Tổng thống Philippines Rodrigo Duterts vừa lên tiếng cảnh báo sẽ bỏ tù những người dám từ chối tiêm vaccine COVID-19, trong bối cảnh chính phủ nước này thắt chặt kiểm soát biên giới và “báo động” trước số ca nhiễm chủng Delta đang tăng đột biến.
“Các bạn có thể lựa chọn: Đi tiêm vaccine hoặc tôi sẽ tống các bạn vào tù” – ông Duterte nói trong một bài phát biểu tối 21/6.
Philippines bắt đầu chương trình tiêm chủng vaccine từ hồi tháng 3 năm nay, nhưng xuất hiện nhiều báo cáo rằng tỷ lệ tiêm chủng quá thấp ở một vài trung tâm y tế ở nước này – bất chấp một số người được cho là rất muốn tiêm do nguồn cung vaccine Pfizer/BioNTech khan hiếm.
Thừa nhận rằng ông ngày càng cảm thấy điên tiết vì “những kẻ điên này” – những người từ chối tiêm vaccine – ông Duterte đã đe dọa sẽ sử dụng “những mũi tiêm dành cho lợn” đối với họ.
“Tất cả các người đều cứng đầu” – ông nói.
Ông Duterte trước đó từng đe dọa sẽ bắn hạ bất cứ ai dám vi phạm lệnh phong tỏa ngăn dịch. Kể từ sau lời đe dọa đó, thực tế đã có một vài trường hợp vi phạm bị chính quyền sát hại, trong đó có 1 cựu binh sĩ lớn tuổi.
Trong thổng số 110 triệu dân ở Philippines, mới chỉ có 1,95% được tiêm chủng đầy đủ, tính đến ngày 21/6; theo dữ liệu của hãng theo dõi vaccine Herd Immunity PH.
Theo một báo cáo khác của chính phủ Philippines, khoảng 8,4 triệu liều vaccine đã được sử dụng. Ít nhất 6,2 triệu người đã được tiêm mũi đầu tiên, trong khi 2,15 triệu người đã được tiêm đầy đủ.
Tính đến đầu tuần này, Philippines ghi nhận 1,3 triệu ca nhiễm COVID-19, với gần 56.000 trường hợp đang bị mắc bệnh. Rất nhiều ca nhiễm mới xuất hiện ở thành trì chính trị của ông Duterte, Mindanao. Hơn 23.700 người tử vong do COVID-19, trong đó tính riêng hôm đầu tuần là 138.
Ông Duterte nói rằng những người từ chối tiêm vaccine tốt hơn là nên “rời khỏi đất nước” và có thể đến Ấn Độ hoặc Mỹ để sinh sống.
Cơ quan Y tế Philippines đã nỗ lực hối thúc người dân đi tiêm phòng vaccine, mở ra nhiều địa điểm tiêm phòng tại nhà thờ, khu mua sắm và cả rạp chiếu phim…để làm tăng sự tiếp cận vaccine của người dân. Chính phủ còn đưa ra nhiều biện pháp khuyến khích người dân đi tiêm, như trao tặng gia súc.
Tuy nhiên, tuyên bố mới nhất của ông Duterte đã lập tức vấp phải chỉ trích của các chuyên gia y tế Philippines.
Harold Chiu, chuyên giay tế thuộc Bệnh viện Đa khoa Philippines tại thủ đô Manila, nói với tờ Al Jazeera rằng “việc đe dọa và ép buộc người dân là đi ngược lại sự tự nguyện của họ”. “Tôi khuyến khích mọi người đi tiêm vaccine bởi vaccine thực sự có hiệu quả và chúng giúp chúng ta khỏi nhiễm COVID-19”, ông Chiu nói.
Cristina Palabay, thuộc nhóm hoạt động Karapatan, cho rằng lời đe dọa của ông Duterte là “không có cơ sở pháp lý”.
“Cơ sở pháp lý cho kiểu tuyên bố như vậy là rất đáng nghi vấn, và xét về mặt xã hội và đạo đức, nó là điều không chấp nhận được” – Palabay nói.
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) từng nói rằng các quốc gia nên khuyến khích người dân của họ đi tiêm vaccine, nhưng không được đe dọa họ trong trường hợp họ từ chối.
Trong một cuộc trả lời phỏng vấn được truyền hình trực tiếp hôm 22/6, Myrna Cabotaje, Thứ trưởng Y tế Philippines, làm rõ rằng lời đe dọa của ông Duterte “bắt nguồn từ cảm hứng” và rằng chỉ nên coi đó như khao khát “muốn bảo vệ” người dân Philippines.
