Ít nhất 4 vụ nổ đã xảy ra ở Kiev hôm thứ Hai (17/10), cố vấn của Tổng thống Ukraine nói đó là các cuộc tấn công do các máy bay không người lái tự sát của Nga mang bom thực hiện.
Ông Andriy Yermak, Chánh văn phòng Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky nói: “Điều đó cho thấy họ đang tuyệt vọng”. Thị trưởng Kiev Vitali Klitschko cho biết các tòa nhà dân cư ở trung tâm quận Shevchenkivskiy đã bị hư hại. Ông nói, 18 người đã được giải cứu khỏi tòa nhà sau vụ tấn công, nhưng ít nhất còn 2 người vẫn bị mắc kẹt dưới đống đổ nát.
Một tuần trước đó, Kiev đã bị tên lửa của Nga tấn công vào giờ cao điểm. Đây được cho là một phần trong khuôn khổ cuộc tấn công quy mô toàn quốc nhằm vào Ukraine khiến 19 người thiệt mạng và hơn 100 người bị thương.
Theo truyền thông phương Tây, các vụ nổ hôm 17/10 bắt đầu vào khoảng 6h30 giờ địa phương và xảy ra ít nhất bốn lần. Lần cuối vào khoảng 8h10’. Có hai lần xảy ra nổ ở gần trung tâm thành phố, tiếng còi báo động inh ỏi khắp nơi.
Thị trưởng Kiev Klitschko viết trên trang mạng xã hội Telegram rằng đã có một vụ nổ ở quận Shevchenko, nơi cũng đã hứng chịu nhiều vụ tấn công vào tuần trước.
Ông cho biết lực lượng cứu hộ đã có mặt tại hiện trường vụ cháy và yêu cầu dân chúng ở lại các nơi trú ẩn.
 |
Một vụ nổ ở Kiev được cho là do UAV tấn công tự sát sáng 17/10 (Ảnh: AFP). |
Yermak cho rằng các vụ tấn công kiểu kamikaze là một "death throes” (hành động giãy chết) của Nga và nói Ukraine cần sớm có thêm nhiều hơn hệ thống phòng không.
Được gọi là "Máy bay không người lái Kamikaze" vì những máy bay không người lái nhỏ này là loại chỉ sử dụng một lần. Sau khi tấn công đối phương, chúng cũng bị tiêu diệt. Không giống như các máy bay không người lái quân sự truyền thống lớn và nhanh hơn, sẽ có thể quay trở lại căn cứ sau khi phóng tên lửa hoặc thả bom; tên gọi này được lấy từ các phi công Nhật Bản đã tình nguyện chết cùng máy bay của họ trong các nhiệm vụ tự sát trong Thế chiến thứ Hai.
Tuy nhiên, những chiếc máy bay không người lái này có thể bay chờ đợi trong khu vực mục tiêu trong một khoảng thời gian rồi mới tấn công tài sản của đối phương sau khi phát hiện ra. Chúng thể tích nhỏ, cơ động và dễ phóng, khó bị hệ thống phòng không phát hiện và có thể tấn công từ khoảng cách xa.
CNN đưa tin Không quân Ukraine khoe đã phá hủy hàng chục máy bay không người lái Shaded-136 do Iran sản xuất trên khắp miền nam và miền đông Ukraine trong những giờ đầu tiên ngày thứ Hai (17/10).
Theo thông tin của Không quân Ukraine, từ 3h30 sáng đến 6h50 sáng ngày 17/10, 15 máy bay không người lái Shaded đã bị tiêu diệt ở miền nam và 3 tên lửa hành trình bị bắn hạ ở miền đông, 6 máy bay không người lái đã bị phá hủy trên bầu trời Odessa và 5 chiếc ở khu vực Mikolayev.
 |
Thị trưởng Kiev Vitali Klitschko đưa lên mạng xã hội hình ảnh mảnh vỡ máy bay không người lái có chữ “герань-2”rơi trên đường phố . |
Hồi tháng 8, các quan chức Mỹ cho biết Nga đã mua máy bay không người lái của Iran và đang huấn luyện cho quân đội cách sử dụng chúng. Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho biết Nga đã đặt mua 2.400 máy bay không người lái Shahed-136 của Iran.
Nhưng Iran đã phủ nhận họ cung cấp máy bay không người lái cho Nga, trong khi Nga từ chối bình luận.
Tổng thống Nga Vladimir Putin cho biết cuộc tấn công trong tuần trước là để trả đũa vụ đánh bom cây cầu Kerch quan trọng nối Nga và Crimea, ông cáo buộc đây là hành động khủng bố của Ukraine.
