Đạo luật có tên chính thức là Đạo luật Sáng kiến Bảo vệ và Tăng cường Đồng minh Quốc tế Đài Loan (TAIPEI) đã được Hạ viện nhất trí thông qua vào ngày 4/3. Phiên bản của dự luật tại Thượng viện nhất trí thông qua vào tháng 10/2019 sau đó được dàn xếp với phiên bản của Hạ viện trước khi trình lên để ông Trump ký thành luật.
Đạo luật này – được soạn thảo bởi hai thượng nghị sĩ Cory Gardner, đảng Cộng hòa và Chris Coons, đảng Dân chủ - nêu rõ Mỹ sẽ ủng hộ Đài Loan trong việc tăng cường các khối đồng minh trên toàn thế giới trong bối cảnh phải chịu sức ép tăng dần của Trung Quốc, điều mà ông Coons gọi là “chiến thuật bắt nạt” của Bắc Kinh.
“Mỹ nên sử dụng mọi công cụ để ủng hộ lập trường của Đài Loan trên trường quốc tế” – ôn Gardner nói trong một tuyên bố chung với ông Coons – “Dự luật lưỡng đảng này đòi hỏi cách tiếp cận toàn chính phủ để tăng cường sự ủng hộ của chúng ta đối với Đài Loan, và sẽ gửi đi một thông điệp mạnh mẽ tới các nước gia rằng, sẽ có hậu quả cho việc ủng hộ những hành động của Trung Quốc gây xói mòn Đài Loan”.
“Tôi mừng vì Tổng thống đã ký duyệt nó thành luật” – ông Coons nói – “Đạo luật TAIPEI gửi đi một thông điệp rõ ràng rằng Mỹ sát cánh với nền dân chủ thị trường tự do của Đài Loan. Tôi mong đợi những cách thức mới để ủng hỗ vai trò tích cực của Đài Loan trong các vấn đề quốc tế”.
Theo đạo luật, Mỹ sẽ cân nhắc về việc cắt giảm các cam kết về kinh tế, an ninh và ngoài giao với những quốc gia có hành động đáng kể làm suy yếu Đài Loan.
Chính quyền Bắc Kinh đã đưa ra phản ứng của mình, chỉ trích động thái của các nhà lập pháp Mỹ là can thiệp vào vấn đề nội bộ của họ. Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên gọi Đạo luật TAIPEI là một “sự vi phạm nghiêm trọng nguyên tắc Một-Trung Quốc”.
Đài Loan hiện đang duy trì quan hệ ngoại giao đầy đủ với 15 quốc gia. Kể từ năm 2006, khi bà Thái Anh Văn lên cầm quyền, 8 quốc gia đã cắt đứt quan hệ ngoại giao với Đài Loan để ủng hộ Bắc Kinh, điều mà bà Thái mô tả là “một phần trong hàng loạt những hành động đe dọa ngoại giao và quân sự” của Trung Quốc.
Sau khi tái đắc cử hồi tháng 1 năm nay, bà Thái phát biểu trước toàn thế giới rằng Trung Quốc cần đối diện với thực tế một Đài Loan độc lập và rằng Đài Loan xứng đáng nhận được sự tôn trọng của đại lục.
Theo Đạo luật TAIPEI, Mỹ sẽ ủng hộ tư cách thành viên của Đài Loan trong tất cả các tổ chức quốc tế mà trong đó trạng thái nhà nước không phải một điều bắt buộc, và cho rằng Đài Loan nên được trao tư cách nhà quan sát trong các tổ chức quốc tế phù hợp.
“Trong ngày hôm nay và mọi ngày khác, Quốc hội tiếp tục gửi đi thông điệp với toàn thế giới rằng Mỹ sát cánh với Đài Loan…Chúng ta cần phải đảm bảo Đài Loan có một ghế trên bàn đưa ra quyết định các vấn đề quốc tế, trong đó có cả LHQ” – Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi phát biểu sau khi dự luật được thông qua tại Hạ viện.