đa Phước xảy ra tình trạng sụt, lún, cháy nổ,…
Thanh tra thành phố cũng kiến nghị thành phố cần tổ chức đấu thầu cung ứng dịch vụ công ích trong lĩnh vực xử lý rác thải theo đúng Nghị định 130/2013/NĐ-CP năm 2013 của Chính phủ về sản xuất và cung ứng sản phẩm, dịch vụ công ích để tránh tình trạng độc quyền trong cung ứng dịch vụ công ích, tiết kiệm kinh phí cho ngân sách nhà nước.
Theo TBKTSG