Chuyên gia an ninh quốc phòng Justin Crump nói những chiếc máy bay không người lái này tương đối rẻ, đó là lý do tại sao Nga chuyển sang sử dụng chúng thay vì tên lửa như trước đây.
Ông nói: "Chúng hoạt động hiệu quả, chúng có mặt cắt ngang khá nhỏ rất khó bị phát hiện trên radar. Chúng bay rất thấp và người ta có thể phóng chúng đi theo hết đợt này đến đợt khác và (chúng) đến theo bày đàn một cách hiệu quả. Điều này khiến chúng khó bị hệ thống phòng không chống trả."
"Nếu bị trúng đạn, chúng rất dễ bị vô hiệu. Chúng là những mẫu UAV nhỏ nhẹ". Cramp nói thêm, rõ ràng nó đã chọc thủng hệ thống phòng không của Ukraine một cách hiệu quả trong suốt mấy giờ diễn ra cuộc tấn công.
Sau khi thủ đô Kiev và các nơi khác bị máy bay không người lái và tên lửa của Nga tấn công, Ngoại trưởng Ukraine Dmytro Kuleba đã cáo buộc Iran, quốc gia cung cấp máy bay không người lái cho Nga, trên các nền tảng xã hội. Ông nói rằng "đã hết nhẫn nại"và kêu gọi trừng phạt Iran. Nhà Trắng cũng đe dọa áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với Iran vì cung cấp máy bay không người lái cho Nga.
Theo bản tin của CNN vào ngày 17/10, Ngoại trưởng Ukraine Kuleba đã công bố video bài phát biểu của mình trên mạng xã hội Facebook cùng ngày, ông nói: "Hôm nay, tôi kêu gọi trừng phạt Iran. Đây là lần đầu tiên trong lịch sử quan hệ Ukraine-Iran."
"Sự kiên nhẫn đã cạn kiệt. Lâu nay, chúng tôi đã nghe nhiều lời giải thích và tranh luận khác nhau, nhưng sự thật không thể che giấu. Giờ là lúc áp đặt các biện pháp trừng phạt Iran vì họ cung cấp vũ khí cho Nga", ông Kuleba nói.
Ông nhấn mạnh, lệnh trừng phạt chống lại Iran sẽ gửi đi một thông điệp rằng bất kỳ ai giúp đỡ Nga sẽ "phải chịu đựng và cảm nhận cái giá phải trả."
 |
Ngoại trưởng Ukraine Kuleba hôm 18/10 nói đã đề xuất lên Tổng thống Zelensky kiến nghị cắt đứt quan hệ với Iran (Ảnh: Guancha). |
Ngày 18/10, ông Kuleba cho biết đã chính thức đề xuất kiến nghị cắt đứt quan hệ Ngoại giao với Iran lên Tổng thống Zelensky do đã cung cấp UAV cho Nga sử dụng tấn công Ukraine.
Đại diện cấp cao của EU về các vấn đề đối ngoại và chính sách an ninh, Josep Borrell, khi được hỏi về vai trò của Iran trong xung đột Nga-Ukraine đã nói rằng EU sẽ điều tra "bằng chứng cụ thể" về sự tham gia của Iran trong cuộc xung đột Nga-Ukraine.
Quân đội Ukraine và các cơ quan tình báo Mỹ cho rằng loại máy bay không người lái mang tên Geran-2 (“герань-2”) mà quân đội Nga sử dụng ở Ukraine thực tế chính là UAV Shahed-136 do Iran sản xuất.
Người phát ngôn Nhà Trắng Karin Jean-Pierre ngày 17/10 khi trả lời câu hỏi của các phóng viên đã nói, kể từ tháng 7 Mỹ đã luôn cáo buộc Iran có kế hoạch xuất khẩu máy bay không người lái cho Nga; Mỹ sẽ cùng các đồng minh gia tăng các biện pháp trừng phạt đối với hoạt động mua bán vũ khí giữa Nga và Iran.
Iran đã nhiều lần bác bỏ cáo buộc của Ukraine và Mỹ. Theo các báo, Ngoại trưởng Iran Abdullahyan ngày 14/10 đã tái nhấn mạnh rằng nước này "chưa và sẽ không" cung cấp bất kỳ loại vũ khí nào cho cuộc xung đột giữa Nga và Ukraine.
"Chúng tôi cho rằng hỗ trợ vũ trang cho bất cứ bên nào trong cuộc khủng hoảng cũng sẽ làm kéo dài chiến tranh, vì vậy chúng tôi đã không xem xét, cũng như không cho rằng chiến tranh là một giải pháp đúng đắn ở Ukraine, Afghanistan, Syria hay Yemen", ông Abdullahyan nói thêm.
